فشار خون نرمال چقدر است؟ از فشار خون چه میدانید؟
فشار خون نرمال چه مقدار است، آیا مقدار آن می تواند برای هرکس مختلف باشد؟ فشار خون بالا و پایین بیماری محسوب می شوند؟ آیا خطرناک هستند و می توانند موجب مرگ شوند؟ چه کار هایی برای داشتن فشار خون نرمال می توانیم انجام دهیم؟ در این مطلب سعی داریم به پرسش هایی از این دست که ذهن خیلی از ما را به خود مشغول کرده است، پاسخ دهیم، با ما همراه شوید.
ابتدا اجازه دهید مقدمه ای درباره فشار خون و اینکه چطور به وجود می آید صحبت کنیم. فشار خون مانند هر فشار دیگری در واقع نیرویی است که بر یک سطح وارد می شود و ما به آن فشار می گوییم. مثلا فشار هوا نیرویی است که هوا بر هر سطحی مانند پوست ما وارد می شود که البته ما آن را احساس نمی کنیم.
فشار آب از فشار هوا بیشتر است به همین دلیل است که در استخر، هرچه به اعماق بیشتر می رویم فشار بیشتری را بر بدن خود احساس می کنیم. فشار خون هم مانند آن است. فشار خون در واقع نیرویی است که از طرف خون بر دیواره رگ ها وارد می شود. واحد اندازه گیری فشار معمولا میلی متر جیوه (mmHg) است که برای بیان مقدار فشار خون هم از همین واحد استفاده می شود.
فشار خون همیشه در دو حالت اندازه گیری می شود. فشار خون زمان کار کردن قلب (سیستولیک) و فشار خون زمان استراحت قلب (دیاستولیک)؛ همیشه مقدار فشار خون سیستولیک از دیاستولیک بیشتر است. به طور کلی عدد فشار خون به صورت یک عدد کسری نمایش داده می شود که عدد فشار سیستولیک بالا و عدد فشار دیاستولیک در پایین نوشته می شود.
عدد فشار خون نرمال چند است؟
به طور طبیعی فشار خون نرمال برای افراد بالغ عدد 120 روی 80 است که 12 روی 8 هم خوانده می شود. فشار خون نرمال یا طبیعی به سن و جنس بستگی دارد. هرچه سن بالاتر می رود فشار خون هم بیشتر می شود. فشار خون در پسران از دختران تا حدود سن 10 سالگی بیشتر است و در بزرگسالی تقریبا برابر می شود. در ادامه فشار خون نرمال در یک جدول برای هر سن نشان داده شده است که می توانید با توجه به سن خود به آن مراجعه کنید و از عدد فشار خون نرمال خود مطلع شوید.
اندازه گیری فشار خون از چه سنی بهتر است؟
در گذشته 40 سالگی را زمان مناسبی برای اندازه گیری خون می دانستند؛ ولی امروزه اندازه گیری فشار خون از سن 20 سالگی به بعد توصیه می شود. کسانی که در خانواده خود سابقه بیماری های فشار خون بالا و فشار خون پایین دارند بهتر است در فاصله های کوتاه اقدام به اندازه گیری فشار خون خود کنند.
فشار خون بالا چیست و علل آن کدام اند؟
فشار خون نرمال در بالاتر برای شما گفته شد؛ اگر به هر دلیل فشار خون در حالت استراحت بیش از مقدار نرمال یا طبیعی باشد، فرد به بیماری فشار خون بالا یا پرفشاری مبتلاست که باید به درمان آن بپردازد و خطر آن را جدی بگیرد. فشار خون بالا علت های زیادی دارد که در ادامه به آن می پردازیم.
سن و جنسیت
این دو فاکتور در فشار خون بالا تاثیر دارند؛ اگر به سن بالای 65 سال برسید ممکن است به فشار خون بالا مبتلا شوید. در این سن زنان بیشتر از مردان به فشار خون بالا دچار می شوند.
نژاد و سابقه خانوادگی
به طور کلی کسانی که پوستی تیره دارند زودتر و در سنین پایین تر از سفید پوستان به فشار خون بالا مبتلا می شوند. سابقه خانوادگی هم در ابتلا به فشار خون بالا تاثیرگذار است و می تواند وراثتی باشد.
اضافه وزن و عدم فعالیت فیزیکی
فشار خون نرمال در افرادی که در وزن مناسب هستند و فعالیت فیزیکی دارند، یک امر طبیعی است. هر چقدر چاق تر باشید توده بدنی بیشتری دارید که به اکسیژن و مواد غذایی بیشتری احتیاج دارد؛ خون وظیفه اکسیژن رسانی و تغذیه را بر عهده دارد و هر چه این وظیفه بیشتر باشد مجبور است با سرعت بیشتری اقدام به انجام وظیفه کند بنابراین فشار خون افزایش می یابد. این فشار خون بالا با ادامه چاقی ادامه پیدا می کند. عدم فعالیت فیزیکی هم می تواند به قلب و رگ ها برای رساندن اکسیژن و مواد غذایی فشار دوچندان بیاورد که در نتیجه باعث افزایش فشار خون می شود.
