بیماری ها و سلامت

بیماری چیست؟
علت ابتلا به خیلی از بیماری‌ها چه چیزی می‌تواند باشد؟
چه کنیم که هیچوقت بیمار نشویم؟
این جملات، عمده سوالاتی هستند که در رابطه با بیماری پرسیده می‌شوند. طبق برداشتی که خیلی از ما داریم، بیماری وضعیتی است که حال ناخوشایند را به همراه دارد. اغلب لازم است راهکارهایی را طی کرد که به درمان سریع برای آن دست یافت. اما در خیلی از موارد هم نیازی به درمان نیست و سیستم ایمنی بدن، خود به خود به رفع مشکلی که در بدن سبب بیماری شده است می‌پردازد.
با ادامه این مقاله همراه باشید تا بررسی کنیم بیماری چیست و چه انواعی دارد.

مقالات پیشنهادی مرتبط با بیماری‌ها

• برای درمان زخم بستر چه باید کرد؟
• خون دماغ چرا ایجاد می‌شود؟ چگونه می‌توان آن را درمان کرد؟
• واریس چه علتی دارد؟ 7 راه درمان آنرا بشناسید.

بیماری چیست؟

بیماری یک وضعیت غیرطبیعی است که تاثیر مستقیم روی ساختار یا عملکرد قسمتی از یک ارگان یا کل یک ارگان را دارد و اغلب به دلیل صدمات خارجی ایجاد نشده است. باید در نظر داشته باشید که بین بیماری و ناراحتی‌های بدنی مانند خستگی، ضعف، تنش و کسالت تفاوت زیادی وجود دارد.

بیماری‌های مختلفی وجود دارند که اکثر آنها وضعیت پزشکی شناخته می‌شوند. هر یک نشانه‌ها و علائم مختلفی دارند. بعضی از بیماری‌ها ممکن است توسط عوامل خارجی مانند پاتوژن‌ها و یا اختلالات داخلی ایجاد شوند. مثلا زمانی که اختلالات داخلی بر سیستم ایمنی بدن تاثیر بگذارد، سبب بروز مواردی همچون انواع حساسیت و اختلالات خود ایمنی می‌شود.

بیماری‌های تاثیر گرفته از عوامل بیرونی شامل مواردی همچون باکتری، انگل یا تغذیه ناکافی و… می‌شوند. اما بیماری‌هایی که ناشی از موارد داخلی هستند، ممکن است شامل پرکاری تیروئید و کم کاری تیروئید و یا حتی دیابت شوند. البته گاهی هم ممکن است بیماری مادرزادی مانند سندرم شوگرن یا لب شکری فرد را درگیر کرده باشد و یا مانند بیماری آلبینیسم، کاملا ژنتیکی باشد.

شدت بیماری نیز طبق مدت زمانی که فرد را درگیر کرده است، ممکن است متفاوت باشد. یعنی حاد یا مزمن و درجاتی بین آنها باشد. همچنین بیماری‌ها ممکن است واگیردار یا ناواگیر باشند. به همین دلیل اصطلاح بیماری برای انسان‌ها، طیف خیلی گسترده‌ای از انواع بیماری‌ها را شامل می‌شود.

هر نوع بیماری می‌تواند مواردی همچون گزینه‌های زیر برای افراد به همراه داشته باشد:

• مشکلات اجتماعی
• درد
• اختلالات متعدد
• پریشانی
• مرگ
• مشکلات مشابه برای تماس با افراد مبتلا نیز رخ می‌دهد

هر بیماری می‌تواند تاثیرات متعددی روی جسم و روح داشته باشد. اما در صورتی که مجموعه‌ای از علائم بررسی شوند، می‌توان بر اساس دسته بندی که بیماری در آن قرار دارد، به راه درمان آن دست یافت. در این صورت بهبود و بازگشت به زندگی عادی برای فرد فراهم خواهد شد.
جالب است بدانید مرگ ناشی از ابتلا به هر نوع بیماری، مرگ طبیعی نامیده می‌شود. همچنین نقطه مقابل بیماری، سلامتی قرار دارد.

تعریف سلامت از نظر سازمان بهداشت جهانی (who)

از دیدگاه سازمان بهداشت جهانی، سلامتی شامل برخورداری از آسایش کامل از نظر سلامت جسمانی، روحی و روانی، اجتماعی، می‌شود که ممکن است بر گرفته از شرایط اقتصادی و اجتماعی فرد هم مشخص شود.
سلامت نقطه مقابل بیماری محسوب می‌شود.
حد مشخص و معینی برای این دو وضعیت وجود ندارد. حتی برای خیلی از افراد به طور نسبی معین می‌شود. انتهایی‌ترین قسمت سلامتی تا بیماری، مرگ محسوب می‌شود اما بالاترین نقطه شامل سلامت کامل برای فرد می‌شود. اگر ترتیبی برای این وضعیت در نظر بگیریم به موارد زیر می‌رسیم:

1. سلامت کامل
2. سلامت نسبی
3. بیماری پنهان یا غیرآشکار
4. بیماری خفیف
5. بیماری متوسط
6. بیماری شدید
7. بیماری کشنده و عوارض آن
8. مرگ

بیماری‌ها شامل چه دسته بندی‌هایی می‌شوند؟

گروه‌های اصلی زیر برای دسته‌بندی بیماری‌ها وجود دارد:

• وقتی یک عامل، سبب ایجاد بیماری شده باشد: مانند بیماری‌های عفونی، بیماری‌های ژنتیکی، بیماری‌های روانی
• به علت گذر زمان و عدم کنترل مشکلات بدنی ایجاد شده باشد: از نوع حاد تا مزمن
• درگیر شدن اعضا مانند بیماری‌های قلبی، بیماری‌های گوارشی و ریوی

اما در ادامه این مقاله قصد داریم، بیماری‌ها را در دو دسته واگیردار و غیرواگیر معرفی کنیم. با ما همراه باشید.

