پرخوری احساسی برای زمانی ایجاد می‌شود که احساس غم، شادی، استرس، اضطراب و تنهایی بر روند تغذیه‌ای تاثیر گذاشته باشد. طوری که همواره میل به غذا خوردن برای فرد احساس شود. این موضوع ممکن است برای بسیاری از افراد ایجاد شود و توانایی برای کنترل آن وجود نداشته باشد. پیشنهاد می‌کنیم این متن را دنبال کنید تا تحت عناوین زیر این موضوع را دقیق‌تر بررسی کنیم:
- شناخت دقیق‌تر پرخوری احساسی
- علائم آن
- عوامل ایجاد کننده آن
- نحوه کنترل
همه چیز در مورد پرخوری احساسی
پرخوری احساسی در برخی از موارد به پرخوری عصبی نیز شناخته می‌شود. زیرا اغلب ناشی از حالات احساسی و عصبی ایجاد شده برای فرد است. از آنجایی که احساسات و حالات روحی در بازخوردهای بدن و واکنش‌های ایجاد شده موثر است، می‌تواند تاثیر چشمگیری را در عادات غذایی و اشتها به همراه داشته باشد.
این موضوع زمانی ایجاد می‌شود که برای رهایی و دور شدن از احساسات، رو به غذا خوردن آورده می‌شود. حتی برای زمانی که احساس گرسنگی وجود نداشته باشد اغلب فرد برای دوری از احساس غم، استرس، ترس و اندوه رو به غذا خوردن می‌آورد.
سالم غذا خوردن و به اندازه غذا خوردن هیچ مشکلی به همراه ندارد اما عواقب پرخوری از هر نوعی که باشد برای بدن چندان خوشایند نیست. این موضوع می‌تواند در ابتدا چاق را به همراه داشته باشد که در پی آن بروز مشکلات قلبی، دیابت، کلسترول و… را نیز برای فرد در پی خواهد داشت. از این رو بهتر است راهکارهایی را برای کنترل تشخیص دقیق آن پیش گرفت.
پرخوری احساسی با چه علائمی همراه است؟
- معمولا در پی حالات روحی استرسی، شرایط بحرانی، ترس و… به یکباره ایجاد می‌شود
- اغلب بعد از پرخوری با احساس پشیمانی همراه می‌شود
- در بیشتر موارد مصرف شیرینی‌جات و ولع به خوردن انواع شیرینی‌جات ایجاد می‌شود
- معمولا احساس سیری برای فرد را بعد از پرخوری به همراه ندارد و اغلب ولع غیر قابل کنترلی برای فرد ایجاد می‌شود
- گرسنگی و پرخوری احساسی واقعی نیست و میل به غذا معمولا ناشی از احساسات فرد است تا نیاز فیزیکی بدن
عوامل موثر بر پرخوری احساسی
برخی از عوامل سبب پرخوری احساسی می‌شوند که اغلب روی روحیات فرد تاثیرگذار هستند. از جمله آنها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- احساسات سرکوب شده برای زمانی است که در مورد احساس درونی نتوان با هیچ کسی سخن گفت. یکی از مکانیسم‌های اصلی بدن تحت این شرایط تاثیر بر اشتها است که برای برخی از افراد سبب پرخوری احساسی می‌شود.
- استرس در شرایطی مانند امتحانات یا شرایط کار و زندگی یکی از دلایل پرخوری احساسی است.
- عادات غذایی نهادینه شده در فرد از زمان کودکی، که گاهی با تشویق برای پرخوری ایجاد می‌شود، دلیل برای عادت به پرخوری در برخی از افراد است.
- در برخی از موارد بی دلیل غذا خوردن و پرخوری احساسی ناشی از احساس پوچی ایجاد می‌شود. این موضوع در صورتی است که فرد از بی حوصلگی رو به غذا خوردن می‌آورد.
- برخی از پرخوری‌های عصبی یا احساسی ناشی از قرار گرفتن در برخی از جمع‌هایی است که روند تغذیه‌ای اینگونه دارند.
پرخوری احساسی را چگونه می‌توان کنترل کرد؟
برای اینکه بتوان پرخوری احساسی را کنترل کرد، لازم است راهکارها و برخی از اصلاحات را در روند تغذیه‌ای اعمال کرد. البته نیازی به انجام کارهای سختی نیست و فقط لازم است برخی از اصلاحات را در روند تغذیه‌ای، انتخاب گزینه‌ها و زمان تغذیه ایجاد کنید.در ادامه آنها را دقیق‌تر برایتان بیان خواهیم کرد.
