بولیمیا یا پرخوری عصبی یکی از اختلالات تغذیه‌ای است که در صورت عدم درمان ممکن است مشکلات متعددی را برای فرد به همراه داشته باشد. برای اینکه اطلاعات جامعی را در رابطه با این موضوع داشته باشید، بهتر است با ادامه متن همراه باشید تا نکات کاملی را در اختیارتان قرار دهیم.
بولیمیا چیست؟
بولیمیا (Bulimia Nervosa) نوعی اختلال در خوردن است که فرد مبتلا به آن دچار پرخوری عصبی می‌شود. افراد مبتلا به آن هیچ کنترلی بر اشتهای خود ندارند و در پی آن با اضافه وزن ایجاد شده به دنبال راه درمان چاقی و کاهش وزن خواهند بود. پیروی از الگوهای تغذیه‌ای صحیح می‌تواند راهی خوب برای پیشگیری و رفع بولیمیا باشد اما مبتلایان به آن راه دیگری را اغلب انتخاب می‌کنند.
اندامی که بر اثر پرخوری عصبی برای فرد ایجاد می‌شود، برای خودشان رضایت بخش نخواهد بود و دائم در پی راهکارهایی برای خلاص شدن از چربی‌های اضافی ایجاد شده خواهند بود. راهکارهایی مانند استفراغ و بالا آوردن تعمدی غذای خورده شده، استفاده از انواع ملین‌ها، داروها و مکمل‌های لاغری، رژیم‌های سخت و فعالیت بدنی بیش از حد را برای کاهش وزن پیش خواهند گرفت.
ابتلا به بولیمیا چه علائمی را به همراه دارد؟
این اختلالات تغذیه‌ای برای افراد مختلف می‌تواند با علائم مختلفی همراه باشد. این علائم شامل گزینه‌های زیر است:
- ناراضی بودن فرد از اندام، وزن و فرم ظاهری بدن خود
- همواره داشتن ترس افزایش وزن
- غذا خوردن مکرر برای یک وعده غذایی (مثل چند بار ناهار خوردن)
- عدم توانایی کنترل در مقابل خوردن غذا؛ فرد نمی‌تواند از غذا خوردن دست بکشد و همواره ولع به خوردن غذا دارد
- وادار کردن خود برای برگرداندن غذا و استفراغ تعمدی یا ورزش و فعالیت بدنی بیش از حد برای کاهش وزن
- ابتلا به بولیمیا سبب تزریق و تنقیه به مقعد، استفاده از ملین یا مدر برای دفع در صورتی که نیازی به این کار نیست می‌شود
- پرهیز از مصرف برخی مواد غذایی و روزه داری طولانی مدت
- مصرف مکمل‌های گیاهی برای تسریع و راحتی کاهش وزن
آیا بولیمیا درمان دارد؟
شدت ابتلا به این بیماری بسته به دفعاتی دارد که فرد رو به راهکارها برای کاهش وزن می‌آورد. این موضوع یعنی فرد حداقل یکبار در هفته راهکارهای نادرست را پیش گرفته و روندی بیش از سه ماه را برای این کار پیش گرفته باشد. بسته به شدت ابتلا ممکن است راهکارهای درمانی متفاوت باشد.
بهتر است اگر هر فردی این علائم را در خود می‌بیند یا اطرافیان خود را به این مشکل مبتلا می‌بیند، راهکارهایی سریع را برای درمان و کنترل پیش گیرد. پرخوری عصبی نیاز به راهکارهای درمانی اصولی دارد تا بتوان از عوارض آن که بر سلامتی تاثیر به سزایی دارد دور شد. با مراجعه به پزشک راهکارهایی برای تشخیص دقیق انجام خواهد شد:
- معاینه فیزیکی
- صحبت در مورد راهکارهای پیش گرفته شده برای کاهش وزن
- آزمایش خون و ادرار
- بررسی آزمایشاتی برای سلامت قلب
- ارزیابی روان‌شناختی فرد در مورد وزن و فرم اندام
- بررسی اختلالات روانی با تست‌های مربوط
بعد از بررسی نتایج آزمایشات، راهکارهای درمانی موثر با بیمار بسته به شدت ابتلا تجویز خواهد شد. این راهکارها را در ادامه به صورت مجزا برایتان توضیح خواهیم داد؛ با ما همراه باشید.
