آب مروارید – آیا کاتاراکت می تواند باعث نابینایی شود؟

آب مروارید از بیماری هایی است که اغلب در سنین بالا خود را نشان می دهد. این بیماری باعث می شود عدسی یا لنز چشم کدر شود. اما جای هیچ نگرانی وجود ندارد؛ چرا که با جراحی سرپایی و کمی استراحت چشم مجدد بینایی خود را با شفافیت به دست می آورد.

اگر به چشم های افرادی که دچار این بیماری شده اند نگاه کنید هاله ای سفید رنگ را مشاهده می کنید، اما جالب است بدانید 4 نوع کاتاراکت وجود دارد که در این مطلب به طور کامل درباره این عارضه توضیح خواهیم داد.

آب مروارید چیست؟

آب مروارید کدر شدن و به اصطلاح ابری شدن لنز یا همان عدسی های چشم است که برای برخی از افراد رخ می دهد. نام دیگر این بیماری کاتاراکت می باشد.

افرادی که به این بیماری دچار می شوند دیدن اجسام با لنز و عدسی های طبیعی چشمشان شبیه به آن است که از پشت یک شیشه ی بخار گرفته بخواهند به اطراف نگاه کنند.

دید ابری ناشی از این بیماری چشمی می تواند خواندن، رانندگی با ماشین به خصوص در شب یا دیدن حالت چهره اطرافیان را برای آن ها دشوارتر کند.

بیماری کاتاراکت بسیار آرام ایجاد می شود و از همان ابتدا نمی تواند بینایی را مختل یا با اختلال روبرو کند. اما این نکته مهم را به یاد داشته باشید با گذشت زمان این بیماری اگر درمان نشود به اندازه ای پیشرفت می کند که می تواند بینایی را کامل مختل کند.

در ابتدا لنز و عینک های قوی می تواند به افراد دارای این بیماری چشمی برای مقابله با آن کمک شایانی کند؛ اما درمان صددرصدی به حساب نمی آید.

اما زمانی پیشرفت این بیماری به قدری با سرعت پیش می رود که باعث اختلال در بینایی و فعالیت های روزانه و عادی می شود؛ در نتیجه در این مرحله فرد دارای بیماری آب مروارید باید نزد پزشک رفته و چشمان خود را جراحی کند. خبر خوب در اینجا این است که جراحی این بیماری چشمی بسیار ایمن و موثر است.

علائم بیماری آب مروارید چیست؟

زمانی که آب مروارید تازه تشکیل شده است دید تار و ابری شکل تنها قسمتی از عدسی را تحت تاثیر قرار می دهد؛ این بدان معنا است کاهشی در بینایی خود اصلا حس نخواهید کرد.

با بزرگ شدن و پیشرفت این بیماری چشمی عدسی (لنز) شما بیشتر کدر خواهد شد و نور عبوری از لنز بسیار کم می شود و به اصطلاح نور تحریف خواهد شد. در نتیجه این ها می تواند به علائم قابل توجه تری منجر شود.

علائم و نشانه های آب مروارید شامل موارد زیر است:

• دید ابری و تاری
• دید بسیار سخت در شب
• حساسیت به نور
• خیره شدن های طولانی
• برای مطالعه و فعالیت های دیگر به نور بیشتری نیاز داشتن
• دیدن “هاله” در اطراف چراغ ها
• تغییرات مکرر در شماره لنز عینک یا نسخه لنزهای چشمی
• محو شدن یا زرد شدن رنگ ها
• دید دوتایی در یک چشم منفرد

علت بیماری کاتاراکت چیست؟

بیماری آب مروارید در شرایط زیر ایجاد می شود:

• افزایش سن یا آسیب رسیدن به چشم در خیلی از موارد باعث می شود بافت چشم و عدسی تغییر کند و بافتی تیره و ابری روی چشم را در بر گیرد.
• برخی از اختلالات ژنتیکی و ارثی باعث مشکلات سلامتی می شود. این بیماری یکی از بیماری های وراثتی است که اگر فردی در خانواده به آن مبتلا باشد ریسک آن که شما در آینده با آن درگیر شوید بالا می رود.
• آب مروارید همچنین می تواند به دلیل سایر بیماری های چشم ایجاد شود
• اگر در گذشته جراحی چشم داشته اید ریسک آن که در آینده به کاتاراکت مبتلا شوید بسیار بالا است.
• افرادی که دارای دیابت هستند ریک ابتلا به این بیماری چشمی در آن ها بسیار بالا است.
•  استفاده طولانی مدت از داروهای استروئیدی نیز می تواند باعث ایجاد دید ابری شود.