بیماری‌های واگیردار را بشناسید

یکی از بهترین راهکارهایی که برای طبقه‌بندی بیماری‌ها می‌توان انجام داد، دسته بندی آنها بر اساس واگیردار بودن یا غیرواگیردار بودن آنها است. بیماری‌هایی را واگیردار می‌گویند که از فردی به فرد دیگر قابل انتقال باشد.

1. بیماری‌های واگیرداری که از طریق هوا منتقل می‌شوند

خیلی از بیماری‌ها از طریق هوا قابل انتقال هستند. اما خود آنها هم به دو دسته تقسیم می‌شوند.

اولین دسته: بیماری‌های باکتریایی که از هوا منتقل می‌شوند

از جمله بیماری‌های باکتریایی که از طریق هوا قابل انتقال هستند، می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• بیماری مخملک
• تب روماتیسمی
• دیفتری
• مننژیت باکتریایی
• سیاه سرفه
• سل
• پنومونی

دومین دسته: بیماری‌های ویروسی که از طریق هوا منتقل می‌شوند

بعضی از بیماری‌های واگیردار ویروسی، از طریق هوا از فردی به فرد دیگر منتقل می‌شوند. از جمله این بیماری‌ها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• سرخک
• کرونا
• اوریون
• آنفولانزا
• آبله مرغان
• مننژیت ویروسی
• سرماخوردگی ویروسی
• عفونت‌های تنفسی ویروسی

آنفولانزا بیماری شایعی است. برای آشنایی بیشتر با آن حتما مقاله 13 راهکار درمانی برای آنفولانزا را مطالعه کنید.

2. بیماری‌های واگیرداری که از حیوان به انسان منتقل می‌شوند

روش‌های انتقال بیماری از حیوان به انسان ممکن است متفاوت باشد:

• انتقال بیماری با مصرف خوراکی‌هایی که از حیوانات تهیه می‌شوند
• بیماری‌هایی که با نگهداری از حیوانات به انسان منتقل می‌شود مانند وبا
• حمله بیماران وحشی به انسان
• بیماری ناشی از صید و شکار حیوانات
• انتقال بیماری از طریق نیش حشره، کنه یا انگل

این گروه از بیماری‌ها تحت عنوان Zoonoses معروف هستند که به عفونت یا بیماری‌هایی گفته می‌شود که در شرایط عادی، از حیوانات مهره‌دار به انسان‌ها منتقل می‌شود.
جالب است بدانید حدود 150 بیماری مشترک شناخته شده بین انسان و حیوان وجود دارد. این بیماری‌ها ممکن است به صورت همه گیر یا بومی وجود داشته باشند. بعضی از بیماری‌های واگیردار، از طریق حیوانات به انسان‌ها منتقل می‌شوند از جمله این بیماری‌ها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• هاری
• سیاه زخم
• توکسوپلاسموزیس (بیماری انگلی عفونی)
• سل گاوی
• بروسلوز
• طاعون
• تب مالت
• تب کریمه کنگو
• سالک
• هیداتیدوز
• بروسلوز
• سل گاوی

2. بیماری‌های واگیرداری که از طریق مدفوع منتقل می‌شوند

این گروه از بیماری‌ها را می‌توان در دو دسته مختلف قرار داد.

دسته اول: بیماری‌های باکتریایی که از طریق مدفوع منتقل می‌شوند

• تیفوئید
• پاراتیفوئید
• دیسانتری باسیلی
• وبا

دسته دوم: بیماری‌های ویروسی که از طریق مدفوع منتقل می‌شوند

• فلج اطفال
• هپاتیت A

یکی از انواع بیماری‌های واگیردار انواع هپـاتیت هستند که در بازه‌ای از زمان خیلی شیوع یافته بود. برای آشنایی با انواع این بیماری حتما مقاله هپاتیت چیست و چه انواعی دارد را مطالعه کنید تا به راهکارهای درمانی آن نیز آشنا شوید.

