ژنیکوماستی نوعی بیماری نادر می باشد که اغلب اسم آن حتی به گوش نیز نخورده است. این بیماری مخصوص آقایان و افراد ترنسکشوال M to F می باشد که چنج نکرده اند. در این بیماری سینه ی آقایان به طور غیر طبیعی رشد خواهد کرد و آن ها دچار مشکلاتی خواهند شد.
در این مطلب این بیماری را به طور جامع مورد صحبت و بررسی قرار داده ایم و با علت های این بیماری آشنا خواهیم شد.
ژنیکوماستی چیست؟
تستسترون نوعی هورمون محسوب می شود که آن را به عنوان هورمون مردانه نیز می شناسند. این هورمون بر روی رفتار های جنسی و خلقی آقایان و افراد M TO F تاثیرات بسزایی می گذارد و در برخی از مواقع عدم تعادل هورمونی از جمله تستسترون در فرد ایجاد می شود.
پایین بودن سطح تستوسترون در آقایان ممکن است بعضی اوقات منجر به وضعیتی بنام ژنیکوماستی یا رشد سینه های بزرگتر در افراد دارای جنسیت مردانه شود. البته این نکته قابل ذکر می باشد که تستوسترون و ژنیکوماستی پایین هر دو قابل درمان هستند.
عوارض کم بودن تستسترون در آقایان
سطح تستوسترون با افزایش سن، به طور معمول کاهش می یابد. به این اتفاق هیپوگنادیسم یا T کم گفته می شود. طبق گفته های بنیاد مراقبت ارولوژی، از هر 4 مرد بالای 45 سال یک نفر از T کم رنج می برد.
داشتن سطح تستوسترون پایین می تواند منجر به چندین عارضه شود:
- کاهش میل جنسی
- تعداد اسپرم کم
- اختلال در عملکرد نعوظ (ED)
- بزرگ شدن سینه ی آقایان، یا ژنیکوماستی
آشنایی بیشتر با عوامل ژنیکوماستی
1. اختلالات هورمونی و ژنیکوماستی
بدن افراد دارای جنسیت مذکر هم تستوسترون و هم استروژن تولید می کند. اگرچه استروژن معمولاً در مقادیر کم یافت می شود.
اگر میزان تستوسترون یک آقا در مقایسه با استروژن کم باشد، یا اگر فعالیت اضافی استروژن نسبت به تستوسترون در بدن وجود داشته باشد، ممکن است سینه های آن فرد بزرگ شود، که در علم به آن ژنیکوماستی می گویند.
2. بلوغ در پسران
هنگامی که پسران به بلوغ می رسند، تغییر قابل توجهی در فعالیت هورمونی آن ها مشاهده می شود. در این زمان ممکن است ژنیکوماستی ظاهر شود. با این حال، ممکن است خود را با گذر زمان و بدون درمان برطرف کند.
مقدار اضافی بافت سینه ممکن است در هر دو سینه مساوی باشد، یا ممکن است در یک سینه بیش از دیگری وجود داشته باشد.
3. افزایش سن در آقایان و بزرگ شدن سینه
با کاهش سطح تستوسترون در افراد مسن، ممکن است ژنیکوماستی بروز کند و ادامه یابد. مگر اینکه درمان شود.
طبق گزارش و بررسی های انجام شده ژنیکوماستی از هر 4 مرد در 1 نفر آن ها دیده می شود که این بیماری افراد بین 50 تا 80 سال را درگیر می کند. این وضعیت معمولاً مضر یا جدی نیست. تنها در برخی موارد، این امر می تواند منجر به ایجاد درد در بافت سینه شود.
علل کمبود هورمون تستسترون
پایین بودن هورمون تستسترون اغلب نشانه ای از فرسودگی در یک آقا می باشد. البته این نکته لازم به ذکر است که، کم بودن این هورمون می تواند زمینه های اساسی در اختلال سلامتی نیز داشته باشد. مانند:
- آسیب به سلول های بیضه که تستوسترون تولید می کنند
- تصادف
- التهاب (تورم)
- سرطان بیضه
- درمان سرطان، از جمله پرتو درمانی و شیمی درمانی
- بیماری هایی که بخش هایی از مغز را تحت تاثیر قرار می دهد. مانند، هیپوتالاموس و غده هیپوفیز
نکته: اگر شخصی استروئیدهای آنابولیک مصرف می کند، ممکن است به توانایی بدن آن شخص در تولید تستوسترون نیز آسیب برساند.
