بیماری پارکینسون بیشتر در افراد مسن دیده می‌شود اما گاهی در دوران جوانی و میانسالی نیز اتفاق می‌افتد. این بیماری را فلج لرزان نیز می‌شناسند که در اصل اعصاب را تحت تاثیر قرار می‌دهد. امروزه این بیماری را عاملی برای تخریب اعصاب عنوان می‌کنند.
این موارد تمام موضوعی نیستند که در مورد فلج لرزان وجود دارد و بهتر است با ادامه متن همراه شوید تا تحت عناوین زیر توضیحاتی کامل، در رابطه با این بیماری را برایتان بیان کنیم:
- پارکینسون چیست؟
- علائم ابتلا
- علت بروز
- تشخیص و درمان
- پیشگیری از ابتلا
بیماری پارکینسون چیست؟
اغلب از بیماری پارکینسون به بیماری یاد می‌شود که قسمتی از بدن فرد دچار لرزش می‌شود. اما بهتر است این نکته در نظر گرفته شود که ابتلا به این بیماری همیشه با لرزش همراه نیست.
بهتر است کمی دقیق تر در مورد ایجاد این بیماری اطلاعات کسب کنیم. لازم است بدانیم که مغز و سیستم عصبی از تارهای عصبی بسیار کوچکی تشکیل شده است و قسمت‌های مختلفی دارد.
مغز میانی، بصل النخاع و پل مغزی قسمت‌های مختلفی هستند که در ساقه مغز انسان قرار دارند. برای انجام حرکاتی مثل تکان دادن دست، سر، پا و سایر اندام‌های دیگر منطقه کوچکی در ساقه مغز به نام جسم سیاه وجود دارد.
دوپامین به عنوان یک ماده شیمیایی است که برای ارتباط سلولی عصب در جسم سیاه تولید می‌شود. هنگامی که فرد به بیماری پارکینسون مبتلا می‌شود، ساخت دوپامین متوقف شده و سطح آن در بدن کاهش خواهد یافت.
به همین دلیل است که اختلال در ارسال پیام به مغز برای حرکت اندام‌ها ایجاد می‌شود. یعنی با از بین رفتن سلول‌هایی که موجب تولید دوپامین می‌شوند، این بیماری بروز داده خواهد شد. با گذر زمان و تشدید عدم تولید دوپامین همین موضوع سبب ایجاد اختلالات حرکتی برای فرد می‌شود.
علائم ابتلا به بیماری پارکینسون کدامند؟
تعریفی که از این بیماری ارائه شد کاملا می‌تواند به شناخت بروز علائم بعد از ابتلا به آن کمک کند. بیماری پارکینسون گاهی بدون هیچ علائمی در فرد ایجاد می‌شود. اما بزرگترین نشانه این بیماری لرزش به شمار می‌رود. این موارد شامل کندی حرکت و تا حدودی لرزش را شامل می‌شود.
در واقع علاوه بر لرزش، موارد دیگری همچون سفت شدن عضلات، کشیده شدن پاها روی زمین، غیر عادی بودن فاصله بین پاها، مشکل در حرف زدن و حتی گاهی مشکل در تن صدا و ایجاد تغییر صدا، لرزش غیر قابل کنترل که گاهی ابتدا در یک سمت ایجاد می‌شود و سپس در ادامه آن به قسمت‌های دیگر بدن گسترش می‌یابد، در این بیماری بروز داده می‌شود.
علاوه بر این موارد مشکلات دیگری از قبیل بلعیدن سخت، حرکت آرام، تغییر حالت چهره، ریختن آب دهان، اختلالات روحی و روانی مانند عصبی یا افسرده بودن را نیز به همراه خواهد داشت.
اغلب این بیماری در سنین بالای 50 سال بروز داده می‌شود و موجب ایجاد ناراحتی در افراد سالمند و مراقبانشان خواهد شد که برای کنترل آن ممکن است مورد درمان دارویی و حرکتی قرار گیرند.
بسیاری از افراد با عدم شناخت علائم بیماری پارکینسون ممکن است تا مدت‌ها بی‌خبر از آن باشند و از پیشرفت آن جلوگیری نکنند.