گام اول؛ وقفه ایجاد کنید
یکی از راهکارهایی که بهتر است حتما برای خود ایجاد کنید، وقفه انداختن در مصرف مواد غذایی برای زمان‌های است که پرخوری می‌خواهید بکنید. فورا سراغ غذا خوردن نروید و بهتر است زمان را دائم به عقب موکول کنید. بازه‌های زمانی کوتاه مثل 5 دقیقه قرار دهید تا پرخوری را به تعویق انداخته باشید.
گام دوم؛ بیش از حد به خود گرسنگی ندهید
یکی از راهکارهای بدی که برخی از افراد انتخاب می‌کنند، تحمل گرسنگی و تحمل احساس پرخوری برای طولانی مدت است. بهتر است میان‌وعده‌های خود را در فواصل 2/5 ساعت یکبار تنظیم کنید و وعده‌های اصلی غذایی را 4 الی 5 ساعت بیشتر با یکدیگر فاصله ندهید.
گام سوم؛ استفاده از غذاهای آرامش‌بخش
برخی از مواد غذایی هستند که به کنترل احساسات و حالات روحی کمک می‌کنند. مواد غذایی مانند بستنی، کاکائو و یا یک پیتزا می‌تواند احساس شادی را برای فرد ایجاد کند اما لازم است برای پیشگیری از اضافه وزن، مقدار متعادلی را مصرف کرد.
گام چهارم؛ توجه به واکنش‌های بدن
از دیگر راهکارهایی که باید به دقت آنرا در نظر داشت، توجه به واکنش‌های بدن و نیازهایی است که ممکن است از خود بروز دهد. سعی کنید زمان‌هایی که پرخوری احساسی و عصبی ایجاد می‌شود، آنرا یادداشت کنید و طبق لیست مشخص شده سعی بر کنترل و مدیریت آن داشته باشید.
گام پنجم؛ انتخاب درست مواد غذایی
بهتر است مواد غذایی را طوری انتخاب کرد که کمترین آسیب را در صورت پرخوری احساسی به همراه داشته باشند. برای گام اول بهتر است مواد غذایی مانند تنقلات که اغلب منابعی برای تامین نیازهای اصلی بدن محسوب نمی‌شوند را در لیست خود نداشته باشید.
وعده‌های غذایی بیشتری را داشته باشید اما مقدار کمتری را در هر وعده مصرف کنید. تمام توجه خود را در حین غذا خوردن متمرکز کنید. لقمه‌های کوچک، آرام غذا خوردن و خوب جویدن را برای هر وعده غذایی در نظر داشته باشید.
گام ششم؛ فعالیت بدنی
تنوعی از حرکات ورزشی می‌تواند نقش به سزایی در کنترل احساساتی همچون استرس، خشم، ناراحتی و هیجان و… را به همراه داشته باشد. بهتر است از این کلید طلایی برای کنترل و سرکوب آنها استفاده کنید. موزیکی مناسب با علاقه‌تان پلی کنید و شروع کنید به انجام حرکات ورزشی و حتی رقص کرده تا بتوانید پرخوری احساسی خود را کنترل کنید.
گام هفتم؛ تقویت اراده
برای اینکه بتوان پرخوری احساسی را تحت کنترل گرفت، لازم است اراده خود را تقویت کرد. این موضوع از انتخاب غذاهای مفید و متعادل گرفته تا کنترل خشم، کنترل احساسات، درجه‌بندی گرسنگی و حتی پیش گرفتن عادات غذایی تاثیر به سزایی را ایجاد خواهد کرد. مهمترین کاری که می‌توان برای کنترل پرخوری احساسی انجام داد، تقویت اراده برای مصرف مواد غذایی، در زمان درست است.
جمع‌بندی
هفت گام برای کنترل پرخوری احساسی بیان کردیم که می‌توان از آنها به خوبی نتیجه مطلوب را دریافت کرد. اما در مواردی که فرد با غلبه بر خود، توانایی کنترل این حالت را نداشته باشد بهتر است به یک متخصص و پزشک حاذق مراجعه کند. از این طریق می‌تواند به خوبی از بروز مشکلات ناشی از پرخوری که بدترین آنها چاقی است، دور شود.
