علائم کمبود مس خود را به شکل های مختلفی از بیماری نشان می دهد. البته این نکته قابل اهمیت است این ماده معدنی مهم نقش اساسی در بهبود سلامت بدن ایفا می کند و کمتر کسی به کمبود این ماده معدنی مبتلا می شود؛ اما به دلیل تغییر در سبک زندگی و نوع خوراکی ها نسبت به گذشته تعداد افرادی که دچار کمبود مس می شوند بیشتر شده است.
مس یک ماده حیاتی است که باعث تعادل متابولیسم بدن می شود، همچنین این ماده معدنی نقش چشمگیری در استحکام استخوان ها ایفا می کند و از طرفی باعث می شود سیستم عصبی بدن به درستی کار خود را انجام دهد.
برخی از بیماری ها مانند سلیاک باعث می شود بدن دچار کمبود ماده معدنی مس شود و همچنین جراحی هایی که بر روی دستگاه گوارش انجام می شود باعث خواهد شد میزان جذب مس در بدن به شدت پایین بیاید.
آشنایی با علائم کمبود مس در بدن
1. احساس خستگی مکرر
کمبود مس در بدن می تواند یک عامل اصلی برای احساس خستگی های مکرر و غیر طبیعی باشد؛ چرا که مس نقش مهمی در جذب آهن دارد. وجود مس در روده باعث می شود جذب آهن در آن قسمت صورت بگیرد.
هنگامی که مس خون از میزان متعادلش کم تر شود باعث خواهد شد آهن کمتری جذب شود؛ در نتیجه این عامل می تواند ابتدا باعث فقر آهن شود و سپس به کم خونی ختم شود.
بنابراین علائم کمبود مس خود را خستگی های مداوم نشان می دهد؛ چرا که با شرایط ایجاد شده بدن قادر نمی باشد اکسیژن کافی را حمل کند و به بافت های بدن برساند و کمبود اکسیژن می تواند باعث شود شما دائم احساس ضعف و بی حوصلگی کنید.
از طرفی به اثبات رسیده است سلول ها از مس به عنوان یک منبع اصلی تولید انرژی برای بدن استفاده می کنند. این بدان معنا است که کمبود مس می تواند روی سطح انرژی افراد تاثیر گذار باشد و بر خستگی و ضعف کم خونی اضافه کند.(منبع)
نکته: خوشبختانه، خوردن یک رژیم غذایی غنی از مس می تواند به رفع کم خونی ناشی از کمبود مس کمک کند.
2. علائم کمبود مس با بیمار شدن مکرر
یکی از علائم کمبود مس در بدن افراد می تواند مریض شدن های مکرر آن ها باشد. دلیل این نظریه آن است که تحقیقات نشان داده است ماده معدنی مس نقش حیاتی و مهمی در حفظ و بهبود عملکرد سیستم ایمنی بدن دارد.
زمانی که سطح ماده معدنی مس در بدن پایین بیاید، بدن برای ساختن سلول های ایمنی به طور طبیعی تلاش خواهد کرد، اما این عملکرد خود می تواند باعث شود میزان گلبول های سفید بدن به شدت کاهش پیدا کند. بنابراین بدن توانایی مقابله قوی با عفونت های ایجاد شده احتمالی را نخواهد داشت.
3. استخوان های ضعیف و شکننده
پوکی استخوان یکی از بیماری های شایع در افرادی با سن بالا است. یکی از علائم کمبود مس در بدن ضعف و شکننده تر شدن استخوان ها است؛ چرا که بسیاری از تحقیقات نشان داده است علاوه بر کلسیم این ماده معدنی باعث می شود سلول های استخوان پیوند های محکم تری با یکدیگر داشته باشند.
در یک تجزیه و تحلیل که هشت مطالعه را مورد بررسی قرار دادند به این نتیجه رسیدند: در این آزمایش ها روی 2100 نفر تحقیقاتی انجام شد که نقش مس در بدن را مورد بررسی قرار دادند. در آخر نشان داده شد افرادی که به پوکی استخوان مبتلا می شدند میزان مس موجود در بدن آن ها بسیار کمتر از افرادی بود که از این ماده معدنی غنی بودند.
