پروبیوتیک چیست؟ ( فواید + 10 خوراکی سالم و طبیعی)
پروبیوتیک باکتری بسیار مفیدی است که نقش حیاتی در عملکرد دستگاه گوارش ایفا می کند. این باکتری مفید را شما می تواند از طریق خوراکی های طبیعی به بدن برسانید.
همچنین به خاطر داشته باشید زمانی که سیستم ایمنی شما به هر دلیل پایین آمده است این نوع از باکتری می تواند به تعادل باکتری ها در بدن کمک کند.
این باکتری حیاتی و خوب علاوه بر سلامت دستگاه گوارش می تواند عوامل خطر قلبی و عروقی را در شما کاهش دهد. همچنین توانایی کاهش التهاب را دارند. حتی به مبارزه با افسردگی و اضطراب نیز کمک می کنند
شما این مخمر ها را می توانید در مکمل ها و برخی غذاها مانند ماست پیدا کنید. پزشکان اغلب آن ها را برای کمک به مشکلات گوارشی پیشنهاد می کنند. برای آشنایی با این باکتری ادامه مطلب به شما کمک زیادی خواهد کرد.
پروبیوتیک چیست؟
پروبیوتیک در اصل باکتری های زنده و مخمر هایی هستند که برای شما به ویژه دستگاه گوارش تان مفید هستند. معمولا انسان ها این موارد را به عنوان میکروب های می شناسند که می تواند موجب بیماری شود.
اما جالب است بدانید بدن شما مملو از باکتری است. در اصل ما هم باکتری خوب و هم باکتری بد داریم. از همین رو این نوع مخمر را متخصصان باکتری های مفید می خوانند؛ چرا که به سلامت روده بسیار کمک می کند.
عملکرد پروبیوتیک ها چگونه است؟
محققان هنوز در تلاش هستند تا دقیقا با نحوه عملکرد پروبیوتیک ها آشنا شوند. چرا که این باکتری مفید موجب می شود سلامت بدن شما بالا برود.
برای مثال وقتی باکتری های خوب بدن خود را از دست می دهید یا میزان آن ها از سطح طبیعی به دلیل مصرف آنتی بیوتیک ها کمتر می شود. این مخمر عالی می تواند جایگزین بسیار موثری برای آن ها باشد.
نکته: این مخمر و باکتری مفید به تعادل باکتری های خوب و بد در بدن شما کمک می کند. این امر موجب می شود مکانیسم بدنتان به حالت طبیعی بازگردد.
انواع پروبیوتیک ها
بسیاری از انواع باکتری ها را می توان جزئی از پروبیوتیک ها طبقه بندی کنیم. همه ی آن ها مزایای مختلفی برای بدن دارند. اما بیشتر آن ها را می توانیم به به سه دسته زیر تقسیم بندی کنیم. البته این را به خاطر داشته باشید قبل از شروع به مصرف این باکتری ها از طریق خوراکی از پزشک خود کمک بخواهید که کدام دسته به شما کمک بیشتری می کند.
1. پروبیوتیک – لاکتوباسیلوس
لاکتوباسیلوس ممکن است رایج ترین نوع پروبیوتیک باشد. این نوع باکتری را می توانید در ماست و سایر غذاهای تخمیر شده پیدا خواهید کرد. این باکتری های مفید می توانند به درمان اسهال کمک کنند. همچنین ممکن است به افرادی که نمی توانند لاکتوز، قند شیر را هضم کنند نیز کمک کند.
2. بیفیدوباکتریوم
بیفیدوباکتریوم یکی از انواع پروبیوتیک می باشد که می توانید آن را در برخی از محصولات لبنی پیدا کنید. این باکتری مفید و خوب ممکن است به کاهش علائم سندرم روده تحریک پذیر (IBS) و برخی بیماری های دیگر کمک کند.
3. ساکارومیس بولاردی
ساکارومیس بولاردی مخمری است که در پروبیوتیک ها یافت می شود. به نظر می رسد این باکتری خوب بدن برای مقابله با اسهال و سایر مشکلات گوارشی می تواند کمک چشمگیری کند.
