گانودرما پتانسیل بالایی در تقویت بدن و بهبود سلامت ارگان ها دارد. از این موارد می توان به تقویت دستگاه ایمنی و مبارزه با سرطان اشاره کرد. البته این نکته نیز قابل بیان است که، در چند دهه اخیر به سالم بودن این ماده غذایی شک هایی ایجاد شده است. در این مقاله به معرفی گانودرما پرداخته خواهد شد و خواص آن و عوارض جانبی آن مورد بررسی قرار خواهد گرفت.
گانودرما یا ریشی چیست؟
قارچ ریشی به گانودرما یا لینگژن هم معروف است که در مناطق گرم و مرطوب زیادی در آسیای شرقی رشد می کند. برای مدت زمان زیادی این قارچ نقش محوری در طب سنتی چین داشت.
مولکول های زیادی در این قارچ وجود دارد که مسئول خاصیت های بهبود دهنده و درمان کننده بیماری ها هستند. از این مولکول ها می تواند به تری ترپنوئید، پلی ساکارید و پپتیدوگلیکان اشاره کرد.
این قارچ را می توان به صورت خام مصرف کرد یا پودر و قرص های ساخته شده از عصاره آنها را استفاده کرد. در هر صورت مولکول هایی که از آنها نام برده شد در اشکال مختلف خوراکی این قارچ وجود دارند. اثرات همه اشکال این ماده غذایی مقوی بر روی انسان و حیوان آزمایش شده است.
آشنایی با مهمترین خواص گانودرما
1.تقویت سیستم ایمنی با گانودرما
یکی از فواید مهم قارچ گانودرما را می توان تقویت دستگاه ایمنی دانست. در طی مطالعات آزمایشگاهی نشان داده شد که قارچ گانودرما بر روی گلبول های سفید که از اجزای اصلی سیستم ایمنی هستند تاثیر بگذارند. این تحقیقات نشان داده اند که گانودرما بر روی ژن گلبول های سفید آنها اثر دارد و سازوکار آماس را در آنان تغییر می دهد.
برخی دیگر از گزارش ها نشان داده اند که مولکول هایی که در قارچ گانودرما وجود دارد باعث افزایش فعالیت گلبول های سفیدی می شود که نقش از بین بردن توده های سرطانی و التهابات را بر عهده دارند.
در یک تحقیق دیگر نشان داده شده است که مولکول های موجود در گانودرما سبب افزایش تعداد گلبول های سفید (لنفوسیت ها) در بیماران مبتلا به سرطان روده بزرگ می شود.
اگرچه خواص گانودرما در میان بیماران بیشتر مورد بررسی قرار گرفته است ولی از برخی شواهد پیداست که گانودرما برای افراد سالم هم فوایدی دارد.
در یک تحقیق دیگر نشان داده شده است که گانودرما سبب افزایش کارایی گلبول های سفید در مبارزه با آلودگی، سرطان و شرایط استرس زا در ورزشکاران می شود.
2. خواص ضد سرطان
در یک تحقیق در میان 4000 نجات یافته از سرطان سینه نشان داده شده است که تنها 59% درصد از آن ها از خاصیت ضد سرطانی آگاهی داشتند و این در صورتی است که در یک مطالعه دانشمندان به این نتیجه رسیدند که خواص ضد سرطانی گانودرما سبب مرگ سلولی در سلول های سرطانی می شوند.
در ابتدا تصور بر این بود که گانودرما به دلیل تاثیراتی که بر روی هورمون تستوسترون دارد، می تواند در بهبود سرطان پروستات موثر باشد ولی چندی بعد اعلام شد که گانودرما می تواند باعث بازگشت سرطان پروستات باشد. در واقع هیچ تحقیقی دو ادعای مربوط به سرطان پروستات را تایید یا رد نمی کند و در این رابطه، انجام مطالعات بیشتری نیاز است.
خواص درمانی گانودرما در رابطه با عملکرد آن در بهبود سرطان روده بزرگ، بسیار مورد مطالعه بوده است. تحقیقات نشان داده است که مصرف گانودرما در بیماران مبتلا به سرطان روده توانسته اندازه توده سرطانی را کاهش دهد و این امر به دلیل افزایش فعالیت گلبول های سفید است که در مبارزه با سرطان نقش به سزایی دارند.
گانودرما همچنین بر کیفیت زندگی این بیماران هم اثر دارد. به توصیه پزشکان و متخصصان بهتر است از گانودرما یا فراورده های آن در کنار سایر درمان های سرطان روده بزرگ استفاده شود. اما درمان این نوع سرطان به تنهایی با گانودرما مقدور نیست.
3. بهبود عملکرد قلب
در یک تحقیق 12 هفته ای بر روی 26 بیمار نشان داد که مصرف فرآورده های گانودرما در افزایش کلسترول خوب و کاهش کلسترول بد نقش دارد. با این حال در دیگر تحقیقات، اثر این فراورده ها بر افرادی که بیمار نیستند نشان داده نشده است.
علاوه بر این در یک تحقیق بر روی 400 نفر در طول 16 هفته نشان داد که مصرف این ماده خوراکی تاثیری بر روی کلسترول بدن ندارد.