چه عواملی باعث ایجاد آب مروارید می شوند؟

عواملی که خطر ابتلا به آب مروارید را افزایش می دهند عبارتند از:

• افزایش سن
• دیابت
• قرار گرفتن بیش از حد در معرض نور خورشید
• سیگار کشیدن
• چاقی
• فشار خون بالا
• آسیب دیدگی یا التهاب قبلی
• جراحی قبلی چشم
• استفاده طولانی مدت از داروهای کورتون
• نوشیدن مقادیر بیش از حد الکل

آشنایی با راه های پیشگیری از آب مروارید

این نکته را قبل از ادامه ی این مطلب باید بگوییم تا به امروز هیچ تحقیق و نتیجه ی صددرصدی مبنی بر آن که راهکاری وجود دارد تا شما اصلا دچار آب مروارید نشوید وجود دارد. تنها راهکارهایی را ارائه داده ان که ریسک ابتلا به این عارضه را در شما بسیار کم خواهد کرد.

1. معاینات منظم چشم داشته باشید

معاینات چشمی می توانند به تشخیص آب مروارید و سایر مشکلات چشمی در مراحل اولیه آن ها کمک شایانی کنند. همچنین این را به خاطر داشته باشید از پزشک خود راهنمایی بگیرید هر چند وقت یکبار نیاز به معاینات چشمی دارید. این برای هر کسی متفاوت است.

2. جلوگیری از آب مروارید با ترک سیگار

برخی از بررسی ها نشان داده است افرادی که سیگار می کشند نسبت به افرادی که عادت به کشیدن سیگار ندارند ریسک آب مروارید در آن ها بسیار بالاتر است.

در نتیجه پیشنهاد می شود اکر می خواهید از سلامت خود محافظت کنید با کمک یک پزشک کم کم عادت به سیگار کشیدن را ترک کنید.

3. سایر مشکلات سلامتی را مدیریت کنید

اگر مبتلا به دیابت یا سایربیماری های دیگر هستید آن ها می توانند خطر ابتلا به آب مروارید را افزایش دهند. در نتیجه همیشه برای جلوگیری این اتفاق به بیماران پیشنهاد می شود برنامه درمانی خود را دقیق دنبال کنند تا به بیماری های دیگر مبتلا نشوند.

4. داشتن یک رژیم غذایی سالم

یک رژیم غذایی سالم انتخاب کنید که شامل میوه و سبزیجات فراوان باشد. افزودن انواع میوه ها و سبزیجات رنگارنگ به رژیم غذایی تضمین می کند که ویتامین ها و مواد مغذی زیادی دریافت می کنید. میوه ها و سبزیجات دارای آنتی اکسیدان های زیادی هستند که به حفظ سلامت چشم کمک می کنند.

مطالعات ثابت نکرده اند که آنتی اکسیدان ها به شکل قرص می توانند از آب مروارید جلوگیری کنند. اما یک مطالعه گسترده در مورد جمعیت اخیراً نشان داده است که یک رژیم غذایی سالم و سرشار از ویتامین ها و مواد معدنی با کاهش خطر ابتلا به آب مروارید همراه است.

5. عینک آفتابی و جلوگیری از آب مروارید

همیشه در بیرون از منزل از عینک آفتابی استفاده کنید. نور ماورا بنفش خورشید ممکن است در ایجاد آب مروارید نقش داشته باشد. 

نکته: هنگام بیرون بودن از عینک آفتابی استفاده کنید که اشعه ماورا بنفش( B (UVB را مسدود می کند.

6. عادت به الکل را ترک کنید

بررسی ها و تحقیقات بر روی بیماری آب مروارید نشان داده است فرادی که به خوردن نوشیدنی های الکلی عادت دارند یا بهتر به آن ها اعتیاد دارند ریسک ابتلا به این بیماری در آن ها بسیار بالاتر از بقیه افراد می باشد.

آشنایی با انواع آب مروارید

1. آب مروارید موثر بر مرکز عدسی (کاتاراکت هسته ای)

آب مروارید هسته ای ممکن است در ابتدا باعث بینایی بیشتر یا حتی بهبود موقتی بینایی خواندن شود. اما با گذشت زمان عدسی (لنز) به تدریج زردتر می شود و دید شما را بیشتر کدر می کند.

همانطور که این بیماری چشمی به آرامی پیشرفت می کند حتی ممکن است عدسی چشم های شما را به رنگ قهوه ای در بیاورد. زرد شدن یا قهوه ای شدن پیشرفته عدسی (لنز) می تواند منجر شود به سختی رنگ ها و سایه های آن ها را فرد بیما تشخیص دهد

2. آب مروارید که لبه های لنز را تحت تاثیر قرار می دهد (آب مروارید قشر مغز)

آب مروارید قشری به صورت مایعی کدر که رنگی مایل به سفید دارد، مانند دور گوی یا رگه هایی در لبه خارجی قشر عدسی آغاز می شود.

این را به خاطر داشته باشید هرچه این بیماری چشمی آهسته پیشرفت کند، رگه ها تا مرکز گسترش می یابند و در عبور نور از مرکز لنز تداخل ایجاد می کنند.

3. کاتاراکت که پشت لنز را تحت تاثیر قرار می دهد (کاتاراکت زیر کپسول خلفی)

آب مروارید زیر کپسول خلفی به صورت یک ناحیه کوچک و مات شروع می شود که معمولاً در نزدیکی پشت لنز، درست در مسیر نور تشکیل می شود.

