ویبره زنی بتن، فرآیندی است که در آن بتن تازه با استفاده از دستگاهی به نام ویبراتور، متراکم می شود. ویبراتور با ایجاد ارتعاش در بتن، اصطکاک بین سنگدانه ها و آب را کاهش می دهد و باعث می شود که این اجزا به طور یکنواخت در کنار یکدیگر قرار بگیرند.
ویبره زنی بتن معمولاً پس از بتن ریزی انجام می شود. ویبراتور را به طور عمودی یا افقی در بتن فرو می کنند و آن را به آرامی حرکت می دهند. زمان ویبره زنی بتن به عوامل مختلفی، از جمله نوع بتن، دمای محیط و اندازه سازه بستگی دارد.
انواع مختلفی از ویبراتورها برای ویبره زنی بتن وجود دارد، از جمله:
- ویبراتور داخلی: این نوع ویبراتور در داخل بتن قرار می گیرد و برای بتن ریزی های بزرگ استفاده می شود.
- ویبراتور خارجی: این نوع ویبراتور روی سطح بتن قرار می گیرد و برای بتن ریزی های کوچک استفاده می شود.
- ویبراتور قالب: این نوع ویبراتور در داخل قالب قرار می گیرد و برای بتن ریزی های قالبی استفاده می شود.
ویبره زنی بتن یک مرحله مهم در ساخت بتن است که کیفیت و دوام بتن را بهبود می بخشد.
چه ابزارهایی برای ویبره زدن بتن استفاده میشود؟
ابزارهای مختلفی برای ویبره زدن بتن استفاده می شود که به دو دسته اصلی تقسیم می شوند:
ویبراتورهای داخلی
ویبراتورهای داخلی در داخل بتن قرار می گیرند و برای بتن ریزی های بزرگ استفاده می شوند. این ویبراتورها دارای یک موتور هستند که یک شفت را می چرخاند. شفت به یک سر ارتعاشی متصل است که ارتعاش را به بتن منتقل می کند.
انواع مختلفی از ویبراتورهای داخلی وجود دارد، از جمله:
- ویبراتور پوکر: این نوع ویبراتور دارای یک سر مخروطی شکل است که برای بتن ریزی های عمیق استفاده می شود. در این نوع در واقع از شیلنگ ویبراتور استفاده میشود.
- ویبراتور صفحه ای: این نوع ویبراتور دارای یک صفحه مسطح است که برای بتن ریزی های سطحی استفاده می شود.
- ویبراتور لوله ای: این نوع ویبراتور دارای یک لوله توخالی است که برای بتن ریزی های قالبی استفاده می شود.
ویبراتورهای خارجی
ویبراتورهای خارجی روی سطح بتن قرار می گیرند و برای بتن ریزی های کوچک استفاده می شوند. این ویبراتورها دارای یک موتور هستند که یک صفحات ارتعاشی را می چرخاند. صفحات ارتعاشی به سطح بتن فشار وارد می کنند و باعث ارتعاش می شوند.
انواع مختلفی از ویبراتورهای خارجی وجود دارد، از جمله:
- ویبراتور سطحی: این نوع ویبراتور دارای یک صفحه مسطح است که برای بتن ریزی های سطحی استفاده می شود.
- ویبراتور قالب: این نوع ویبراتور دارای یک صفحه مسطح است که برای بتن ریزی های قالبی استفاده می شود.
- ویبراتور شمشه ای: این نوع ویبراتور دارای یک شمشه است که برای بتن ریزی های سطحی استفاده می شود.
ابزارهای دیگر
علاوه بر ویبراتورهای داخلی و خارجی، ابزارهای دیگری نیز برای ویبره زدن بتن استفاده می شود، از جمله:
- دستیار ویبراتور: این ابزار برای کنترل ویبراتور داخلی استفاده می شود.
- ابزار انبساط ویبراتور: این ابزار برای جابجایی ویبراتور داخلی در بتن استفاده می شود.
- ابزار ویبره زنی قالب: این ابزار برای ویبره زدن بتن در داخل قالب ها استفاده می شود.
انتخاب نوع ویبراتور و ابزارهای دیگر به عوامل مختلفی، از جمله نوع بتن، دمای محیط و اندازه سازه بستگی دارد.
ویبره زدن بتن چه مزایایی دارد؟
ویبره زدن بتن مزایای زیادی دارد، از جمله:
- کاهش حباب های هوا در بتن: حباب های هوا می توانند مقاومت و دوام بتن را کاهش دهند. ویبره زدن بتن باعث می شود که حباب های هوا از بتن خارج شوند و چگالی بتن افزایش یابد.
- بهبود مقاومت و دوام بتن: ویبره زدن بتن باعث می شود که ذرات سیمان، سنگدانه و آب به طور یکنواخت در کنار یکدیگر قرار بگیرند. این امر باعث می شود که بتن قوی تر و مقاوم تر شود.
- افزایش چگالی بتن: چگالی بتن نشان دهنده مقدار مواد جامد در بتن است. بتن با چگالی بالاتر قوی تر و مقاوم تر است. ویبره زدن بتن باعث می شود که چگالی بتن افزایش یابد.
- کاهش نفوذپذیری بتن: نفوذپذیری بتن نشان دهنده میزان آب یا هوا که می تواند از بتن عبور کند. بتن با نفوذپذیری کمتر در برابر خوردگی و آسیب مقاوم تر است. ویبره زدن بتن باعث می شود که نفوذپذیری بتن کاهش یابد.
- کاهش ترک خوردگی بتن: ترک خوردگی بتن می تواند باعث کاهش مقاومت و دوام بتن شود. ویبره زدن بتن باعث می شود که بتن متراکم تر شود و در نتیجه احتمال ترک خوردگی کاهش یابد.
در برخی موارد، ویبره زدن بتن اجباری است. به عنوان مثال، در بتن ریزی های زیر آب، ویبره زدن بتن برای جلوگیری از جدا شدن بتن از سطح قالب ضروری است. همچنین، در بتن ریزی های با حجم زیاد، ویبره زدن بتن برای اطمینان از تراکم یکنواخت بتن ضروری است.
ویبره زدن بتن تا چه اندازه ای باید انجام شود؟
ویبره زدن بتن تا زمانی باید انجام شود که حباب های هوا از بتن خارج شوند و بتن به طور یکنواخت متراکم شود. زمان ویبره زدن بتن به عوامل مختلفی، از جمله نوع بتن، دمای محیط و اندازه سازه بستگی دارد. در حالت کلی، ویبره زدن بتن باید به اندازه ای انجام شود که سطح بتن صاف و درخشان شود. همچنین، باید دقت شود که ویبره زدن بیش از حد بتن باعث جدا شدن سنگدانه ها از هم شود.
در برخی موارد، ممکن است نیاز به ویبره زدن مجدد بتن باشد. به عنوان مثال، اگر بتن در معرض جریان هوا قرار بگیرد، ممکن است حباب های هوا در آن ایجاد شود. در این صورت، باید بتن را مجدداً ویبره زد تا حباب های هوا از آن خارج شوند.
در اینجا چند نکته برای ویبره زدن بتن آورده شده است:
- ویبراتور را به طور عمودی در بتن فرو کنید و آن را به آرامی حرکت دهید.
- ویبراتور را به اندازه کافی در بتن نگه دارید تا تراکم کافی ایجاد شود.
- فاصله بین نقاط ویبره زدن نباید بیش از حد زیاد باشد.
- از ویبره زدن بیش از حد بتن خودداری کنید.