یکی دیگر از نقش هایی مس در بدن ایفا می کند این است که باعث می شود بدن استئوبلاست بیشتری بسازد. این عملکرد باعث می شود سلول هال و بافت هایی که باعث استحکام استخوان می شود به طرز چشمگیری تقویت شوند.
4. ضعف حافظه
از دیگر علائم کمبود مس در بدن می توان به ضعف حافظه اشاره کرد. این ماده معدنی حیاتی نقش بسزایی در رشد و بهبود عملکرد مغز دارد. در نتیجه زمانی که بدن دچار کمبود مس شود فرد دچار اختلال در یادگیری می شود و به سرعت مطالب مهم را فراموش می کند.
ماده معدنی مس توسط آنزیم هایی تغذیه می شود. این آنزیم ها انرژی لازم برای فعالیت مغز را تامین می کنند و از طرفی کمک چشمگیری به سیستم دفاعی مغز می کنند و عملکرد آن را بهبود می دهند. همچنین باعث می شوند سیگنال های عصبی از تمامی اعضای بدن به مغز بدون اختلال برسد.
کمبود مس در بدن باعث می شود مغز نتواند رشد طبیعی خود را داشته باشد و در نتیجه تاثیر مستقیمی بر یادگیری و به یاد آوردن می گذارد. در نتیجه ی این اتفاق ریسک ابتلا به آلزایمر بسیار بالا می رود.
5. احساس سرمای درونی
از علائم کمبود مس در افراد این می باشد که آن ها نسبت به خنکی هوا و سرما بسیار حساس هستند. ماده معدنی مس و دیگر مواد معدنی مانند روی، در بهبود عملکرد غده تیروئید نقش مهمی ایفا می کنند.
تحقیقات و مطالعات نشان داده سطح هورمون های تیروئید با سطح ماده معدنی مس ارتباط مستقیمی دارند؛ این بدان معنا است زمانی که سطح مس موجود در خون پایین بیاید، میزان ترشح هورمون های تیروئید کاهش پیدا می کند. در نتیجه این غده ی مهم نمی تواند به اندازه موثر کار کند.
هورمون های ترشح شده از غده تیروئید به تنظیم متابولیسم بدن کمک می کند و از طرفی باعث می شود بدن گرمای خود را حفظ کند. در نتیجه سطح پایین این هورمون ها باعث می شود فرد احساس سرمای بیشتری کند.
نکته: در حقیقت تخمین زده می شود که بیش از 80 درصد از افرادی که سطح هورمون تیروئید کمی دارند، نسبت به دمای سرما حساسیت بیشتری نشان می دهند.
عوارض افزایش مس در بدن
در حالی که با علائم کمبود مس در بدن آشنایی پیدا کردیم لازم است بدانیم مس یک عنصر فلزی است و روزانه مقدار کمی از آن باید مصرف شود و مصرف زیاد از این ماده معدنی حیاتی باعث مسمومیت می شود. عوارض افزایش این ماده معدنی شامل موارد زیر می شود:
- حالت تهوع
- استفراغ (غذا یا خون)
- اسهال
- دل درد
- سردرد
- تنگس نفس
- ضربان قلب نامنظم
- فشار خون پایین
- کما
- پوست زرد (زردی)
- آسیب کلیه
- آسیب کبدی
در آخر:
علائم کمبود مس در افراد می تواند در هر فردی متفاوت از دیگری باشد. اما مهمترین نشانه آن کم خونی است که باعث می شود بدن مستعد بسیاری از بیماری ها قرار بگیرد. همچنین کمبود این ماده معدنی باعث می شود بدن نتواند به درستی عملکرد خود را انجام دهد و فرد در برابر بیماری ها بسیار ضعیف باشد.
اما این را در نظر داشته باشید مکمل های حاوی مس را باید با نظر پزشک به غذای خود اضافه کنیم چرا که مقادیر زیاد آن نیز عملکرد بدن را با اختلال روبرو خواهد کرد.