کیست اندومتریوما از جمله کیست‌هایی است که برای تخمدان خانم‌ها ممکن است ایجاد شود. در این نوع از کیست در بسیاری از موارد بافت داخل رحم تحت تاثیر قرار گرفته و به شکل غیر طبیعی ممکن است کیست‌های کوچک یا بزرگی را ایجاد کند. در ادامه متن به بررسی هر چه بیشتر این مشکل زنانه خواهیم پرداخت.
کیست اندومتریوما چیست؟
پوشش و بافت تشکیل دهنده رحم از جنس آندومتریوز است. در برخی موارد بافت رحم در قسمت‌های دیگر رحم مانند لوله‌های فالوپ، حتی روده و مثانه رشد می‌کنند که سبب می‌شود کیست آندومتریوما ایجاد شود.
قسمت‌های متعددی از رحم از جمله تخمدان یا حفره‌های داخل شکمی نیز ممکن است به کیست اندومتریوما درگیر شوند. احتمال بروز این کیست‌ها برای خانم‌هایی که پیش از دوران یائسگی هستند بیشتر وجود دارد. ممکن است یک کیست برای یک تخمدان و یا چند کیست برای هر یک از تخمدان‌ها ایجاد شود.
علت ایجاد کیست اندومتریوما چیست؟
علت مشخصی برای ابتلا به این نوع از کیست‌ها وجود ندارد و در برخی از موارد ممکن است به علت قاعدگی بازگشتی ایجاد شود. یعنی وقتی خونی که حاوی ترشحات مخاطی رحم است و باید از طریق واژن خارج شود، از طریق لوله‌های فالوپ به لگن برگشته و شروع به رشد کرده است.
در افرادی که به کیست اندومتریوما مبتلا هستند مقدار کمی از این ترشحات خارج می‌شود و مابقی آن به بخشی از ی یا هر دو تخمدان می‌چسبد. در ادامه رشد کرده و سبب روز این کیست‌ها که نام دیگر آن کیست شکلاتی است خواهد شد.
رشد سول‌های جنینی، زخم جراحی، بروز اختلالاتی در عملکرد سیستم دفاعی بدن و همینطور بروز اختلالاتی در سلول‌های آندومتر ممکن است از جمله دلایل دیگر ابتلا به این کیست به شمار روند.
علائم کیست اندومتریوما چیست؟
علائم متعددی با این کیست ممکن است برای فرد وجود داشته باشد. این نوع از کیست در بسیاری از موارد ابعاد کوچکی دارد، حدود 4 سانتی متر و کمتر، و در صورت گسترش یافتن سایز آنها ممکن است به حتی بیشتر از 16 سانتی متر گسترش یابد.
با افزایش یافتن سایز کیست اندومتریوما ممکن است علائمی بروز داده شود که شامل گزینه‌های زیر می‌شود:
- احساس دردهای مزمن در ناحیه لگن
- این دردها و علائم در هنگام دوران قاعدگی تشدید خواهد شد
- احساس درد در ناحیه زیر شکم به ویژه در طول دوران قاعدگی و حتی قبل از بروز آن
- بروز خونریزی شدید در این دوران
- رابطه جنسی دردناک
این موارد علائمی هستند که در پی وجود کیست اندومتریوما ایجاد خواهند شد. البته در طول دوران قاعدگی تشدید خواهند شد و حتی پیش از دوران قاعدگی نیز مشکلاتی از جمله درد در ناحیه شکم و لگن را برای فرد به همراه خواهند داشت.
عوارض ناشی از کیست اندومتریوما
در پی کیست اندومتریوما عوارضی برای فرد ایجاد خواهد شد که ممکن است در طولانی مدت مشکلات متعددی را بر جا گذارد. این عوارض شامل گزینه‌های زیر هستند:
- اختلال در عملکرد تخمدان‌ها
- بالا رفتن احتمال ابتلا به سرطان تخمدان
- بروز مشکلات متعددی در باروری از جمله ناباروری
- مشکلات متعددی برای دوران قاعدگی از جمله خونریزی شدید و درد بیش از حد
راه درمان کیست اندومتریوما چیست؟
با مراجعه به پزشک، برای پیش گرفتن درمان صحیح ابتدا راهکارهای تشخیص دقیق پیش گرفته خواهد شد. اغلب برای تشخیص دقیق از سونوگرافی یا MRI استفاده می‌شود. البته در مواردی که پزشک به سرطان رحم یا حتی بارداری مشکوک باشد آزمایشی برای تشخیص و بررسی دقیق‌تر تجویز خواهد کرد.
پس از تشخیص دقیق با اینکه درمان قطعی برای این نوع از کیست‌ها وجود ندارد، راهکارهای کنترلی پیش گرفته خواهد شد. راهکارهای درمانی دارویی و جراحی برای این منظور در نظر گرفته شده‌اند که بسته به شدت گسترش ممکن است متفاوت تجویز شوند و نتیجه‌ای که به همراه خواهد داشت برای هر فرد ممکن است متفاوت بروز داده شود.
حتی راه درمان جراحی که برای این منظور در نظر گرفته می‌شود، سرپایی هستند و نیازی به بستری شدن بیمار ندارد. معمولا روش جراحی که برای درمان کیست شکلاتی در نظر گرفته می‌شود لاپاراسکوپی است و زخم عمیقی را برای فرد به همراه نخواهد داشت.
در برخی موارد نیاز به تخلیه مایع درون کیست است و اما در موارد دیگر که کیست ابعاد بزرگتری داشته باشد لازم است که به طور کامل تخلیه شود. برای خانم‌هایی که قصد بارداری نداشته باشند ممکن است تخمدان و حتی در مواردی رحم نیز در طی این عمل جراحی تخلیه شود.
نکات پایانی
در این متن به طور کامل در مورد کیست اندومتریوما توضیحاتی را ارائه کردیم. خانم‌ها باید به تغییرات بدن خود توجه کنند تا در صورت بروز هر گونه ناراحتی و بیماری اقدامات درمانی سریع‌تر پیش گرفته شوند. از پیش گرفتن راهکارهای درمانی خودسرانه پرهیز کنید و در صورت مشاهده علائم حتما به پزشک مراجعه کنید.