3. بیماری‌های واگیرداری که از طریق تماس منتقل می‌شوند

برخی از بیماری‌ها از طریق لمس کردن و برخورد با موضع، به فرد دیگری منتقل می‌شوند. از جمله آنها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• بیماری‌های آمیزشی مانند تبخال تناسلی، سوزاک، ایدز و سیفلیس
• بیماری گال
• تبخال

4. بیماری‌هایی که از طریق حشرات منتقل می‌شوند

برخی از بیماری‌ها توسط حشرات از به انسان منتقل می‌شوند. یعنی ناقل اصلی بیماری حشره محسوب می‌شود. از جمله این بیماری‌ها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• مالاریا
• سالک
• تیفوس

5. بیماری‌های ناشی از عفونت

خیلی از عوامل و راه‌ها وجود دارند که سبب بروز عفونت در بدن می‌شوند. عفونت ممکن است در پی ورود، تکامل، تکثیر و گسترش یافتن یک عامل عفونی و بیماری‌زا در بدن ایجاد شود. عفونت معمولا می‌تواند در دو حالت وجود داشته باشد:
1. عفونت ناپیدا: وقتی عامل عفونت در بدن فرد وجود داشته باشد اما هیچ نشانه بالینی از خود برجای نگذارد. این انواع را فقط با آزمایش می‌توان تشخیص داد. یکی از انواع آن فلج اطفال است.
2. عفونت آشکار: این بیماری در پی ورود، تکثیر و گسترش در بدن به وسیله عامل عفونت‌زا ایجاد می‌شود. گاهی ممکن است از انسان به انسان منتقل شود و گاهی هم از طریق حیوان به انسان منتقل می‌شود. علائم این نوع عفونت آشکارا هستند و تشخیص آن خیلی ساده‌تر از انواع دیگر است.

6. بیماری‌های پوستی واگیردار

• گال 
• تبخال 
• زگیل‌های تناسلی
• سرخک
• آبله مرغان
• زرد زخم
• کورک
• جذام

بیماری‌های غیرواگیردار را بشناسید

بیماری‌های غیرواگیردار، گروهی از بیماری‌ها را شامل می‌شوند که به طور مستقیم از فردی به فرد دیگر منتقل نمی‌شود. معمولا این گروه از بیماری‌ها عامل اصلی مرگ و میر در جهان شناخته می‌شوند. طی تحقیقات و بررسی‌هایی که در سال 2012 انجام شد، 68 درصد آمار فوت، به علت ابتلا به این گروه از بیماری‌ها بوده است. نیمی از این جمعیت، سن کمتر از 70 سال داشتند. همچنین زنان نیز درصد بالایی از این آمار را به خود اختصاص داده بودند.

بیماری‌های غیرواگیردار معمولا غیرعفونی هستند. اما بیماری‌های انگلی هم که در آن چرخه عمر انگل، بسته به انتقال از فردی به فرد دیگر نیست، جزء این دسته از بیماری‌ها قرار می‌گیرد.
همچنین اکثر بیماری‌های غیرواگیر، ژنتیکی هستند و به صورت موروثی از نسلی به نسل بعد منتقل می‌شوند. اما همه‌ی آن را شامل نمی‌شوند. در حالت کلی عواملی همچون موارد زیر در بروز این بیماری‌ها موثر هستند:

• ویژگی‌های فردی (ژنتیک و…)
• سبک زندگی (مانند مصرف دخانیات، سبک تغذیه و فعالیت بدنی و…)
• عوامل محیطی (شرایط اقتصادی و…)

جالب است بدانید سالانه حداقل 5 میلیون نفر در جهان، بر اثر استعمال دخانیات، فوت می‌کنند. یا اینکه حدود 8.2 میلیون نفر در جهان، بر اثر اضافه وزن و کلسترول بالا، جان خود را از دست می‌دهند.
در ادامه بیماری‌هایی غیرواگیرداری که وجود دارند را معرفی خواهیم کرد.

1. بیماری‌های قلبی

بیماری‌های قلبی یکی از شایع‌ترین بیماری‌های غیرواگیرداری هستند که در سراسر جهان، افراد در سنین مختلف را به خود درگیر می‌کنند. این گروه از بیماری‌ها ممکن است کیفیت زندگی فرد را تحت تاثیر قرار دهد و همینطور سبب کاهش عمر افراد مختلف شود. از جمله این بیماری‌ها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• نارسایی قلبی
• ناراحتی قلبی
• کاردیومیوپاتی
• سکته قلبی
• نقص مادرزادی قلب که شامل چند نوع دیگر می‌شود: نقص انسداد، نقص دیواره قلبی و بیماری قلبی سیانوتیک
• نارسایی دریچه میترال که به بی کفایتی میترال هم معروف است
• آنژین یا آنژین صدری
• بیماری‌های عروق کرونری که از مواردی همچون، نازک یا تنگ شدن عروق، تجمع کلسترول یا فشار خون بالا ایجاد می‌شوند
• آریتمی قلب که شامل سه نوع دیگر می‌شود: 1. تاکی کاردی یا تپش سریع قلب، 2. باردی کاردی یا تپش آرام قلب، 3. فیبریلاسیون یا ضربان قلب نامنظم

علائم هشدار دهنده بیماری‌های قلبی را بشناسید

از آنجایی که بیماری‌های قلب و عروق یکی از بیماری‌های کشنده در جهان هستند، بهتر است با علائم آنها آشنا باشیم. زیرا هر چه سریع‌تر راهکارهای درمانی برای آن را پیش بگیریم، درمان مناسب‌تری خواهیم داشت. از جمله علائم شایعی که نشان دهنده بیماری‌های قلب و عروق هستند می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• تنگی نفس
• درد قفسه سینه
• حالت تهوع و استفراغ
• تپش قلب سریع یا نامنظم
• احساس درد در پشت کمر، دست‌ها، گردن و فک
• خستگی، اضطراب، سوء هاضمه و سوزش معده نیز از علائم نادر هستند

نادیده گرفتن نشانه‌های بیماری‌های قلبی، تنها کاری که می‌کند این است که باعث به تعویق انداختن روند درمان می‌شود. در نتیجه سبب آسیب بیشتر به بافت قلب می‌شود. پس با مشاهده و بروز علائم بیماری‌های قلبی، بهتر است روند درمانی مناسب را شروع کرد.

