خون دماغ از جمله اتفاقاتی است که برای هر فردی در طول زندگی یکبار رخ می دهد. خوشبختانه بیشتر خونریزی ها از ناحیه بینی خطرناک نیستند و علت آن می تواند پاره شدن مویرگ های سطحی داخل پره های بینی باشد.
بینی دارای مویرگ های خونی بسیار زیادی است که بسیار سطحی هستند. این امر موجب شده است آن ها بسیار مستعد پارگی قرار بگیرند. اما راهکار هایی وجود دارد که به سادگی می توانید از خونریزی بینی پیشگیری کنید.
آشنایی کلی با خون دماغ
بینی دارای مویرگ و رگ های خونی زیادی است که در سطح بافت بینی قرار گرفته اند. البته باید به این نکته اشاره کنیم که این مویرگ ها و رگ ها از ابتدا تا انتهای بینی وجود دارند. به همین دلیل احتمال خون دماغ شدن بسیار بالا می رود.
نکته: خونریزی بینی در سن 3 تا 10 سال بسیار زیاد است.
انواع خونریزی بینی
خون دماغ شدن اغلب جای هیچ نگرانی ندارد و با راهکار های بسیار ساده درمان می شود. اما جالب است به این موضوع اشاره کنیم که خونریزی بینی 2 نوع مختلف دارد.
نوع یک: در نوع یک خونریزی بینی، مویرگ های جلوی بینی شما دچار آسیب و پارگی می شوند. در این حالت جای نگرانی وجود ندارد و تنها کافیست با راهکار هایی که درباره آن صحبت خواهیم کرد خونریزی را بند بیاورید.
نوع دو: در نوع دوم خونریزی بینی که به آن خونریزی خلفی گفته می شود، مویرگ ها و رگ های خونی در انتهای بینی آسیب می بینند. در نتیجه ی این اتفاق خون ناشی از پارگی مویرگ ها برای خروج از پشت گلو جریان پیدا می کنند. به این نکته توجه داشته باشید که خونریزی خلفی می تواند بسیار خطرناک باشد.
برای چه خون دماغ می شویم؟
علت های زیادی برای خون دماغ شدن شما وجود دارد. البته این نکته را فراموش نکنید که خونریزی های ناگهانی یا نادر از ناحیه بینی که به ندرت اتفاق می افتند نباید شما را نگران کند.
اما به این مسئله توجه کنید اگر مرتبا دچار خونریزی بینی می شوید باید این اتفاق را جدی بگیرید. در نتیجه برای درمان و علت آن به پزشک مراجعه کنید؛ چرا که ممکن است این خونریزی ها علت جدی تری داشته باشند.
1. آب و هوا و خون دماغ شدن
یکی از شایع ترین علت های خون دماغ آب و هوا است. بیشتر افرادی که آب و هوای محل زندگی آن ها خشک باشد دچار خونریزی بینی می شوند.
همچنین اگر در محیط کار یا خانه ی خود از خنک کننده ها یا وسایل گرمایشی ( کولر گازی یا هیتر) استفاده می کنید باید این را بدانید که محیط اطراف شما رطوبت ندارد و کاملا خشک شده است؛ در نتیجه شما هم مستعد خونریزی بینی هستید.
زمانی که در آب و هوای خشک قرار می گیرید غشای داخلی بینی به مرور شروع به خشک شدن می کند. این اتفاق باعث ایجاد پوسته در داخل بینی خواهد شد. در نتیجه احتمال خارش یا حساس شدن بینی بسیار بالا می رود. در این زمان ممکن است با یک خاراندن ساده بینی شاهد خونریزی بینی باشید.
2. داروها و خونریزی بینی
مصرف برخی از دارو ها احتمال خون دماغ شدن را بسیار بالا می برد. برای مثال مصرف داروهای آنتی هیستامین و ضد احتقان برای آلرژی، سرماخوردگی یا مشکلات سینوسی این ویژگی را دارند که موجب خشکی غشای بینی شوند. در نتیجه این اتفاق احتمال پارگی مویرگ های بینی بسیار بالا می رود.
3. سایر دلایل عمده خونریزی بینی
از دیگر علت های شایعی که می تواند موجب خون دماغ شوند می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- گیر کردن شی خارجی در بینی
- محرک های شیمیایی
- واکنش آلرژیک
- آسیب به بینی
- عطسه مکرر
- تمیز کردن بینی
- هوای سرد
- عفونت تنفسی فوقانی
- مصرف دوزهای زیادی از آسپرین
سایر دلایل خونریزی بینی عبارتند از:
- فشار خون بالا
- اختلالات خونریزی
- اختلالات لخته شدن خون
- سرطان
باید به این نکته اشاره کنیم بیشتر خونریزی های ناحیه بینی نیازی به مراقبت های پزشکی ندارد. اما توجه داشته باشید اگر این خونریزی بیشتر از 20 دقیقه طول کشید یا اگر بینی شما دچار آسیب دیدگی شده باشد حتما برای درمان به پزشک مراجعه کنید.
4. آسیب به بینی
از جمله علت هایی که می تواند موجب خون دماغ شدن شود آسیب هایی است که ممکن است به بینی وارد شود. آسیب های وارد شده به بینی می تواند موجب شکستگی یا ترک برداشتن بینی شود. این آسیب ها شامل موارد زیر می باشد:
- سقوط
- تصادف
- ضربه هنگام ورزش
- ضربه ی وسیله ای سنگین
جلوگیری از خون دماغ شدن
اگر دچار خون دماغ از ناحیه جلوی بینی شده اید اغلب شاهد خونریزی از سوراخ بینی خود خواهید بود. این نوع خونریزی اغلب بی خطر است و شما می توانید آن را به راحتی در خانه درمان کنید.
درمان خون دماغ ساده
- برای درمان این نوع خون دماغ شدن تنها کافیست قسمت نرم بینی خود را بگیرید و کمی فشار دهید. البته به یاد داشته باشید سوراخ بینی شما باید کاملا بسته باشد.
- به مدت 10 دقیقه بینی خود را کاملا بسته نگه دارید.
- به هیچ عنوان سر را به عقب خم نکنید؛ چرا که با این کار خون وارد حلق شما می شود و از آنجا وارد معده می شود. این اتفاق ممکن است محرک معده شما شود.
- بعد از 10 دقیقه سوراخ بینی خود را آرام ول کنید و بینی خود را بررسی کنید تا متوجه شوید خونریزی تمام شده است یا خیر.
- اگر خونریزی ادامه داشت این کار را تکرار کنید.
نکته: شما همچنین می توانید از طریق کمپرس سرد روی پل بینی خود استفاده کنید یا از یک ضد احتقان اسپری بینی برای بستن رگ های خونی کوچک استفاده کنید.
اگر پس از گذشت 20 دقیقه متوجه شدید خونریزی بینی بند نیامده است برای جلوگیری از آن به پزشک مراجعه کنید. چرا که ممکن است این خونریزی از نوع خلفی باشد و نیاز به درمان های پزشکی داشته باشد.
درمان خونریزی خلفی بینی
اگر دچار خون دماغ خلفی شده اید این بدان معنا است که از پشت بینی خود دچار خونریزی شده اید. در این شرایط خون تمایل دارد از پشت بینی به سمت حلق شما جریان پیدا کند.
خونریزی خلفی بینی به ندرت اتفاق می افتد اما این را به خاطر داشته باشید بسیار جدی تر از خون دماغ ساده است. این نوع از خونریزی بینی را نباید در خانه درمان کنید و درمان آن نیاز به کمک های پزشکی دارد.
5 مرحله برای بند آوردن سریع خون دماغ
اگر خون دماغ شده اید در اینجا پنج مرحله سریع گردآوری شده است که می توانید برای به حداقل رساندن و متوقف کردن خونریزی انجام دهید.
1. بنشینید و به جلو خم شوید
اگر خون دماغ شده اید و حتی از سوراخ های بینی شما خونی خارج نمی شود بهترین کار این است که بنشینید و به جلو خم شوید. این حرکت موجب می شود خون به سمت حق شما در جریان نداشته باشد.
این نوع نشستن می تواند از استفراغ یا خفگی جلوگیری کند. تمرکز خود را بر تنفس از طریق دهان به جای بینی بگذارید و سعی کنید آرامش خود را حفظ کنید.
2. هنگام خون دماغ داخل بینی خود را پر نکنید
برخی از افراد هنگام خون دماغ شدن تمایل دارند تا برای جلوگیری از خونریزی داخل بینی خون پنبه، دستمال یا حتی تامپون های مخصوص بینی قرار دهند.
اما این را به خاطر داشته باشید این عملکرد موجب بدتر شدن خونریزی بینی خواهد شد؛ چرا که این کار موجب تحریک و آسیب بیشتر به رگ های خونی خواهد شد. در عوض از دستمال یا پارچه مرطوب برای گرفتن خون بینی استفاده کنید.
3. یک ضد احتقان را در بینی خود اسپری کنید
اگر دچار خون دماغ شده اید اسپری های ضد احتقان می تواند یک گزینه عالی برای بند آوردن خونریزی باشد. این اسپری ها حاوی ترکیباتی هستند که رگ ها و مویرگ های خونی بینی را سفت می کنند.
این کار نه تنها می تواند موجب کاهش التهابات و احتقان بینی شود؛ بلکه می تواند باعث کند یا قطع شدن خونریزی در ناحیه بینی شود.
نکته: تنها سه بار اسپری کردن در بینی در یک بار خونریزی می تواند خونریزی را قطع کند.
4. بینی خود را فشار دهید
نیشگون گرفتن قسمت نرم و گوشتی بینی که در زیر استخوان بینی قرار گرفته است یکی از راهکار های عالی برای درمان خون دماغ است.
اگر هنگام خونریزی بینی این ناحیه را 10 دقیقه فشار دهید موجب فشرده سازی رگ های خونی بینی خواهید شد. این کار موجب جلوگیری از خونریزی بینی می شود.
5. مراحل را تا 15 دقیقه تکرار کنید
اگر خون دماغ شما بعد از 10 دقیقه فشار متوقف نشد، سعی کنید 10 دقیقه بیشتر فشار وارد کنید. بعضی اوقات می توانید یک پنبه آغشته به ماده ی ضد احتقان را در سوراخ بینی قرار داده و سوراخ بینی را به مدت 10 دقیقه فشرده کنید تا ببینید خونریزی متوقف می شود یا خیر.
نکته: اگر پس از 30 دقیقه تلاش نتوانستید خونریزی را متوقف کنید یا مقدار زیادی خونریزی دارید به دنبال درمان فوری پزشکی باشید.
بعد از خون دماغ شدن چه باید کرد؟
- بینی خود را زیاد سریع خالی نکنید
- باقی مانده های خون را سریع از داخل بینی پاک نکنید
- خم نشوید
- اجسام سنگین را بلند نکنید
- استفاده از کمپرس یخ را فراموش نکنید
چگونه می توان از خون دماغ شدن جلوگیری کرد؟
- مخاط بینی را مرطوب نگه دارید
- ناخن ها را کوتاه کنید
- از مرطوب کننده های هوا استفاده کنید
- اگر ورزش می کنید از تجهیزات حفاظتی استفاده کنید
درآخر:
خون دماغ شدن بسیار بین افراد شایع است اما خوشبختانه خطرناک نیست. چرا که بیشتر خونریزی در ناحیه بینی از نوع ساده آن است و با درمان های خانگی قابل بهبود است. همچنین این نوع خونریزی بینی به طور ناگهانی اتفاق می افتند و مدت زیادی دوام ندارد.
این خونریزی بینی به دلایل زیادی به رخ می دهد. به خصوص خشکی هوا و خراش یا زیاد تمیز کردن بینی. اما به خاطر داشته باشید اگر نمی توانید جلوی خونریزی بینی را بگیرید باید بلافاصله به پزشک مراجعه کنید.
شما می توانید با مرطوب نگه داشتن هوا در خانه، جلوگیری از دست زدن به داخل بینی و استفاده از اسپری بینی برای مرطوب نگه داشتن مجاری از این اتفاق پیشگیری کنید.
