ویتامین K مانند باقی ویتامین ها و مواد معدنی دیگر از حیاتی ترین مواد تشکیل دهنده بدن است و کمبود آن برای فرد مشکلات جدی را به همراه خواهد داشت. ویتامین کا جزء ویتامین هایی می باشد که در میان عموم درباره ی فواید آن کمتر صحبت می شود و کمتر شناخته شده است.
اما وجود این ویتامین برای بدن به قدری ضروری می باشد که با دانستن فواید آن، بدون شک به سراغ منابع غذایی که سرشار از این ویتامین فوق العاده هستند، خواهید رفت.
تعریفی از ویتامین K
ویتامین K توسط یک دانشمند دانمارکی در بدن مرغ یافت شد و او این اسم را برای این ویتامین برگزید. تا به امروز 2 نوع از ویتامین کا یافت شده است؛ این دو ویتامین را با نام های ویتامین K1 و ویتامین K2 می شناسند.
نکته: ویتامین K1 و ویتامین K2 تنها تفاوت بسیار کمی در ترکیبات و ساختارشان با یکدیگر دارند.
ویژگی و نقش ویتامین کا
- ویتامین کا یک ویتامین محلول در چربی می باشد؛ از این جهت برای جذب شدن مانند باقی ویتامین های محلول در چربی نیاز به جذب در صفرا دارد.
- ویتامین K ساختاری مشابه با پروتئین های مسئول انعقاد خون دارد؛ در نتیجه ی این شباهت مصرف این ویتامین در جراحت کمک بسیاری در تسریع انعقاد خون خواهد کرد.
- ویتامین K در برابر حرارت دیدن بسیار مقاوم می باشد. اما این ویتامین در برابر نور خورشید و یا فریز شدن به هیچ عنون مقاوم نیست و سریع از بین خواهد رفت.
نکته: به علت آن که این ویتامین در برابر نور آفتاب از بین می رود، در فصل تابستان بدن به طور طبیعی دچار کمبود این ویتامین می شود؛ در نتیجه ویتامین K را باید با مواد غذایی به بدن رساند.
- اگر پروتئین های انعقاد خون در بدن به میزان متعادل باشند ویتامین کا می تواند دیگر ویژگی خود را نشان دهد و آن این می باشد که، اتصال یون کلسیم را به استخوان آسان خواهد کرد.
فواید ویتامین K برای سلامت بدن
1. ویتامین K و تعادل در انعقاد سازی
اصلی ترین نقش ویتامین K انعقاد سازی خون می باشد. اما بسیار مهم است که این انعقاد شدن در خون به صورت متعادل صورت گیرد. زمانی که بدن دچار جراحتی می شود گاها رگ های خونی پاره می شوند، به طور طبیعی جریان خون به آن سمت بیشتر می شود.
یکی از علت های افزایش گردن خون در آن قسمت این می باشد تا با انعقاد خون محل بریدگی بسته شود؛ در این هنگام ویتامین کا با حضورش نقش موثری در تعادل انعقاد خون ایفا می کند؛ با این عملکرد که طی جریان خون در رگ ها کلسیم را به قسمت های آسیب دیده می رساند.
2. جلوگیری از خونریزی های غیر طبیعی با ویتامین کا
افرادی که برای طولانی مدت از آسپرین استفاده می کنند باعث خواهد شد، معده و روده ی آن ها دچار آسیب هایی شود؛ در نتیجه ی این اتفاق ممکن است، باعث شود بدن دچار خونریزی های داخل شود. مصرف ویتامین K کمک خواهد کرد، این خونریزی های داخلی طی بهبود آسیب های این ناحیه اتفاق نیفتد.
نکته: ویتامین K باعث خواهد شد خطر خونریزی های ناشی از مشکلات کبد کاهش پیدا کند.
3.استحکام بخشی به استخوان ها
با افزایش سن یکی از شایع ترین بیماری هایی که خود را نشان می دهد، پوکی استخوان می باشد؛ همچنین پوکی استخوان در خانم ها در دوره پسا قاعدگی (یائسگی) بیشتر خود را نشان می دهد. بیماری پوکی استخوان به گونه ای است که ناگهان خود را نشان می دهد و علائم اولیه ای در ابتدای آن از خود نشان نمی دهد. این بیماری مشکلات بسیاری را برای افراد به همراه خواهد داشت. بنابراین مانند هر بیماری دیگر لازم می باشد از آن پیشگیری کرد.
یکی از خواص ویتامین K این می باشد که به یون های کلسیم کمک خواهد کرد تا به راحتی جذب بافت های استخوان شوند؛ همین عامل کمک شایانی خواهد کرد تا جرم استخوان با افزایش سن کاهش پیدا نکند.
4. متعادل سازی فعالیت هورمون ها
خانم ها در دوران پریود به علت تغییرات هورمونی دچار احساس ناراحتی در جسم و روح خود می شوند؛ همچنین این تغییرات هورمونی در برخی از افراد درد های شدید جسمی را به همراه خواهد داشت. ویتامین K نقش موثری در تنظیم هورمون ها در خانم ها ایفا می کند؛ در نتیجه متعادل سازی هورمون ها، چرخه ی قاعدگی منظم خواهد شد و همچنین درد های ناشی از پریود را نیز کم خواهد کرد.
نکته: ویتامین کا به دلیل آن که دارای خاصیت انعقادی در خون است باعث جلوگیری از خونریزی های شدید در دوران پریود می شود.
5. نقش ویتامین کا در متعادل سازی قند خون
یکی از مواردی که برای سلامت، افراد باید به آن دقت کنند، میزان قند خون می باشد؛ چرا که نامتعادل بودن یا قند خون بالا مشکلات بسیاری را برای فرد به همراه خواهد داشت. پانکراس غده ای در بدن است که وظیفه آن ترشح انسولین در بدن می باشد. این عضو از بدن حاوی مقدار بسیار زیادی ویتامین K در خود می باشد؛ در نتیجه ویتامین کا قابلیت این را دارد تا در بهبود عملکرد پانکراس نقش اساسی ایفا کند.
نکته: انسولین میزان قند موجود در بدن را کنترل می کند. عملکرد آن این گونه می باشد که قند را برای انرژی لازم متابولیسم بدن مورد استفاده قرار می دهد؛ در نتیجه هر مقدار ویتامین K در بدن موجود باشد، پانکراس بهتر می تواند انسولین ترشح کند.
منابع حاوی ویتامین کا
ویتامین کا بیشتر در خود بدن تولید می شود. به گونه ای که طی بررسی ها نشان داده شده است نصف نیاز روزانه بدن به ویتامین K توسط باکتری های موجود در روده ساخته می شود؛ اما برای به تعادل رسیدن میزان این ویتامین مفید و ضروری، لازم می باشد توسط مواد خوراکی باقی نیاز بدن به این ویتامین را تامین کنیم.
- گل کلم
- اسفناج
- زرده تخم مرغ
- کاهو
- چای سبز
- گوجه فرنگی
- مارچوبه
- کرفس
- لوبیا سبز
- شاهی
- شلغم
- روغن سویا
- روغن کبد ماهی
در آخر:
ویتامین K یکی از ویتامین های ضروری و کمتر شناخته شده در میان مردم است. نکته ای بسیار مهم این می باشد که کمبود این ویتامین می تواند در بیماری هایی نظیر ورم روده، انسداد روده نقش داشته باشد. از طرفی این ویتامین نیز مانند باقی مواد دیگر باید به صورت متعادل مصرف شود و از آنجایی که این ویتامین محلول در چربی می باشد، مصرف بیش از اندازه ی آن می تواند باعث اضافه وزن شود.