فواید باکتری های مفید بدن
پروبیوتیک ها علاوه بر این که با تأثیر بر اعصابی که حرکت روده را کنترل می کنند به ارسال غذا از طریق روده کمک می کنند. محققان دریافته اند این باکتری های خوب می توانند برای دیگر سلامتی بدن نیز مفید باشد. شایع ترین فواید و درمان با این باکتری شامل موارد زیر می باشد:
- سندرم روده تحریک پذیر
- بیماری التهابی روده (IBD)
- اسهال عفونی (ناشی از ویروس ، باکتری یا انگلی)
- اسهال ناشی از آنتی بیوتیک ها
همچنین برخی تحقیقات نشان می دهد که آن ها برای درمان مشکلات در سایر قسمت های بدن شما مفید هستند. به عنوان مثال برخی از افراد می گویند استفاده از محصولات حاوی این بلاکتری در درمان بیماری های زیر به آن ها کمک شایانی کرده است.
- شرایط پوستی مانند اگزما
- سلامت ادرار و واژن
- جلوگیری از آلرژی و سرماخوردگی
- بهداشت دهان و دندان
10 ماده غذایی سالم و طبیعی حاوی پروبیوتیک
1. ماست
ماست یکی از بهترین منابع پروبیوتیک است. این باکتری ها را می توان دوست بدن شما معرفی کرد؛ چرا که می توانند سلامتی بدن شما را بهبود ببخشند.
ماست از شیر ساخته شده است و باکتری های بسیار مفیدی در آن وجود دارد. به عمده می توان گفت باکتری های اسید لاکتیک و بیفیدوباکتریوم موجب تخمیر شیر شده اند.
خوردن ماست مزایای سلامتی بسیاری را برای شما به همراه داد که یکی از مهمترین فواید آن بهبود تراکم استخوان های شما است. همچنین افرادی که به فشار خون بالا مبتلا هستند مصرف ماست به دلیل وجود این باکتری خوب برای آن ها بسیار مفید است.
در کودکان مصرف ماست می تواند به کاهش اسهال ناشی از آنتی بیوتیک کمک شایانی کند. حتی به دلیل وجود این باکتری خوب مصرف ماست می تواند موجب کاهش و تسکین علائم سندرم روده تحریک پذیر شود.
علاوه بر این ماست چون سرشار از باکتری های مفید است برای افرادی که عدم تحمل لاکتوز دارند بسیار مناسب باشد. چرا که باکتری ها مقداری از لاکتوز را به اسید لاکتیک تبدیل می کنند در نتیجه این افراد با خیال راحت تری می توانند ماست میل کنند.
نکته: طعم ترش ماست به دلیل وجود اسید لاکتیک می باشد.
با این حال به خاطر داشته باشید که همه ماست ها حاوی پروبیوتیک های زنده نیستند. در بعضی موارد باکتری های زنده در طی فرآیند از بین رفته اند. به همین دلیل اطمینان حاصل کنید که ماستی که تهیه می کنید حاوی این باکتری مفید باشد. .
نکته: همیشه برچسب روی ماست را قبل از خرید بخوانید. حتی اگر برچسب کم چرب یا فاقد چربی باشد باز هم ممکن است این خوراکی حاوی مقادیر زیادی شکر اضافه شده باشد.
2. کفیر
کفیر یک نوع نوشیدنی است که با شیر پروبیوتیک تخمیر شده درست می شود. این خوراکی خوش طعم با افزودن دانه های کفیر به شیر گاو یا بز ساخته می شود. این خوراکی حاوی باکتری های اسید لاکتیک و مخمر های بسیار مفید است.
در واقع کفیر فواید و مزایای سلامتی زیادی دارد. این خوراکی خوشمزه می تواند موجب بهبود سلامت استخوان ها شود. همچنین مصرف آن می تواند به درمان برخی از مشکلات گوارشی کمک کرده و از طرفی موجب محافظت در برابر عفونت خواهد شد.