راهکارهایی برای پیشگیری از بیماری‌های قلبی

برای اینکه از بیماری‌های قلبی پیشگیری شود، می‌توان از راهکارهای زیر کمک گرفت:

• اجتناب از سیگار و حتی ترک سیگار
• سبک تغذیه‌ای مناسب و مصرف بیشتر میوه و سبزیجات، غذاهای کم چرب، مصرف کمتر غذاهای شیرین و شور
• پیاده روی روزانه به مدت 30 دقیقه
• پرهیز از مصرف الکل
• کنترل و درمان بیماری‌هایی که سبب بیماری‌های قلبی می‌شوند مانند درمان کلسترول بالا، درمان فشار خون بالا و دیابت
• مدیریت استرس

2. سرطان بیماری غیرواگیردار و شایع

سرطان انواع متعددی دارد. به گروهی از بیماری‌ها گفته می‌شود که در پی تکثیر و رشد مهار نشده سلول‌ها ایجاد می‌شود. سرطان می‌تواند اختلالات متعددی را برای بدن به همراه داشته باشد. تشکیل سلول‌های سرطانی فرایندی کاملا متفاوت از تقسیم عادی و رشد سلول‌ها محسوب می‌شود.

عوامل سرطان‌زا

علت بروز انواع سرطان هنوز هم به طور علمی ثابت نشده است. اما برخی از عوامل در بروز این بیماری بسیار موثر هستند. عوامل ژنتیکی در ابتلا به این بیماری حرف اول را می‌زنند. چون می‌توانند در عملکرد سلول‌ها اختلال ایجاد کنند و در هسته ناهنجاری‌های متعددی را به همراه داشته باشند.

از دیگر عواملی که در بروز سرطان موثر هستند، می‌توان به مواد شیمیایی و مواد رادیواکتیوی، مواد سمی و تابش بیش از اندازه آفتاب اشاره کرد. در جانداران همیشه بین تقسیم سلولی، مرگ طبیعی سلول و اصلاح آنها تفاوت‌هایی وجود دارد. از جمله عوامل سرطانزا می‌توان موارد زیر را نام برد:

• سیگار
• عوامل ژنتیکی
• پرتوها مانند پرتوی فرابنفش
• عفونت‌های باکتریایی و ویروسی
• مصرف مواد غذایی غیرمفید مانند الکل، قند و نمک
• وجود ژن‌های تومورزا
• بالا رفتن سن

دسته بندی انواع سرطان‌ها

سرطان‌ها به دو دسته تقسیم می‌شوند:
1. سرطان‌های خوش خیم
2. سرطان‌های بدخیم که شامل دو گروه می‌شوند: سارکوم‌ها و کارسینوم‌ها

نحوه گسترش سرطان‌ها

سرطان‌ها ممکن است از سه راه در بدن گسترش یابند:

1. از راه بافت‌ها: یعنی به بافت نرم مجاور حمله می‌کنند
2. از راه دستگاه لنفاوی: وقتی سرطان به بافت لنفاوی حمله کند، در عروق لنفاوی حرکت کرده و به نقاط دیگر بدن می‌رسد
3. از راه خون: سرطان به مویرگ‌ها و سیاهرگ‌ها حمله می‌کند و از راه خون به قسمت‌های دیگر بدن می‌رسد

وقتی سلول‌های سرطانی، از تومور اولیه مجزا شوند، از طریق سیستم لنفاوی یا حتی سیستم گردش خون به قسمت‌های دیگر بدن می‌رسند. این یعنی ممکن است تومور دیگری ایجاد شود که به آن تومور ثانویه می‌گویند. این فرایند متاستاز گفته می‌شود. تومور ثانویه، از نوع تومور اولیه خواهد بود.
مثلا در صورتی که سرطان سینه به استخوان برسد، سلول‌های سرطانی در استخوان، همان سلول‌های سرطانی در سینه هستند و سرطان استخوان محسوب نمی‌شود.

آشنایی با انواع سرطان

• سرطان دهان
• سرطان روده بزرگ یا کولورکتال
• سرطان روده کوچک
• سرطان خون
• لنفوم یا سرطان غدد لنفاوی
• سرطان ریه و یا کارسینوئید ریه
• سارکوم استخوان یا استئوسارکوم
• سرطان بیضه
• سرطان مری
• سرطان پروستات
• سرطان کبد
• سرطان پوست ملانوما
• سرطان رحم یا اندومتر
• سرطان تخمدان
• سرطان معده
• سرطان واژن
• سرطان مقعد
• سرطان حنجره و گلو
• سرطان مثانه
• سرطان کلیه
• سرطان کیست کلیه
• سرطان تیروئید
• سرطال لوزالمعده یا پانکراس
• سرطان غدد فوق کلیوی
• سرطان سینه یا پستان
• سرطان کلورکتال

ویتامین b17 یا لاتریل یکی از ویتامین‌هایی است که گفته می‌شود برای درمان سرطان موثر است. برای اینکه به صحت این گفته پی ببرید، پیشنهاد می‌کنیم، حتما مقاله آیا سرطان با لاتریل درمان می‌شود را مطالعه کنید.

