سرطان معده گاهی ممکن است در مراحل ابتدایی هیچ نشانه‌ای نداشته باشد. با پیشرفت آن ممکن است علائمی مانند درد معده و یا خستگی غیر عادی برای فرد ایجاد شود اما این تمام نشانه‌های سرطان معده نیست.
به همین دلیل پیشنهاد می‌کنیم با ادامه این متن همراه باشید تا در ابتدا تعریفی کلی از این سرطان را برایتان بیان کنیم و بعد انواع آنرا توضیح دهیم. در ادامه نیز علائم و نشانه‌های ابتلا به سرطان معده از خفیف تا شدید را خدمتتان بیان خواهیم کرد تا در انتها نیز راهکارهای درمانی و پیشگیری از ابتلا به آنرا توضیح دهیم.
سرطان معده چه نوع سرطانی است؟
سرطان معده یکی از 5 سرطان شایع در جهان است. وقتی سلول‌های سرطانی روی پوشش دیواره‌ی معده شروع به تکثیر و رشد غیر طبیعی می‌کنند، می‌توان گفت فرد به این نوع از سرطان مبتلا شده است.
وجود این سلول‌های سرطانی سبب رشد تومور می‌شود که ممکن است چند سال طول بکشد تا رشد کنند و علائم ابتلا بروز داده شود. گاهی با تشخیص سریع می‌توان از پیشروی آن جلوگیری کرد و راه درمان سریع را پیش گرفت. اغلب در این صورت تشخیص به موقع، فرد به سرعت بهبود خواهد یافت اما در مواردی که دیر تشخیص داده شود ممکن است کمی درمان سخت‌تری برای فرد وجود داشته باشد.
در واقع وقتی سرطان معده در مراحل اولیه خود پیش می‌رود، به لایه اول معده و نزدیکی غدد لنفاوی محدود شده است. با پیشرفته‌تر شدن رشد غیرطبیعی سلول‌ها، سرطان تا لایه سوم دیواره معده پیش رفته و حتی علاوه بر اینکه غدد لنفاوی نواحی دیگر را درگیر می‌کند، ممکن است به ارگان‌های دیگر بدن نیز آسیب برساند.
انواع سرطان معده کدامند؟
این نوع از سرطان که برخی آنرا به سرطان شکمی نیز می‌شناسند، بر روی لایه مخاطی معده تشکیل می‌شود. این نوع از سرطان معده را آدنوکارسینوم معده می‌نامند. در این حالت با پیشرفت سلول‌های سرطانی تومور ایجاد شده، پیشروی عمیق‌تری به داخل معده خواهد داشت. در این حالت ممکن است به اعضای حیاتی دیگر بدن مانند کبد یا حتی طحال برسد.
معده از ساختار پیچیده‌ای برخوردار است و ممکن است به سمت‌های دیگری مانند بالا حرکت کرده و به مری برسد که اگر به سمت پایین حرکت کند نیز به روده کوچک خواهد رسید.
علاوه بر این موضوع با جدا شدن برخی از سلول‌های سرطانی از معده ممکن است وارد جریان خون شود یا حتی به غدد لنفاوی راه یافته که در این صورت احتمال اینکه به دیگر قسمت‌های بدن منتقل شود نیز وجود خواهد داشت. سرطان غدد لنفاوی از جمله مشکلاتی است که ممکن است در پی سرطان معده ایجاد شود.
- لنفوم: وقتی بافت لنفاوی معده با تکثیر غیر طبیعی همراه شوند این نوع سرطان شکمی ایجاد خواهد شد
- سارکوم: بافت‌های همبند درون دیواره معده و حتی عضلات معده در این نوع درگیر خواهند شد
- کارسینوئید: لایه‌های مخاطی معده که مسئولیت تولید هورمون‌ها را بر عهده دارند دچار تکثیر غیر طبیعی سلول‌ها خواهند شد
چه عواملی سبب ابتلا به سرطان معده می‌شود؟
عوامل متعددی وجود دارند که به زمینه‌سازی برای ابتلا به سرطان معده کمک شایانی می‌رسانند. گاهی به صورت آگاهانه با وارد کردن مواد غذایی مضر، گاهی بدون اینکه به آن اطلاعی داشته باشیم ممکن است سبب زمینه‌سازی برای ابتلا به انواع بیماری‌ها از جمله بیماری کُشنده‌ای مانند سرطان معده را مهیا کنیم.