درمانی برای ژنیکوماستی و هورمون تستسترون پایین
درمان ژنیکوماستی
ژنیکوماستی ممکن است با داروهایی مانند رالوکسیفن (اویستا) و تاموکسیفن (Soltamox) درمان شود.
سازمان غذا و داروی ایالات متحده (FDA) این داروها را برای معالجه سرطان سینه تایید کرده است، اما نه ژنیکوماستی.
نکته: استفاده از داروها برای درمان شرایطی كه FDA آن را تایید نکنند به عنوان یك استفاده خارج از برچسب سلامت شناخته می شود. درمان خارج از برچسب ممکن است بی خطر باشد، اما قبل از شروع درمان باید در مورد استفاده از این داروها با پزشک مشورت گرفته شود.
گزینه های جراحی نیز وجود دارد. لیپوساکشن روشی است که، چربی اضافی را از شکم خارج می کند و همچنین می تواند برای از بین بردن چربی در سینه ها نیز استفاده شود.
نکته: لیپوساکشن بر غده سینه تاثیر نمی گذارد.
ماستکتومی برداشتن بافتی از غده سینه به روش جراحی است. این کار با یک برش کوچک و یک دوره بهبودی نسبتاً کوتاه انجام می شود. این روش های درمانی ممکن است شامل جراحی اصلاحی یا زیبایی باشد تا شکل و ظاهری دلخواه سینه را به فرد ارائه دهد.
درمان تستسترون کم
علاوه بر معالجه ژنیکوماستی، ممکن است شخص بیمار بخواهد سطح تستوسترون پایین را نیز درمان کند. همانطور که اشاره شد در آقایان با افزایش سن این هورمون کاهش می یابد. به همین دلیل است که بسیاری از افراد درمان جایگزینی تستوسترون را امتحان می کنند.
درمان ها به اشکال مختلفی ارائه می شوند:
- ژل های پوستی
- تکه های چسبی حاوی تستسترون
- تزریق
نکته: آقایانی که درمان جایگزینی تستوسترون را دریافت می کنند معمولاً نتایج درمانی قابل توجهی دارند. آن ها اغلب بهبود را در سطح انرژی، رابطه جنسی، رفع اختلالات نعوظ، کیفیت خواب بالا، ایجاد توده عضلانی و همچنین ممکن است تغییر مثبتی در خلق و روحیه خود مشاهده کنند.
در آقایانی سطح هورمون تستسترون پایینی دارند، هنگامی که برای معالجه از درمان های جایگزینی استفاده کرده اند؛ مشاهده شده است ژنیکوماستی آن ها نیز به اندازه ی قابل چشمگیری کاهش پیدا کرده است.
عوارض جانبی درمان
عوارض جانبی بالقوه ای برای جایگزینی تستوسترون وجود دارد. آقایانی که ممکن است سرطان سینه یا سرطان پروستات داشته باشند نباید تحت درمان با تستوسترون قرار گیرند.
در مورد اینکه آیا این درمان ممکن است خطر ابتلا به سرطان پروستات را افزایش دهد، اختلاف نظر وجود دارد. علاوه بر این، ممکن است خطر بروز حوادث قلبی عروقی، آپنه انسدادی خواب و تولید بیش از حد گلبول های قرمز را افزایش دهد.
نکته: بهتر است این افراد در مورد آخرین تحقیقات و همچنین خطرات و مزایای تستوسترون درمانی برای ژنیکوماستی با پزشک خود صحبت کنند.
در آخر:
ژنیکوماستی و تستسترون پایین در افراد دارای جنس مذکر کاملا قابل درمان است. اغلب این بیماری در آقایانی که در سن بالا قرار دارند شایع می باشد.
گزینه های درمانی زیادی برای رفع این مشکل وجود دارد. اما باید در نظر داشت برای رفع این عارضه نباید خودسرانه عمل کرد و حتما با پزشک متخصص باید مشورت شود.