راه‌های درمان برای انواع سرطان

راه درمانی که برای انواع سرطان وجود دارد، به مرحله پیشرفت بیماری و نوع بیماری بستگی دارد. در بعضی از مواقع تشخیص و درمان سرطان باید همزمان انجام شود. روش درمانی مناسب برای سرطان یکی از موارد زیر ممکن است باشد:

• شیمی درمانی: به منظور از بین بردن سلول‌های غیرطبیعی یا کوچک کردن تومورها انجام می‌شود اما عوارض جانبی متعددی ممکن است داشته باشد.
• پرتو درمانی: به کمک اشعه و امواج بالا انجام می‌شود تا سلول‌های غیرطبیعی برداشته شوند. ممکن است برای کوچک کردن توده، قبل از برداشتن بافت هم از این روش کمک گرفته شود.
• جراحی: معمولا مناسب‌ترین راه برای درمان سرطان، جراحی است. به منظور کاهش و یا جلوگیری از شیوع بیماری برای برداشت بافت از بدن انجام می‌شود.
• ایمنوتراپی: به کمک دارو و روش‌های دیگر به منظور تقویت سیستم ایمنی بدن برای مبارزه با سلول‌های سرطانی انجام می‌شود.
• هورمون درمانی: به منظور تغییر در عملکرد یا تولید بعضی از هورمون‌ها، داروهای هورمونی تجویز می‌شوند. برای درمان سرطان سینه و پروستات که هورمون‌ها در آن موثر هستند، این روش رایج‌تر است.
• درمان ترکیبی: گاهی طبق صلاح دید پزشک نیاز به پیش بردن چند روش درمانی در کنار هم وجود دارد.

3. دیابت؛ بیماری خاموش

از دیگر بیماری‌های غیرواگیرداری که وجود دارد، دیابت است. دیابت یا بیماری قند، یکی از انواع بیماری‌های مزمن و متابولیک است. دیابت سه نوع اصلی دارد:

1. دیابت نوع 1
2. دیابت نوع 2
3. دیابت بارداری

برای تنظیم قند خون، دو هورمون انسولین و هورمون گلوکاگون در بدن ترشح می‌شوند. هورمون انسولین برای کاهش قند خون است و هورمون گلوکاگون برای بالا بردن قند خون است.

اولین نوع: دیابت نوع 1

این نوع دیابت در هر سنی ممکن است دیده شود ولی در کودکان و بزرگسالان شایع‌تر است. افرادی که به این نوع دیابت مبتلا هستند، بدنشان قادر به تولید انسولین کافی نیست. 5 الی 10 درصد انواع دیابت را دیابت نوع 1 تشکیل داده است.
انسولین هورمونی است که از پانکراس ترشح می‌شود و کمک می‌کند تا گلوکز موجود در غذا به انرژی تبدیل شود. در مبتلایان به دیابت نوع 1، تخریب سلولیِ سلول‌های بتا، در پانکراس ایجاد می‌شود. همچنین در این مبتلایان، پانکراس هیچ انسولینی ترشح نمی‌کند.

دیابت نوع 1، نوعی بیماری ارثی است. تشخیص سریع این بیماری، کمک می‌کند تا بتوان تاثیرات جبران ناپذیر آن را به حداقل رساند. معمولا به این بیماری دیابت وابسته به انسولین می‌گویند. یعنی اغلب برای کنترل آن نیاز به دریافت انسولین وجود دارد. اما به فعالیت بدنی مناسب و تغذیه سالم هم نیاز است.

دومین نوع: دیابت نوع 2

در مبتلایان به دیابت نوع 2، سلول‌های بدن به هورمون انسولین پاسخ درستی نمی‌دهد. انسولین ترشح شده نمی‌تواند عملکرد طبیعی و مناسبی را بروز دهد و سطح قند خون را بکاهد.

عوامل موثر بر ابتلا به دیابت نوع 2

عوامل متعددی در ابتلا به بیماری دیابت نوع 2 موثر هستند. از مهمترین آنها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• ژنتیک
• تغذیه نامناسب
• چاقی و اضافه وزن
• فعالیت بدنی کم

عوارض عدم کنترل دیابت نوع 1 و 2

• ناراحتی‌های قلبی
• نابینایی
• فشار خون بالا
• نارسایی کلیوی
• اختلالات عصبی

سومین نوع: دیابت بارداری

نوع دیگری از قند خون بالا، دیابت بارداری محسوب می‌شود. این نوع دیابت فقط در زنان باردار رخ می‌دهد. حتی ممکن است فرد سابقه ابتلا به دیابت هم نداشته باشد و در دوران بارداری به دیابت مبتلا شود. حدود 4 درصد زنان باردار به این مشکل در دوران بارداری برمی‌خورند.