نکته: برای اثبات تاثیرات گانودرما بر روی قلب و سلامت آن، آزمایشات و مطالعات بیشتری نیاز است.
4. کمک به درمان افسردگی و خستگی
بسیاری بر خواص گانودرما در تقویت سیستم ایمنی تمرکز دارند ولی این ماده غذایی فواید دیگر هم دارد که بهبود افسردگی و خستگی از این موارد است.
در یک تحقیق در بین 132 فرد که از سردرد، سرگیجه، ضعف اعصاب و کسانی که از درد های تیر مانند رنج می کشیدند؛ نشان داد که مصرف فرآورده های گانودرما در بهبود وضعیت روحیات و کیفیت زندگی بسیار موثر است و آثار بهتر شدن پس از 8 هفته مشاهده می شود.
همچنین در یک تحقیق دیگر در بین 48 بیمار نجات یافته از سرطان سینه نشان داد که مصرف فرآورده های گانودرما در بهبود وضعیت روحی و بالا بردن کیفیت زندگی این بیماران موثر است.
5. کنترل قند خون
در طی چندین مطالعه نشان داده شده است که گانودرما در حیوانات باعث پایین آمدن میزان قند خون می شود. مطالعات اولیه هم بر روی انسان ها به همین موضوع اشاره می کند.
اگرچه در طی تحقیقات گسترده ای که بعد ها نتایج آن منتشر شد، تاثیر زیادی از گانودرما بر روی قند خون ناشتا را آشکار نکرد.
تحقیقات بیشتر نشان داد که استفاده از فراورده های گانودرما پس از مصرف غذا، تاثیر بیشتری در پایین آوردن میزان قند خون دارد.
باز هم لازم به ذکر است که انجام تحقیقات و مطالعات بیشتر در رابطه با این موضوع ضروری به نظر می رسد.
6. سرشار از آنتی اکسیدان
آنتی اکسیدان ها به سلول های تخریب شده بدن برای بهبود و بازیافت کمک می کنند و به همین دلیل التیام دهنده بودن بسیاری از مواد خوراکی که دارای شرایط آنتی اکسیدانی خوبی هستند مورد آزمایش و مطالعه قرار می گیرند و خواهان زیادی دارند.
برخی معتقند که گانودرما در ایجاد شرایط آنتی اکسیدان موثر است ولی اثبات این موضوع نیازمند تحقیقات بیشتر است.
عوارض جانبی
با وجود علاقه زیادی که در بین افراد برای خوردن گانودرما به دلیل فواید مختلف آن وجود دارد. عوارش جانبی هم برای این ماده خوراکی دیده شده است. ولی این عوارض بسیار ناچیز هستند و در افرادی که برای 4 ماه متوالی از این ماده استفاده می کنند پیش می آید.
عوارض مصرف بیش از اندازه این قارچ بیشتر به دستگاه گوارش بازمی گردد. این عوارض شامل:
- ناراحتی معده
- حساس شدن معده و روده ها
- اسهال
- یبوست
نکته: همچنین در افراد سالم برای مصرف 4 هفته متوالی از این ماده خوراکی هیچ عارضه ای در کبد و کلیه ها دیده نشده است. ولی در برخی از تحقیقات اثرات سوئی از مصرف بیش از حد گانودرما بر روی کبد دیده می شود.
نکته: در برخی از مصرف کنندگان گانودرما که از این گیاه به صورت تازه استفاده می کنند عوارضی دیده نشد ولی وقتی از فراورده اهی پودری آن استفاده کردند آثار سوئی مانند حالت تهوع در آنها دیده شده است. این مشاهدات کار را برای تشخیص اینکه پودر یا گانودرمای تازه این عوارض را در کب ایجاد می شود، سخت می کند.
علاوه بر این، هیچ اطلاعات اثبات شده ای در زمینه بروز مشکلات و عوارض در پی استفاده از گانودرما و فراورده های آن به دست نیامده است تا بتوان براساس آنها یک تصمیم واحد گرفته شود. ولی همچنان گروهی از افراد وجود دارند که مصرف این قارچ برای آنان مضر شناخته شده است که از مصرف آن باید پرهیز کنند. این افراد شامل:
- بانوان باردار
- بانوانی که شیر می دهند
- کسانی که بیماری های خونی دارند
- افرادی که فشار خون پایین دارند
- کسانی که در آینده ای نزدیک عمل جراحی دارند یا درگذشته نزدیک عمل جراحی داشته اند
سخن آخر
در مطلب فوق به تعریفی کلی از گانودرما و تاریخچه ای از استفاده های آن در طب سنتی پرداختیم. مواردی که این ماده خوراکی برای درمان بیماری ها و بهبود علائم آنها استفاده می شود را نام برده ایم و خواص آن را ذکر کردیم. اما در نطر داشته باشید این مقاله تنها برای معرفی این نوع از قارچ می باشد و بهتر است قبل از مصرف دقت لازم را به عمل آورید و با دیدن هر گونه حساسیت سریعا به چزشک مراجعه شود.