1.روان‌درمانی برای درمان بولیمیا
این مورد خود شامل راهکارهای متعددی است که بسته به نیاز بیمار تجویز و تنظیم خواهد شد:
- حل کردن مشکلات فردی و اجتماعی فرد مبتلا به پیش گرفتن راهکارهایی از روان درمانی بین فردی
- عادی ساختن الگوهای تغذیه‌ای با روش‌های رفتار درمانی برای درمان بولیمیا که به رفع عادات غذایی و اشتباهات رایج کمک می‌کند
- تاثیر درمان‌های خانواده محور، بسیار بالا است و برای این منظور از خانواده برای کنترل غذا خوردن کمک گرفته می‌شود
2.درمان دارویی بولیمیا
در موارد نیاز که کنترل غذا خوردن عصبی بیش از حد از فرد خارج باشد درمان دارویی لازم است تا پیش گرفته شود. داروهای تجویزی ممکن است ترکیباتی از داروهای ضد افسردگی را داشته باشند. برای مثال داروی فلوکستین تاثیر مهارکنندگی جذب سروتونین را به همراه خواهد داشت.
4.پیروی از رژیم غذایی اصولی
برای این منظور بهتر است از یک متخصص تغذیه نیز در کنار روان‌درمانی کمک گرفت. پیروی از رژیم غذایی اصولی تا حد مطلوبی می‌تواند از اضافه خوردن و ناپرهیزی‌های بولیمیا بکاهد. عدم تحمل گرسنگی و نبود پرهیزهای غذایی یکی از نکات خوب رژیم اصولی است که فرد را دلسرد از پیروی از رژیم نخواهد کرد.
5.نیاز به بستری برای موارد حاد
اغلب راهکارهای درمانی ارائه شده توسط متخصصین نتیجه مثبتی را برای فرد دارد و نیازی به بستری شدن نیست. اما در مواردی که پرخوری عصبی شدید باشد، در حدی که سلامت فرد را به شدت تحت تاثیر قرار دهد، نیاز به بستری شدن وجود خواهد داشت.
6.نیاز به درمان خانگی بولیمیا با اصلاح سبک زندگی
بهترین راهکار برای در امان ماندن از عوارض تغذیه غلط، تغییراتی در سبک زندگی است. وقتی فرد متوجه وجود مشکل باشد، لازم می‌داند که سریعا راهی برای پیشگیری از حاد شدن را پیش گیرد. برای اصلاحت لازم به نکات زیر بهتر است توجه داشت:
- اولویت خود را بر حضور و عمل به جلسات روان درمانی باید قرار داد
- از حذف وعده‌ها و میان وعده‌ها باید پرهیز کرد؛ تعداد وعده‌های بیشتر با مقدار کم یکی از نکات مهم تغذیه امروزی است
- ارتقاء اطلاعات در زمینه ابتلا به بولیمیا
- تقویت انگیزه و کمک به خود برای پیشگیری از ضعیف شدن انگیزه
- مصرف بیشتر غذاهای سالم و تازه به جای غذاهای ناسالم و مضر
- ارتقاء روابط اجتماعی و پرهیز از کناره‌گیری
- عدم سرزنش خود با کنترل مکرر وزن
- فعالیت بدنی متعادلی باید پیش گرفت؛ نیازی به خسته کردن خود و انجام بیش از حد فعالیت بدنی نیست تنها بهتر است 40 الی 60 دقیقه در روز ورزش کرد
- هیدراته نگه داشتن بدن با مصرف آب می‌تواند تا حد بالایی از پرخوری عصبی جلوگیری کند
7.مکمل‌های سرکوب کننده اشتها
برخی از مکمل‌های دارویی که باید طبق تجویز پزشک مصرف شوند، تاثیر به سزایی در سرکوب کردن اشتها به همراه دارند. اکثر آنها با ترکیبات گیاهی هستند که کاربرد موثری در رابطه با کنترل بولیمیا را برای فرد ایجاد می‌کنند.
برای پیشگیری از اختلالات دارویی ناشی از این مکمل‌ها و دور ماندن از عوارض جانبی آنها بهتر است دوز مصرفی در صورت نیاز توسط پزشک تجویز شود و از مصرف خودسرانه آنها پرهیز شود.
چرا بولیمیا ایجاد می‌شود؟
- وجود اختلالات تغذیه‌ای ژنتیکی و زمینه وراثتی
- وجود مشکلات عاطفی و روحی مانند ابتلا به افسردگی، سوء مصرف مواد مخدر، استرس و اضطراب
- پیروی از رژیم‌های غذایی نادرست و غیر اصولی تاثیر زیادی در ابتلا به بولیمیا موثر خواهد بود
نکات مهم پایانی
بولیمیا یا پرخوری عصبی را بهتر است با راهکارهای اصولی هر چه سریعتر درمان کرد. زیرا در صورت ادامه دار شدن ممکن است عوارض جبران ناپذیری مانند دهیدراتاسیون بدن که خود منجر به نارسایی کلیه خواهد شد، مشکلات قلبی و عروقی، پوسیدگی دندان‌ها، بالا رفتن تمایل فرد به خودکشی، اختلالات شخصیتی، افسردگی، مشکلات گوارشی، افسردگی و همینطور در زنان به نامنظمی قاعدگی و حتی قطع قاعدگی منجر خواهد شد.