مصرف توتون و تنباکو
به طور کلی مصرف توتون و تنباکو و به طور کلی سیگار کشیدن از عوامل اصلی ابتلا به فشار خون بالا هستند. مواد موجود در این دو گیاه اثراتی بر دیواره رگ ها می گذارد و باعث تنگی رگ ها می شود و در نتیجه آن فرد به پرفشاری مبتلا می شود.
رژیم غذایی با سدیم بالا و پتاسیم پایین
مقدار برابر این دو عنصر در رژیم غذایی از ابتلا به فشار خون بالا پیشگیری می کند د صورتی که مصرف زیاد نمک تصفیه شده که حاوی مقدار بالای سدیم و فقیر از پتاسیم است می تواند از عوامل اصلی ابتلا به پرفشاری خون باشد. نمک دریا این دو عنصر را در خود دارد. برای داشتن فشار خون نرمال، رژیم غذایی که حاوی مواد مغذی باشد، ضروری است.
مصرف بیش از حد الکل و استرس
مصرف بیش از حد نوشیدنی های الکلی یکی از عوامل فشار خون بالا است. برای زنان مصرف بیش از یک لیوان نوشیدنی الکلی و برای مردان مصرف بیش از دو لیوان از نوشیدنی های الکلی، بیش از حد معمول به حساب می آید. استرس هم از عوامل پر فشاری خون است که دلایل زیادی دارد. برخی برای فرار از استرس به مصرف الکل روی می آورند که احتمال ابتلا به فشار خون بالا را دوچندان می کند. بهترین راه ترک استفاده از نوشیدنی های الکلی و پیش گرفتن راهی دیگر برای کنترل استرس و کاهش آن است.
بیماری ها و بارداری
برخی بیماری ها مانند بیماری های کلیوی، دیابت و آپنه خواب می تواند موجب فشار خون بالا شود. استرس ناشی از ابتلا به یک بیماری هم می تواند این عارضه را تشدید کند. بارداری هم می تواند به فشار خون بالا بیانجامد. امروزه بیماری فشار خون بارداری یک بیماری شایع در زنان باردار است. این بیماری با پرهیز های غذایی برطرف می شود.
فشار خون پایین چیست و علائم آن کدام است؟
افراد بالغ اگر فشار خون پایین تر از فشار خون نرمال (12/8) داشته باشند به فشار خون پایین یا کم فشاری مبتلا هستند. سرگیجه، احساس سبکی در سر، عدم تعادل، کاهش یا تاری دید، بی حال و ضعف، خستگی، گیج بودن، درد قفسه سینه، پوست سرد و رنگ پریده، غش کردن و از حال رفتن، اشکال در تنفس از علائم فشار خون پایین هستند.
چه چیزی باعث افت فشار خون می شود؟
علت فشار خون پایین همیشه مشخص نیست و ممکن است یکی از دلایلی باشد که در زیر به آنها اشاره می کنیم باشد یا می تواند چند دلیل داشته باشد.
بارداری، بیماری های هورمونی مانند پرکاری و کم کاری تیروئید، دیابت و قند خون پایین، استفاده زیاد از حد داروی فشار خون بالا، آریتمی و نارسایی قلب، اتساع رگ های خونی، بیماری های کبدی، گرمازدگی، استفاده داروی بدون نسخه، خونریزی، دمای بالا و پایین بدن، کم آبی شدید، اسهال، استفراغ، آنافیلاکسی و عفونت خون می توانند از عوامل فشار خون پایین باشند.
درمان فشار خون پایین چگونه است؟
از روش های ساده درمان این عارضه می توان به مصرف نمک بیشتر، ورزش منظم، اجتناب از زور زدن در هنگام اجابت مزاج، اجتناب از بلند کردن اجسام سنگین، افزایش یا کاهش مصرف کافئین بسته به توصیه پزشک، استفاده از جوراب های ساق بلند، نوشیدن مایعات بیشتر در هنگام سرماخوردگی، عدم استفاده از آب گرم مانند دوش آبگرم طولانی، سونا و چشمه های آب گرم، نوشیدن نوشیدنی های ورزشی سدیم و پتاسیم دار در هنگام ورزش، نوشیدن آب میوه های طبیعی، استفاده از وعده های غذایی کوچک و مکرر، تامل در هنگام بلند شدن و تکان دادن پاها پیش از بلند شدن برای بهبود جریان خون اشاره کرد.
اگر با راه های بالا فشار خون پایین درمان نشود، پزشک برای بیماری داروی فلودروکورتیزون که یک مینرالو کورتیکواستروئید است، تجویز می کند.
افت فشار خون وضعیتی چیست؟
افت فشار خون وضعیتی به نوعی از فشار خون پایین گفته می شود که فرد در هنگام بلند شدن یا تغییر وضعیت دچار سرگیجه، سردرد، تاری دید، عدم تعادل و ضعف می شود. این بیماری علل زیادی دارد که از موضوع بحث این مطلب خارج است و توصیه می شود این وضعیت جدی گرفته شود و سریعا به پزشک مراجعه شود.