علت ابتلا به دیابت بارداری به طور کامل مشخص نیست. اما می‌توان با راهکارهای مناسبی مانند برنامه غذایی و فعالیت بدنی مناسب از ابتلا به آن پیشگیری کرد یا به درمان مناسب برای آن دست یافت.
عدم کنترل دیابت بارداری می‌تواند برای جنین و مادر خطرات متعددی را به همراه داشته باشد. ابتلا به این نوع دیابت اغلب بین هفته‌های 24 الی 28 بارداری خود را نشان دهد.

علائم شایع انواع دیابت

انواع مختلف این بیماری، تقریبا علائم یکسانی را به همراه دارند. از جمله اولین و شایع‌ترین علائم این بیماری می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• تکرر ادرار
• کاهش وزن با وجود اشتهای زیاد
• پرخوری
• عطش شدید و مصرف آب زیاد
• خستگی
• تاری دید

در خیلی از مبتلایان به این بیماری علائم به تدریج تشدید می‌شوند و بروز می‌کنند. طبق مطالعات انجام شده، استرس و افسردگی می‌تواند خطر بروز سکته قلبی و مغزی یا حتی مرگ ناشی از بیماری‌های قلب و عروق را در مبتلایان به دیابت تا بیش از دو برابر، افزایش دهد.

4. بیماری‌های کلیوی

بیماری‌های کلیوی از دیگر بیماری‌هایی هستند که واگیردار نیستند. از جمله بیماری‌های کلیوی که وجود دارند، می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• نارسایی کلیوی
• سنگ کلیه
• گلومرولونفریت یا التهاب گلومرول
• بیماری کلیوی پلی کیستیک
• دیسپلازی کلیوی
• دیسپلازی چند کیستی کلیوی
• عفونت ادراری که نوعی عفونت باکتریایی است که ممکن است در هر قسمت از مجاری ادراری ایجاد شده و سبب عفونت کلیه شود
• سرطان کلیه

علائم بیماری‌های کلیوی

برخی از علائم بیماری‌های کلیوی مشترک هستند. از جمله این علائم می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• خستگی
• التهاب و تورم پاها
• گرفتگی عضلات
• خشک شدن پوست
• تکرر ادرار
• حالت تهوع
• استفراغ
• درد در ناحیه پشت
• تغییراتی در دفع ادرار

5. بیماری‌های مربوط به چشم

اکثر بیماری‌های مربوط به چشم هم غیرواگیردار هستند. ایجاد نابینایی و کم بینایی یکی از شایع‌ترین مشکلات مربوط به چشم است که اغلب با بالا رفتن سن ایجاد می‌شود. از جمله اختلالات مربوط یه چشم می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• کم بینایی
• نابینایی
• تباهی لکه زرد یا دژنراسیون ماکولا
• آب مروارید یا کاتاراکت
• رتینوپاتی دیابتی
• آب سیاه یا گلوکوم
• تنبلی چشم
• پیر چشمی
• استرابیسم
• ورم چشم
• آستیگماتیسم
• ورم ملتحمه یا چشم صورتی
• قوز قرنیه
• ادم ماکولا
• خشکی چشم
• بلفاریت چشمی
• مجرای اشک مسدود شده
• کراتیت باکتریایی
• فلج بل
• جداشدگی شبکیه
• لنفوم چشم
• جداشدگی زجاجیه خلفی
• سایش قرنیه
• فوتوکراتیت (نورزدگی یا برف‌کوری)
• افتادگی پلک
• گل مژه
• شالازیون یا کیست پلک
• زخم قرنیه
• آلرژی چشم
• بیرون زدگی
• تیک عصبی چشم
• نیستاگموس یا دودوئک
• انحراف چشم یا لوچی
• ناخنک چشم
• قرمزی چشم یا چشم های قرمز
• آبریزش چشم یا اشک بیش از حد
• سندرم خشکی چشم
• کوررنگی
• شب کوری
• رتینیت پیگمانتوزا یا ورم رنگیزه‌ای شبکیه
• مشکل دید در شب
• تراخم
• یووئیت یا التهاب لایه‌های میانی چشم

علائم شایع بیماری‌های مربوط به چشم

معمولا وقتی برای چشم، مشکلی ایجاد می‌شود، علائم زیر ممکن است بروز داده شود. اما در برخی از بیماری‌های چشمی علائم ممکن است متفاوت باشد.

• سردرد
• اختلال در بینایی
• کاهش بینایی
• سرگیجه
• تاری دید

6. بیماری‌های مربوط به استخوان‌ها و مفاصل

اسکلت استخوانی از 206 استخوان ساخته شده است. این استخوان‌ها وظایف متعددی دارند:
تولید سلول‌های خونی
ذخیره مواد مغذی
ترشح برخی هورمون‌ها برای عملکرد بهتر بدن
حفظ ظاهر و فرم بدن
محافظت از اندام‌های حیاتی مانند قلب و مغز
اتصال عضلات
محافظت از بدن
انجام حرکات ضروری

باید در نظر داشته باشید که بافت‌های زنده در بدن، مدام در حال بازسازی هستند. آنها هم مانند سایر قسمت‌های بدن ممکن است دچار بیماری شوند اما بیماری که مخصوص آن بافت است.
بیماری‌هایی که به بافت‌های استخوانی مربوط است، می‌تواند سبب ناتوانی و ناهنجاری در اسکلت بدن انسان شود. زیرا بافت‌های استخوانی دارای سلول‌های خونی، عروق لنفاوی و اعصاب مخصوص به خود هستند.