علت بروز بیماری پارکینسون چیست؟
دلیل خاصی برای بروز بیماری پارکینسون شناخته نشده است و نمی‌توان به طور دقیق گزینه خاصی را مقصر در ایجاد این بیماری دانست. اما عواملی هستند که در بروز و ایجاد آن بسیار موثر شناخته می‌شوند. این عوامل شامل مواردی از جمله گزینه‌های زیر می‌شود:
- سابقه خانوادگی و وراثت
- تغذیه نامناسب
- سبک زندگی
- جنسیت (که در آقایان بیشتر شایع است)
- برخورد ضربه به سر
- آسیب‌های وارد شده بر مغز و اعصاب
- کمبود برخی از ویتامین‌ها و مواد مغذی مانند ویتامین B12 و اسید فولیک
- ابتلا به دیابت
- استرس و عدم مدیریت استرس
تشخیص بیماری پارکینسون
برای تشخیص این بیماری پزشک متخصص تست‌هایی را بر فرد انجام خواهد داد. این تست‌ها شامل مواردی از قبیل بررسی سرعت و روند حرکتی فرد، مشاهده لرزش در دست‌ها و پاها، بررسی سفتی اندام‌های درگیر شده، تعادل بیمار حین حرکت و یا ایستادن و حتی هل دادن آرام می‌شود که برای بررسی بهتر، لازم است کاملا توسط پزشک انجام شود.
درمان بیماری پارکینسون چگونه است؟
اغلب پزشکان برای درمان و کنترل این بیماری راه‌های مختلف را امتحان می‌کنند. این راهکارها شامل موارد درمانی دارویی، حرکتی، توانبخشی و جراحی می‌شود که بسته به شدت بیماری و شرایط فیزیکی بیمار، متفاوت تجویز خواهد شد.
برای درمان اغلب پزشکان داروهایی برای بالا بردن ساخت دوپامین در بدن فرد مبتلا تجویز می‌کنند که این مورد نیز بسته به شدت بیماری برای هر فرد میزان متفاوتی است. همانطور که گفته شد در این بیماری ساخت دوپامین در بدن کاهش می‌یابد که به همین دلیل داروهایی برای ترشح دوپامین در بدن تجویز می‌شود.
البته بهتر است این داروها طبق تجویز پزشک متخصص مغز و اعصاب تجویز شده باشد تا در مصرف آن کنترل وجود داشته باشد. گاهی طبق نظر پزشک برای درمان سریع‌تر و بهتر از دوره‌های فیزیوتراپی برای توانبخشی و تسریع در درمان کمک گرفته خواهد شد.
البته در مواردی که فرد از قدرت تکلم سالمی برخوردار نباشد، ممکن است از گفتار درمانگر و یا کاردرمانگر نیز برای درمان و پیشگیری از پیشرفت بیماری کمک گرفته شود.
پیشگیری از ابتلا به بیماری پارکینسون
برای سلامت بدن و جزء به جزء آن، باید نکاتی را رعایت کرد. مهم‌ترین نکته‌ای که ممکن است اعصاب را تحت تاثیر قرار دهد، که عامل اصلی این بیماری شناخته می‌شود، استرس به شمار می‌رود.
استفاده متعادل از قهوه به علت داشتن کافئین می‌تواند موجب پیشگیری از زوال عقل و آسیب رسیدن به مغز شود. علاوه بر آن نوشیدن دمنوش چای سبز نیز می‌تواند بسیار موثر واقع شود.
استفاده از میوه و سبزیجات خام، اعتدال در مصرف آهن و منگنز، استفاده از مواد غذایی حاوی آنتی اکسیدان مانند گردو، لوبیا، تخم مرغ و انواع سیب می‌تواند به جلوگیری از ابتلا به بیماری پارکینسون بسیار موثر واقع شود.
سخن پایانی
از آنجایی که این بیماری روند پیشرفتی دارد، می‌تواند در طولانی مدت کاملا فرد را از نظر حرکتی دچار مشکل کند. این موضوع نشان می‌دهد علاوه بر اینکه باید به درمان هر چه سریع‌تر این بیماری پرداخت، باید از عواملی که سلامت بدن و سیستم عصبی را به خطر می‌اندازد نیز دور بود.