در این بین مواردی هستند که در ابتلا به سرطان شکمی تاثیر به سزایی را ایفا می‌کنند. این عوامل شامل گزینه‌های زیر می‌شوند:
- ژنتیک از جمله مواردی است که در ابتلا به بسیاری از بیماری‌ها نقش به سزایی دارد
- احتمال ابتلا به سرطان معده در افراد با گروه خونی A بیشتر است
- بالا رفتن سن
- سابقه خانوادگی تا دو برابر احتمال ابتلا را افزایش می‌دهد
- رژیم غذایی غلط شامل کمبود فیبر و مواد مغذی و مصرف بیش از حد چربی و غذاهای نمکی
- سیگار کشیدن
- عفونت باکتریایی به وسیله باکتری هلیکوباکتر پیلوری که قسمت تحتانی معده را درگیر خواهد کرد
- مصرف نوشیدنی‌های الکلی
- ابتلا به برخی بیماری‌های مربوط به معده مانند پولیپ معده، التهاب معده
- استفاده از مواد غذایی حاوی نگهدارنده‌هایی از جمله نیترات
هر یک از این عوامل را به غیر از زمینه‌های وراثتی می‌توان پیشگیری کرد. تنها با حذف عواملی که سبب این موضوع می‌شوند، می‌توان تا حد قابل ملاحظه‌ای از ابتلا در امان ماند.
علائم ابتلا به سرطان معده کدامند؟
از آنجایی که سرطان معده تاثیر بیشتری بر روی معده خواهد داشت، علائم عمومی سرطان در کنار دردها و ناراحتی‌های شکمی بروز داده خواهد شد. این نشانه‌ها ممکن است از خفیف تا شدید مختلف باشد. علائم ابتدایی ابتلا به سرطان شامل موارد زیر می‌شوند:
- سوزش سر معده از جمله نشانه‌های اولیه ابتلا به سرطان معده است
- احساس سیری و پری شکم
- احساس حالت تهوع و استفراغ
- کاهش وزن ناشی از بی‌اشتهایی
- احساس درد که بیشتر در بالاتر از ناف احساس خواهد شد
با رشد تومورهای سرطانی در شکم، التهابات ناشی از تجمع مایعات در شکم و همینطور پیشرفت سرطان، علائم دیگری بروز داده خواهند شد که شامل موارد زیر است:
- التهاب غیر طبیعی شکم
- خستگی بدن، بی‌حالی و ضعف بدنی
- تیره شدن رنگ مدفوع و مشاهده خون در آن
- زردی پوست و سفیدی چشم که در پی دفع خون از بدن و کاهش گلبول‌های قرمز خون ایجاد خواهد شد
- مسدود شدن راه عبور غذا و سخت شدن تغذیه
وقتی سرطان معده به قسمت‌های دیگر مانند غدد لنفاوی انتقال یابد ممکن است علائم دیگری را بروز دهد اما این علائمی که نام برده شد، از جمله علائم ابتدایی هستند که با درگیری معده بروز داده می‌شوند.
بهتر است با مشاهده هر یک از این علائم، برای تشخیص درست به پزشک مراجعه کرد. در این صورت با تشخیص سریع می‌توان دوره درمان را سریعتر آغاز کرد و نتیجه راحتی را کسب کرد.
مراحل پیشرفت سرطان معده چگونه است؟
در مراحل ابتدایی این سرطان، سلول‌های سرطانی در لایه مخاطی با مهیا شدن شرایط، آرام آرام شروع به تکثیر خواهند کرد. در این صورت به لایه‌های دیگر انتقال نمی‌یابند. اما با شیوع به غدد لایه بعدی معده که شامل غدد لنفاوی می‌شوند، متنقل شده و علائمی برای بیمار بروز داده می‌شود.
حالا سرطان در مرحله‌ای قرار دارد که به قسمت‌های دیگر منتقل می‌شود. این گسترش به لایه‌هایی از غدد لنفاوی خواهد رفت که به دنبال آن به اندام‌های دیگر منتقل خواهد شد.
