سلامت دهان و دندان در بارداری نیاز به رسیدگی‌های مکرر دارد که مادران در این دوران باید به آن توجه کنند. از طرفی تغییراتی که در طول بارداری ایجاد می‌شود، تمام ارگان‌های بدن را تحت تاثیر قرار می‌دهد که برای برخی خانم‌های باردار سبب بروز مشکلات برای دندان و لثه خواهد شد. اما آیا می‌توان در این دوران به پزشک مراجعه کرد؟
بهتر است این متن را دنبال کنید تا بررسی کنیم چه عواملی سلامت دندان‌ها را در این دوران تحت تاثیر قرار می‌دهند و سپس به مواردی در مورد رفتن به دندانپزشکی در این دوران بپردازیم. در انتها نیز چند راهکار فوق العاده موثر برای تسکین مشکلات دهان و دندان را برایتان بیان خواهیم کرد.
سلامت دهان و دندان در بارداری تحت تاثیر چه عواملی است؟
یکی از مهمترین نکاتی که باید مادران پیش از بارداری به آن توجه کنند، سلامت کامل دندان‌ها است. اما گاهی بنا به دلایل مختلف مانند کاهش سیستم دفاعی بدن، قرار گرفتن دندان‌ها در معرض اسید معده برای حالت تهوع یا استفراغ‌های مکرر این دوران و یا افت کلسیم در بدن مادر به دلیل نیاز جنین به کلسیم، ممکن است مشکلاتی برای دندان‌ها ایجاد شود.
البته در مواردی که مادران به بهداشت دهان و دندان خود در این دوران اهمیت بدهند، این مشکلات سبب آسیب بسیار کمتری به مینای دندان‌ها خواهد شد.
نکته مهم این است که طبق تحقیقات انجام شده، برخی بیماری‌های دهانی مانند عفونت لثه، ممکن است کم بودن وزن جنین در کنار زایمان زودرس را به همراه داشته باشد. مراقبت از سلامت دهان و دندان در بارداری به همین دلایل است که باید به بهترین شکل انجام شود.
اغلب با رعایت بهداشت دهان دندان از جمله مسواک کردن و نخ دندان کشیدن، تغذیه مناسب که تامین کننده ویتامین‌ها و مواد معدنی مورد نیاز برای این دوران باشد می‌توان از بروز این مشکلات جلوگیری کرد. اما برای مواقعی که غیر قابل کنترل است چه باید کرد؟
چه موقع در دوران بارداری می‌توان به دندانپزشکی رفت؟
در این دوران مانند گذشته ممنوعیت کامل برای عدم مراجعه به دندانپزشکی وجود ندارد. البته تا جای ممکن باید درمان دندان‌ها با اقدامات پزشکی را به بعد از فرآیند زایمان موکول کرد. برای این منظور بهتر است اقدامات بهداشت و سلامت دهان و دندان در بارداری را جدی گرفت.
البته برخی از موارد مانند پر کردن یا روکش کردن که اغلب به بی‌حسی کامل نیاز ندارند ممکن است در این دوران انجام شود. اما برای مواردی همچون عصب کشی به هیچ وجه نباید در این دوران اقدام کرد. به ویژه در سه ماهه ابتدایی و سه ماهه پایانی که حساسیت‌های بالایی وجود دارد.
زمان مناسب برای راهکارهای درمانی پزشکی اغلب در سه ماهه میانی در نظر گرفته می‌شود. زیرا در این دوران مانند سه ماهه ابتدایی خطر سقط جنین کمتر است و مانند سه ماهه پایانی که سخت‌تر می‌توان روی تخت دندانپزشکی ماند اذیتی برای مادر ایجاد نخواهد کرد.
اما به هر حال فقط باید برای سلامت دهان و دندان در بارداری در موارد اورژانسی به دندانپزشکی مراجعه کرد و تا جای ممکن مواردی مانند سفید کردن دندان یا کارهای زیبایی دیگر را به بعد از زایمان موکول کرد.
مصرف دارو برای دهان و دندان در بارداری
اما گاهی درد طاقت مادران را از بین می‌برد و واقعا نیاز به درمان احساس می‌شود. در این صورت برخی از داروها ممکن است توسط پزشک تجویز شوند. داروها و مواد شیمیایی برای این دوران حساسیت مخصوص به خود را دارند.
- استفاده از لیدوکائین یکی از راهکارهای بی‌حسی موضعی است که مادران در این دوران می‌توانند با داشتن درد شدید استفاده کنند
- داروهای بی‌حسی مانند فلیپرسین که عروق را منقبض می‌کنند نباید در این دوران مصرف شوند
- برخی از آنتی بیوتیک‌ها مانند پنی سیلین و آموکسی سیلین ممکن است برای این دوران تجویز شوند که به کاهش عفونت و درد کمک شایانی می‌رسانند
- استفاده از دهان شویه‌های حاوی سدیم هیدروکلراید به سلامت دهان و دندان در بارداری کمک می‌کند
برای حفظ سلامت دهان و دندان در بارداری چه باید کرد؟
- برای پیشگیری از بروز درد دندان در بارداری حتما باید بهداشت روزانه دهان و دندان را با مسواک کردن و نخ دندان تضمین کرد
- در صورت بروز عفونت برای دندان‌ها در این دوران می‌توان با ترکیب یک پیمانه آب و نصف قاشق نمک، روزانه سه مرتبه، دهان و دندان‌ها را شست و شو داد که اینکار برای پیشگیری نیز بسیار موثر است
- از نوشیدن دمنوش با داروهای گیاهی بدون تجویز پزشک باید پرهیز کرد زیرا این ترکیبات ممکن است خاصیت شل کنندگی برای رحم داشته باشند و خطر سقط جنین را بالا ببرند (به ویژه در سه ماهه ابتدایی)
- از مصرف مواد غذایی تهیه شده با قند و شکر زیاد در این دوران باید پرهیز کرد
- مراجعه و چک کردن دندان‌ها توسط پزشک برای تضمین سلامت دهان و دندان در بارداری ضروری است
- شست و شوی دهان و دندان‌ها برای مادرانی که استفراغ مکرر دارند به شدت توصیه می‌شود تا از بروز آسیب به مینای دندان‌ها بر اثر برخورد اسید معده با آنها جلوگیری شود (به ویژه بعد از استفراغ)
- رژیم غذایی و تغذیه بارداری نقش به سزایی در سلامت دندان‌ها دارد که باید تامین کننده تمام ویتامین‌ها و مواد مغذی مورد نیاز برای رشد و سلامت جنین و مادر باشد
- طبق صلاح‌دید پزشک از مکمل مناسب در این دوران بهتر است استفاده کرد تا کلسیم مورد نیاز رشد جنین از بافت استخوانی مانند دندان گرفته نشود
- ترکیبات حاوی فلوراید مانند خمیر دندان‌ها و دهان شویه‌ها بسیار مناسب برای پیشگیری و حتی درمان درد در این دوران هستند
- دندان‌های خود را ترجیحا با آب ولرم شست و شو دهید تا عصب آنها برای درد تحریک نشود
جمع‌بندی
دوران بارداری یکی از تغییراتی است که مادران را با افت و خیزهای متعددی مواجه می‌کند. حفظ سلامت دهان و دندان یکی از مراحل سخت این دوران است که با مراقبت‌های بیان شده می‌توان از بروز مشکلات برای آن جلوگیری کرد. بهتر است از راهکارهای خودسرانه در صورت وجود مشکل برای دندان‌ها و لثه به شدت پرهیز شود.
