ناباروری ممکن است به دلایل مختلفی برای یکی از زوجین و یا هر دوی آنها ایجاد شود. خوشبختانه امروزه راهکارهای درمانی متعددی برای این منظور در نظر گرفته شده است. در ادامه به بررسی دلایل و همینطور راهکارهای درمانی برای این منظور خواهیم پرداخت.
همه چیز در مورد ناباروری
ناباروری برای زمانی است که دو زوج بدون جلوگیری از بارداری، پس از گذشت یک سال صاحب فرزند نشوند. گاهی این موضوع به دلیل مشکلات ناشی از مادر است و گاهی مشکلات ناشی از پدر سبب آن خواهد شد اما در برخی موارد نیز ممکن است مشکل از هر دو طرف باشد.
خانمها و آقایان به نسبت مساوی در ناباروری سهم دارند. یعنی طبق آمار انجام شده آقایان و خانمها هر دو به یک نسبت میتوانند سبب ناباروری شوند. 10 الی 15 درصد زوجها مشکل ناباروری را دارند و این موضوع در صورتی است که در ایران 20 درصد از زوجین دچار ناباروری میشوند.
علت ناباروری چیست؟
همانطور که اشاره شد، ناباروری به مشکلات و اختلالات ناشی از هر دو طرف مربوط میشود. این موضوع را تنها با انجام آزمایشات دقیق میتوان دریافت و در زنان و مردان بر اثر موارد زیر ممکن است ایجاد شود.
علت ناباروری در مردان
- ناتوانی جنسی و حتی انزال زودرس
- ابتلا به بیماریهای عفونی مانند واریکوسل که سبب عفونی شدن مجرای تناسلی شده و در پی آن کیفیت اسپرمکاهش یافته و حتی گاهی بیضهها از دست خواهند رفت
- در مواردی بیماری ویروسی اوریون در دوران بلوغ تا 25 درصد سبب ناباروری مردان میشود
- اختلالات هورمونی و تولید نامناسب هورمون مردانگی
- مشکلات فیزیکی از قبیل انسداد مجرای انزال که سبب جلوگیری از پیوستن اسپرم به مایع انزال خواهد شد
- غیر عادی بودن شکل اسپرم، تعداد کم، نابالغ بودن اسپرم و کم تحرکی
- ابتلا به برخی بیماریهای عفونی، نقص ژنتیکی و عوامل وراثتی که سبب انسداد خروج اسپرم میشوند
- چسبیدن اسپرمها به یکدیگر و یا کاهش حرکت آنها به علت تولید آنتی بادی در بدن برخی مردان
علت ناباروری در زنان
- سن مهمترین علت ناباروری در زنان است که بعد از 35 سالگی ذخیره تخمکها در تخمدان به شدت کاهش خواهد یافت
- اختلال در تخمکگذاری عامل مهم دیگری است که بدون تخمکگذاری درست، لقاح انجام نخواهد شد
- اختلالات مربوط به لولههای رحمی که سبب عدم دریافت اسپرم برای تخمک خواهد شد و آسیب به لوله فالوپ
- آندومتریوز در 70 درصد زنان نابارور سبب ناباروری شده است و گاهی از رحم فراتر رفته و لولههای رحم را نیز درگیر میکند
- عوامل ایمونولوژیک و اختلالات مربوط به سیستم دفاعی بدن که ممکن است علیه اسپرم وارد شده آنتی بادی ترشح کند
- اختلالات مربوط به گردنه رحم مانند عفونت یا تومور و زخم
علل متفاوت ناباروری
برخی دلایل وجود دارند که به جنسیت مرد و زن مربوط نیست و برای هر دو طرف به صورت یکسان تاثیرگذار خواهد بود. این عوامل شامل گزینههای زیر هستند:
- اضافه وزن و چاقی یا حتی لاغری افراطی
- اختلالات هورمونی
- تخمک و اسپرم غیر طبیعی به عنوان دو سلول جنسی
- ابتلا به انواع عفونت
- عوامل ژنتیکی مانند ابتلا به سندروم کلاین فلتر یا سندروم ترنر
- آسیب به اندام جنسی
- عوامل ناشناخته که اغلب پیش از 2 الی 3 سال رفع خواهند شد
راه تشخیص و درمان ناباروری
در زوجهایی که مادر کمتر از 35 سال دارد و به مدت 1 سال از قصد آنها و اقدام برای بارداری میگذرند اما صاحب فرزند نشدهاند ضروری است که برای تشخیص دقیق به پزشک مراجعه کنند. این موضوع در صورتی است که اگر مادران در سنین بالای 35 سال باشند و 6 ماه از اقدامات آنها برای بارداری گذشته و بارداری اتفاق نیفتاده باشد، ضروری است که به پزشک برای پیش گرفتن راهکارهای درمانی مراجعه شود.
آزمایشات متعددی از خانم و آقا انجام خواهد شد. پس از بررسی نتیجه دقیق راهکارهای درمانی مناسب که اغلب ممکن است شامل موارد زیر شود، تجویز و پیش گرفته خواهد شد:
- درمانهای دارویی برای متعادل سازی ترشح هورمونها
- جراحی برای باز کردن لولههای رحم به روش لاپاراسکوپی برای افرادی که به فیبروئید یا آندومتریوز یا هر مشکل آناتومیکی اندام تناسلی دچار باشند
- تلقیح اسپرم برای مواردی که اسپرم قادر به رسیدن به تخمک نیست مانند مواردی که اسپرمها نابالغ هستند و…
- کمک به باروری با تلقیح تخمک و اسپرم که خارج از بدن انجام شده و رایجترین روش درمان ناباروری است
- کمک از یک رحم جایگزین یا تخمک و اسپرم اهدایی
نکات پایانی
در این متن به بررسی دلایل ناباروری و راه درمان آن پرداختیم. بررسی چرخه قاعدگی در خانمها، پیشگیری و درمان انواع عفونتهای تناسلی، درمان به موقع مشکلات تناسلی و پیش گرفتن سبک زندگی صحیح به داشتن باروری به موقع تا حد بالایی کمک خواهد کرد.