راه تشخیص و درمان سرطان معده چیست؟
پزشک معمولا با مشاهده علائم فیزیکی بیمار، احتمال ابتلا به بیماری‌های مربوط به معده را بررسی کرده و برای نتیجه دقیق‌تر آزمایش‌هایی را تجویز خواهد کرد. این آزمایش‌ها شامل گزینه‌های زیر هستند:
- آندوسکوپی برای مشاهده داخل معده
- اسکن فراصوت
- تشخیص با پرتو ایکس
- برداشت تصاویر رادیوگرافی
با انجام این آزمایشات، پزشک به تشخیص درستی از مشکل ایجاد شده برای معده دست خواهد یافت. با تشخیص درگیر شدن معده به سرطان، راهکارهای درمانی آغاز خواهند شد. این کار هر چه سریعتر آغاز شود، درمان آسان‌تری پیش رو خواهد بود. راهکارهای درمانی بسته به شدت گسترش بیماری متفاوت است و ممکن است شامل گزینه‌های زیر شود:
- جراحی برای برداشتن بافت‌های سرطانی که شامل خارج کردن توده سرطانی یا خارج کردن بخش‌هایی از دیواره معده، به وسیله لاپاراسکوپی، حتی گاهی اوقات بخش خاص و یا کل معده ممکن است برداشته شود. این جراحی‌ها کمی سخت و سنگین هستند.
- شیمی درمانی از جمله راهکارهای درمانی برای انواع سرطان محسوب می‌شود که در این نوع سرطان داروها روند تکثیر غیر طبیعی سلول‌های سرطانی را مختل کرده و ممکن است در پی آن قسمت درگیر شده با جراحی برداشته شود.
- پرتودرمانی برای تابش پرتوهای حامل انرژی به سلول‌های سرطانی به کار برده می‌شود.
- درمان هدفمند برای به کار بردن داروهایی که به سلول‌های سرطانی حمله می‌کنند.
چگونه از ابتلا به سرطان معده پیشگیری کنیم؟
مهمترین راهکار برای در امان ماندن از ابتلا به انواع بیماری‌ها به ویژه انواع سرطان پیشگیری از ابتلا به آنها است. برای این منظور واقعا نیاز به انجام کارهای سختی نیست و تنها با اصلاحاتی در سبک زندگی، به مرور زمان می‌توان احتمال ابتلا به آنرا کاهش داد. برای این منظور راهکارهای زیر را انجام دهید:
- رژیم غذایی درستی را پیروی کنید، این رژیم حاوی مصرف هرچه بیشتر مواد غذایی سالم و حذف مواد غذایی مضر و ناسالم می‌شود. برای این منظور میوه و سبزیجات تازه را جایگزین غذاهای چرب، شور، فست فودی و حاوی نگهدارنده کنید.
- کاهش مصرف سیگار و الکل تا حد قابل ملاحظه‌ای از ابتلا به هر نوع سرطان جلوگیری می‌کند.
- افرادی که اضافه وزن دارند، بهتر است هر چه سریعتر با فعالیت بدنی مناسب و رژیم غذایی اصولی رو به کاهش وزن آورده تا از ابتلا به سرطان معده در امان باشند.
- غذاهای دودی را در رژیم غذایی خود کمتر مصرف کنید و حتی آنها را حذف کنید.
- پرهیز از مصرف مواد غذایی حاوی نیترات برای جلوگیری گامی بسیار موثر محسوب می‌شود.
نکات مهم در رابطه با سرطان معده
سرطان با بروز جهش در سلول‌های DNA ایجاد می‌شود. این جهش سبب خواهد شد تا سلول‌ها به شکل غیر طبیعی رشد و تکثیر یابند و این موضوع بستگی به این دارد که برای کدام یک از قسمت‌های بدن اتفاق افتاده باشد.
در این متن به طور کامل 10 نشانه اصلی ابتلا به سرطان معده که شامل سطح خفیف تا شدید می‌شود را ارائه کردیم. با مشاهده چند مورد در کنار یکدیگر حتما باید برای تشخیص درست به پزشک مراجعه کرد. گاهی این علائم می‌تواند ناشی از مشکلات دیگری برای معده باشد اما بررسی لازم باید انجام شود تا در صورت ابتلا راهکارهای درمان سریعتر پیش گرفته شود که در این صورت بیماری ساده‌تر قابل درمان خواهد بود.
ابتلا به انواع سرطان از جمله سرطان معده ممکن است دلیل مشخصی نداشته باشد اما برخی از عوامل برای ابتلا به آن بسیار موثر خواهند بود. راهکارهای پیشگیری کننده تضمینی برای در امان ماندن از ابتلا به آن نیست اما تا حد بسیار زیادی از دچار شدن به آن جلوگیری خواهد کرد.