جالب است بدانید اغلب تصور می شود که ماست حاوی میزان زیادی از این باکتری است. اما در واقع کفیر منبع بسیار مناسب تری از این مخمر است.
نکته: کفیر حاوی چندین نوع اصلی باکتری و مخمر مفید است که آن را به یک پروبیوتیک متنوع و قوی تبدیل کرده است.
نکته:کفیر به طور کلی توسط افرادی که تحمل لاکتوز ندارند به خوبی تحمل می شود.
3. ترشی کلم ترش
کلم ترش زمانی که به صورت ترشی در می آید توسط باکتری هایی به نام اسید لاکتیک تخمیر می شود. این خوراکی یکی از ترشیجات محبوب در بسیاری از کشور ها به خصوص ایران است که اغلب در کنار غذا سرو می شود.
کلم ترش علاوه بر کیفیت بالای پروبیوتیکی سرشار از فیبر و همچنین ویتامین های C B و K است. همچنین دارای سدیم زیادی است و حاوی آهن و منگنز می باشد. کلم ترش همچنین حاوی آنتی اکسیدان های لوتئین و زآگزانتین است که برای سلامت چشم بسیار حیاتی است.
البته این نکته را به خاطر داشته باشید بهتر است ترشی کلم ترش را در خانه تهیه کنید یا از افرادی که آن را در منزل درست می کنند و برای فروش می گذارند استفاده کنید. چرا که این ترشی زمانی به صورت صنعتی درست می شود طی پاستوریزاسیون شدن باکتری های زنده و فعال از بین خواهد رفت.
4. تمپه
تمپه یک خوراکی اندونزیایی است که تخمیر سویا بدست می آید. اغلب این خوراکی شبیه به شیرینی در می آورند. همچنین بسیاری از گیاهخواران برای تامین پروتئین بدن خود آن را جایگزین گوشت می کنند. روند تخمیر در واقع اثرات شگفت انگیزی بر مشخصات تغذیه ای این خوراکی دارد.
دانه های سویا معمولاً سرشار از اسید فیتیک هستند. اسید فیتیک یک ترکیب گیاهی است که جذب مواد معدنی مانند آهن و روی را مختل می کند.
با این حال تخمیر، میزان اسید فیتیک را کاهش می دهد. در نتیجه ی این عملکرد جذب مواد معدنی موجود در این گیاه را بسیار بالا می برد. از طرفی با انجام تخمیر مقداری ویتامین B12 تولید می شود که بر مغذی بودن این خوراکی می افزاید.
ویتامین B12 عمدتا در غذاهای حیوانی مانند گوشت، ماهی، لبنیات و تخم مرغ یافت می شود. در نتیجه این تخمیر باعث می شود که گیاه سویا یک انتخاب عالی برای گیاهخواران و همچنین هر کسی باشد که به دنبال افزودن یک پروبیوتیک مغذی به رژیم غذایی خود است.
5. کیمچی
کیمچی یک غذای کره ای تخمیر شده و تند است. این غذای کره ای نیز سرشار از پروبیوتیک است. کیمچی حاوی باکتری های اسید لاکتیک لاکتوباسیلوس و سایر باکتری های اسید لاکتیک می باشد. در نتیجه این غذای شرف آسیایی می تواند برای سلامت گوارش بسیار مفید باشد.
کیمچی با ترکیبی از ادویه ها مانند شکر فلفل قرمز فلفل قرمز، سیر، زنجبیل، پیازچه و نمک طعم دار شده است و ماده ی اصلی آن کلم و باقی سبزیجات است.
این خوراکی خوش طعم که از کلم و سبزیجات درست شده سرشار از مواد مغذی مانند ویتامین K، ریبوفلاوین (ویتامین B2) و آهن است. در نتیجه علاوه بر خواص این باکتری مفید به شما فواید دیگری نیز می رساند.
6. خمیر سویا
میسو یا خمیر سویا یک خوراکی ژاپنی است که از طریق آن نیز می توانید پروبیوتیک را به بدن خود برسانید. این ماده به طور سنتی با تخمیر لوبیای سویا با نمک و نوعی قارچ به نام کوجی تهیه می شود. همجنین میسو را می توان با مخلوط کردن سویا با سایر مواد مانند جو، برنج و چاودار نیز تهیه کرد.