کاتاراکت زیر کپسولار خلفی معمولاً در بینایی شما تداخل ایجاد می کند و همچنین در نور شدید بینایی شما را کاهش می دهد و باعث ایجاد خیرگی یا هاله در اطراف چراغ ها در شب می شود.

نکته: این نوع آب مروارید سریع تر از انواع دیگر پیشرفت می کند.

4. آب مرواریدی که با آن به دنیا آمده اید (کاتاراکت مادرزادی)

 برخی از افراد با آب مروارید متولد می شوند یا در دوران کودکی به آن مبتلا می شوند. این نوع از بیماری چشمی ممکن است ژنتیکی باشد و یا با عفونت داخل رحمی یا ضربه ایجاد شده باشد.

همچنین این نوع از کاتاراکت مادرزادی ممکن است به دلیل شرایط خاصی مانند دیستروفی میوتونیک، گالاکتوزمی، نوروفیبروماتوز نوع 2 یا سرخجه ایجاد شده باشد.

نکته: آب مروارید مادرزادی همیشه بر بینایی تاثیر نمی گذارد، اما اگر چنین شود معمولاً بلافاصله پس از تشخیص برطرف می شود.

راه تشخیص آب مروارید چگونه است؟

برای تعیین این که آیا شما آب مروارید دارید یا خیر پزشک سابقه پزشکی و علائم شما را بررسی می کند و معاینه چشم را انجام می دهد. پزشک شما ممکن است چندین آزمایش انجام دهد که شامل موارد زیر می باشد

1. تست بینایی برای آب مروارید

پزشک برای تشخیص آب مروارید ابتدا در این مرحله از یک تست بینایی که شامل نموداری برای اندازه گیری میزان خواندن یک سری حروف می باشد استفاده می کند.

چشمان شما یک بار آزمایش می شود در حالی که چشم دیگر پوشیده شده است. با استفاده از یک نمودار یا یک دستگاه حروف به تدریج کوچکتر می شود.  پزشک چشم شما تشخیص می دهد که آیا شما 20/20 دید دارید یا بینایی شما علائم اختلال دارد.

2. بررسی با لامپ شکاف برای کاتاراکت

یک لامپ شکاف به چشم پزشک این امکان را می دهد تا ساختارهای جلوی چشم شما را با بزرگنمایی مشاهده کند. به این میکروسکوپ چراغ شکافی گفته می شود.

این دستگاه از یک خط شدید نوری برای روشنایی قرنیه، عنبیه، عدسی و فضای بین عنبیه و قرنیه استفاده می کند. این شکاف نوری به پزشک شما اجازه می دهد تا این ساختارها را در بخش های کوچک مشاهده کند؛ به این ترتیب تشخیص هرگونه ناهنجاری ریز مانند آب مروارید آسان می شود.

3. معاینه شبکیه برای تشخیص آب مروارید

برای معاینه شبکیه چشم، پزشک قطره هایی را در چشم شما می ریزد تا مردمک چشمتان به طور گسترده باز شود یا بهتر است بگوییم مردمک ها گشاد شوند.

این امر معاینه پشت چشم (شبکیه) را آسان می کند. با استفاده از یک لامپ شکاف یا وسیله خاص مربوط به چشم، چشم پزشک می تواند عدسی های شما را از نظر علائم آب مروارید بررسی کند.

جراحی آب مروارید چگونه است؟

جراحی آب مروارید شامل برداشتن عدسی ابری و تار شده می باشد و جایگزین آن یک عدسی (لنز) مصنوعی و شفاف می گذارند که به آن لنزهای داخل چشم می گویند. جالب است بدانید این یک قسمت دائمی از چشم شما باقی می ماند.

اما برخی از افراد چشمانشان به دلایل مختلف این لنزهای چشمی مصنوعی را قبول نمی کند و استفاده از آن ها برایشان ممنوع است؛ در نتیجه پس از برطرف کردن کاتاراکت برای این افراد عینک های مناسب را تجویز می کنند.

• جراحی آب مروارید به طور کلی به صورت سرپایی انجام می شود، به این معنی که پس از جراحی دیگر نیازی به ماندن در بیمارستان نخواهید داشت.
• در طی جراحی کاتاراکت چشم پزشک شما از بی حسی موضعی برای بی حس کردن اطراف چشم شما استفاده می کند و شما معمولاً در حین عمل بیدار هستید.
• جراحی کاتاراکت به طور کلی ایمن است، اما خطر عفونت و خونریزی را به همراه دارد.
• این نوع جراحی از چشم خطر جدا شدن شبکیه را افزایش می دهد.

در آخر:

آب مروارید یکی از بیماری های شایع در سنین بالا است. این بیماری اگر زود درمان شود مشکلی را برای فرد ایجاد نخواهد کرد؛ اما به یاد داشته باشید اگر برای درمان آن غفلت کنید بینایی را خواهد گرفت.

منبع:
mayoclinic