انواع بیماری‌های مربوط به استخوان و مفاصل

• تراکم استخوان کم یا استئوپنی
• پوکی استخوان
• اﺳﺘﺌﻮﭘﺘﺮوزﯾﺲ یا تراکم استخوان بالا
• نرمی استخوان یا راشیتیسم
• سرطان استخوان
• اسکولیوز یا انحنای ستون فقرات
• آرتروز که به دو دسته تقسیم می‌شود: 1. استئوآرتریت که نوع فرسایشی آرتروز است 2. آرتروز التهابی که شامل اسپوندیلیت آنکیلوزان، نقرس، لوپوس، آرتریت پسوریاتیک، روماتیسم مفاصل
• بیماری پاژه استخوان
• استئونکروز
• استئومیلیت
• عفونت استخوانی و مفصلی
• استئوژنز ایمپرفکتا
• فیبرو دیسپلازی
• سندرم تونل کارپال
• اسپوندیلولیستزیس یا لغزندگی مهره کمر
• نوروفیبروماتوز
• خار پاشنه
• هالوکس والگوس یا انحراف شست پا

7. بیماری‌های گوارشی

دستگاه گوارش سیستم پیچیده‌ای در بدن دارد. این سیستم از ابتدای دهان تا انتهای روده را شامل می‌شود. سیستم گوارش به هضم و جذب مواد مغذی و ضروری بدن کمک می‌کنند. از این طریق مواد زائد در بدن نیز حذف خواهند شد.
مشکلات گوارشی ممکن است توسط خود بدن بهبود یابند و یا اینکه نیاز به درمان داشته باشند. از جمله بیماری‌های گوارشی می‌توان موارد زیر اشاره کرد:

• یبوست
• عدم تحمل غذا
• اسهال
• گاز معده
• استفراغ
• سوزش معده یا سوزش سر دل
• بیماری التهابی روده مانند کرون و کولیت اولسراتیو
• سندروم روده تحریک پذیر
• سوء هاضمه
• انسداد روده
• فتق
• رفلاکس معده
• زخم معده
• هموروئید
• آبسه‌های پروینال
• عفونت‌های پروینال
• بیماری سلیاک
• پانکراتیت
• بواسیر

8. بیماری‌های مربوط به گوش

گوش یکی از پیچیده‌ترین اعضای بدن است. در صورتی که برای این عضو مشکل ایجاد شود، ممکن است مشکلاتی مانند عدم تعادل بدن نیز بروز داده شود.
از جمله بیماری‌هایی که ممکن است برای گوش ایجاد شود، به موارد زیر می‌توان اشاره کرد:

• اختلال میسوفونیا یا صدا بیزاری
• برهم خوردن و جابه جایی مایع گوش میانی
• سکته گوش یا کری ناگهانی
• اختلال پردازش شنوایی
• بیماری منییر
• اوتیت یا عفونت گوش
• تومور گوش (عارضه غیر سرطانی)
• اختلال طیف نوروپاتی شنوایی
• اختلال عملکرد شیپور استاش 
• اتواسکلروز یا اتواسپونژیوزیس
• وزوز گوش

9. بیماری‌های پوستی غیرواگیردار

اکثر بیماری‌های پوستی که وجود دارند، غیرواگیر هستند. یعنی از طریق تماس و تنفس به فرد دیگر منتقل نمی‌شود. بیشتر بیماری‌های پوستی به کمک راهکارهای موضعی و دارویی قابل درمان هستند. شایع‌ترین انواع بیماری‌های پوستی غیرواگیرداری که وجود دارد، شامل موارد زیر می‌شود:

• آکنه
• قارچ پوستی
• لک و پیس
• تاول
• اگزما
• پسوریازیس
• درماتیت
• سلولیت
• روزاسه
• کهیر
• پوست پروانه‌ای
• زگیل
• انواع سرطان پوست
• فاسیای نکروزان (عفونت شدید پوست)

10. بیماری‌های مربوط به مغز و اعصاب

مغز از حساس‌ترین قسمت‌های بدن است. عوامل متعددی وجود دارد که باعث می‌شود مشکلات مربوط به مغز و اعصاب بروز داده شوند. به همین دلیل راهکارهای درمانی متفاوتی هم ممکن است برای آنها وجود داشته باشد. در بیشتر موارد بیماری‌های داخلی مغز به شرایط روحی و روانی نیز مربوط می‌شود.
از جمله بیماری‌های مربوط به مغز و اعصاب می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• سندروم تونل کارپال 
• سندروم گیلن باره
• بیماری میکروسفالی
• آنسفالیت 
• آنوریسم مغزی
• میگرن 
• هیدروسفالی
• دیسلکسیا یا اختلال خواندن یا خوانش پریشی
• صرع و بزل نخاعی 
• سکته مغزی
• ام اس یا سیستم عصبی مرکزی فلج چندگانه
• تشنج
• زوال عقل یا دمانس
• مننژیت
• آلزایمر و فراموشی
• پارکینسون
• تومور مغزی
• اختلالات روانی (به صورت دسته‌های مجزا آنها را بیان می‌کنیم)

11. اختلالات روانی

اختلالات روانی از جمله مشکلاتی هستند که به مغز و اعصاب مربوط می‌شوند.
امروزه خیلی از افراد به برخی از شکل‌های بیماری‌های روانی دچار می‌شوند. این گروه از بیماری‌ها، معمولا خطرناک نیستند ولی وقتی حاد شوند، می‌توانند سبب آسیب به فرد و یا اطرافیان فرد شوند.
این گروه از بیماری‌ها انواع متعددی دارند. بعضی از آنها ممکن است نیاز به مراقب‌های پزشکی داشته باشند. علائمی که اکثر این گروه از بیماری‌ها به همراه دارند می‌تواند شامل موارد زیر باشد:

• تغییرات خلقی
• تغییر در عادات غذایی
• گیجی و عدم تمرکز
• مشکلات خواب
• فکر خودکشی
• عصبانیت شدید
• مشکل در درک و یا برقرار کردن ارتباط با افراد دیگر
• گوشه‌گیر شدن و کناره‌گیری از فعالیت‌های گذشته

این گروه از بیماری‌ها، می‌توانند تاثیرات متعددی روی عملکرد روزمره افراد داشته باشند. برای اینکه بتوانید آنها را تفکیک کنید، در دسته بندی‌های مربوطه آنها را قرار خواهیم داد.

1. اختلالات تکوین عصبی

این گروه از اختلالات عصبی، معمولا در کودکی و نوزادی هم قابل تشخیص هستند:

• کم توانی ذهنی
• اختلال اوتیسم
• اختلال بیش فعالی یا در مقابل آن کمبود توجه

2. اختلال دو قطبی و اختلالات مرتبط

این اختلال تغییرات متعددی را در خلق و خو ایجاد می‌کند که می‌تواند روی سطح انرژی و فعالیت‌های فرد تاثیرگذار باشد. معمولا دوره‌هایی از افسردگی و خوشحالی را برای فرد به همراه دارد. از این گروه از بیماری‌ها می‌توانیم به موارد زیر اشاره کنیم:

• شیدایی
• دوره‌های افسردگی
• تاخیر کلی رشد
• اختلالات ارتباطی

3. اختلالات اضطرابی

• اختلال اضطراب فراگیر
• آگورا فوبیا (ترس از مکان‌های شلوغ)
• اختلال اضطراب اجتماعی
• فوبیاهای خاص
• اختلال هراس (حملات پانیک)
• اختلال اضطراب جدایی

4. اختلالات مربوط به استرس

• اختلال استرس حاد
• اختلال سازگاری
• اختلال استرس پس از سانحه
• اختلال دلبستگی واکنشی

5. اختلالات گسستگی

• آمنزیای گسسته (فراموشی تجزیه‌‌ای)
• اختلال هویت تجزیه‌ای
• اختلال شخص زدایی یا واقعیت زدایی

6. اختلالات روان تنی یا سایکوسوماتیک 

• اختلال علائم جسمانی
• اختلال اضطراب بیماری
• اختلال تبدیلی
• اختلال ساختگی

7. اختلالات تغذیه‌ای

• بی‌اشتهایی عصبی
• پراشتهایی عصبی
• اختلال نُشخوار
• اختلال پایکا
• اختلال پرخوری افراطی

8. اختلال خواب

• نارکولپسی (حمله‌ی خواب)
• اختلال بی‌خوابی
• اختلال پرخوابی
• اختلالات خواب مربوط به تنفس
• پاراسومنیا
• سندرم پاهای بی‌قرار

9. اختلالات ایذایی

• کلپتومانیا (جنون دزدی)
• پایرومانیا (جنون آتش افروزی)
• اختلال انفجاری متناوب
• اختلال سلوک
• اختلال نافرمانی مقابله جویانه

10. اختلالات افسردگی

• اختلال بی‌نظمی خلقی اخلال‌گر
• اختلال افسردگی عمده (ماژور)
• اختلال افسردگی مداوم (دیستمی)
• اختلال افسردگی نامشخص
• اختلال دیسفوریای پیش از قاعدگی
• اختلال افسردگی ناشی از مواد یا دارو
• اختلال افسردگی ناشی از دیگر شرایط پزشکی

مقالات پیشنهادی مرتبط با بیماری‌ها

• برای درمان زخم بستر چه باید کرد؟
• خون دماغ چرا ایجاد می‌شود؟ چگونه می‌توان آن را درمان کرد؟
• واریس چه علتی دارد؟ 7 راه درمان آنرا بشناسید.

جمع‌بندی

در این مقاله سعی کردیم لیستی از بیماری‌ها را گردآوری کنیم. ممکن است خیلی از بیماری‌های دیگر وجود داشته باشند که در این مقاله مطرح نشده باشد اما توصیه می‌کنیم برای تشخیص و پیش بردن هر راهکار درمانی، از متخصصین مشورت دریافت کنید.