خمیر سویا منبع خوبی از پروتئین و فیبر است. همچنین دارای ویتامین های مختلف، مواد معدنی و ترکیبات گیاهی از جمله ویتامین K، منگنز و مس است.
7. نوشیدنی کامبوچا
کامبوچا یک نوشیدنی تخمیر شده از چای سیاه یا چای سبز است. این چای محبوب سرشار از انواع مختلف باکتری های پروبیوتیک و دیگر باکتری های مفید برای بدن است.
برخی از مطالعات بر روی این نوشیدنی نشان داده است که به دلیل وجود باکتری های مفید و فراوانی که در خود دارد می تواند برای سلامت بدن و متعادل کردن باکتری های خوب و بد در بدن بسیار عالی باشد.
8. خیارشور
خیار شور یکی از خوراکی های بسیار خوش طعم و محبوب است که با خوردن آن می توانید از فواید باکتری مفید پروبیوتیک بهره مند شوید.
فرایند درست شدن خیارشور این گونه است که به دلیل وجود اسید لاکتیک که به طور طبیعی در این میوه وجود دارد آن را برای مدتی با محلول نمک کنار می گذارند و با انجام عمل تخمیر این خوراکی بدست می آید.
خیار شور منبع خوب و سالمی از این نوع باکتری مفید است که می تواند موجب سلامت دستگاه گوارش و بهبود عملکرد آن شود. این خوراکی دارای کالری بسیار کمی است و منبع خوبی از ویتامین K است.
البته این را به خاطر داشته باشید این خوراکی حاوی میزان زیادی سدیم است. در نتیجه مصرف زیاد آن می تواند مشکلات زیادی را برای شما به همراه داشته باشد.
نکته: خیارشور هایی که با محلول سرکه تهیه می شوند فاقد باکتری مفید پروبیوتیک زنده است.
9. دوغ سنتی
اصطلاح دوغ سنتی در واقع به طیف وسیعی از نوشیدنی های لبنی تخمیر شده اشاره دارد. با این وجود دو نوع دوغ اصلی وجود سنتی و شرکتی دارد.
دوغ سنتی همان دوغی است که شما به راحتی با ماست خانگی و سبزیجات معطر می توانید در خانه تهیه کنید. جالب است بدانید تنها این نوع از دوغ حاوی باکتری مفید پروبیوتیک است.
نکته: دوغ چربی و کالری کمی دارد. اما حاوی چندین ویتامین و مواد معدنی مهم مانند ویتامین B12، ریبوفلاوین، کلسیم و فسفر است.
10. برخی از پنیر ها
اگرچه اکثر انواع پنیرها تخمیر می شوند؛ اما به این معنی نیست که همه آنها حاوی پروبیوتیک هستند. بنابراین لازم است بدانید این باکتری را در کدام پنیر ها می توانید پیدا کنید.
نکته: باکتری های خوب در روند تهیه پنیر هایی گودا، موزارلا، چدار و پنیر خامه ای جان سالم به در می برند.
پنیر بسیار مغذی می باشد و منبع پروتئینی بسیار خوبی است. همچنین سرشار از ویتامین ها و مواد معدنی مهم از جمله کلسیم، ویتامین B12، فسفر و سلنیوم است . مصرف متوسط لبنیات مانند پنیر حتی ممکن است خطر بیماری قلبی و پوکی استخوان را کاهش دهد
در آخر:
باکتری های خوب برای بهبود سلامت بدن بسیار حیاتی هستند. زمانی که میزان آن ها در بدن کم می شود باکتری های بد شروع به پیشرفت می کنند و شما را دچار مشکلات زیادی می کنند.
در نتیجه مصرف خوراکی های حاوی پروبیوتیک به شما می توانند در پایداری سلامت کمک بزرگی کنند. اما به خاطر داشته باشید این میزان باکتری نیز باید به اندازه متعادل در بدن باشد.
منابع: