خواص موز شامل گزینه‌های بسیاری می‌شود که ناشی از ویتامین و مواد مغذی موجود در آن است. این میوه خوش طعم و پرخاصیت، به عنوان یک میوه محبوب در سراسر دنیا مصرف می‌شود. درخت این میوه در نقاط گرمسیر، از جمله جنوب شرقی آسیا وجود دارد.
معمول‌ترین نوع موز، نوع زرد آن است. انواع دیگر این میوه در رنگ و سایز دیگر برداشت می‌شوند. نکات جالب‌تری در رابطه با این میوه وجود دارد که در ادامه متن آنها را برایتان بین خواهیم کرد.
ویتامین‌ها و مواد مغذی موجود در موز
موز در ترکیبات خود حاوی چندین نوع آنتی اکسیدان و مقدار زیادی فیبر است. یک عدد موز، که حدود 120 گرم وزن دارد، حاوی 1/3 گرم فیبر، 1/3 گرم پروتئین و 2 گرم چربی است.
با خوردن یک عدد موز 33 درصد ویتامین B6 و 9 درصد پتاسیم، 11 درصد ویتامین C، به همراه 14 درصد منگنز و 14 درصد کربوهیدرات مورد نیاز روزانه بدن تامین می‌شود. مس و منیزیم موجود در ترکیبات این میوه خوش طعم، حدودا 10 درصد نیاز روزانه بدن به این مواد مغذی را تامین می کند.
قند، کلسیم، فسفر، آهن، ویتامین A و انواع ویتامین B در ترکیبات موز وجود دارد. میزان کالری موجود در هر موز به مقدار 105 کالری است. در ترکیبات این میوه آب و کربوهیدرات نیز وجود دارد که روزانه باید به بدن رسانده شود.
طبع موز چیست؟
طبع موز را در طب سنتی گرم بیان کرده‌اند. این میوه یکی از گرمی‌هایی محسوب می‌شود که بهتر است برای پیشگیری از مشکلاتی مانند یبوست و گرمی زدن، به اعتدال مصرف شود.
همانطور که بیان شد مقدار پروتئین موجود در ترکیبات موز کم و تقریبا بدون چربی است. موز نرسیده نشاسته بیشتری نسبت به موز رسیده دارد. زیرا هنگامی که می‌رسد، میزان نشاسته موجود در ترکیبات آن به قند میوه تبدیل می‌شود.
مهمترین خواص موز برای سلامتی
موز فشار خون را پایین آورده، بی‌خوابی را برطرف و میان وعده‌ای مناسب برای میل کردن است. موز خشک و ترکیب شیر و موز بسیار مطلوب برای همه است. لازمست از خواص این میوه خوش طعم آگاه باشیم و از مصرف آن در طول روز به مقدار متعادل بهره ببریم.
1. درمان کم خونی
مواد مغذی موجود در موز شامل ویتامین B12، آهن و اسید فولیک است. این مواد مغذی در بدن باعث مبارزه با کم خونی می‌شوند. ترکیب عسل و موز می‌تواند به جذب آهن توسط مس موجود در آن کمک کند.
2. پیشگیری از ابتلا به بیماری‌های قلبی
پتاسیم بالا و نمک کمی که در ترکیبات موز وجود دارد به پیشگیری از حملات قلبی، سکته و تولید سلول‌های خونی سفید می‌انجامد. با خوردن روزانه یک موز خطر ابتلا به سکته قلبی تا 40 درصد کاهش می‌یابد.
3. خواص موز برای تسکین دردهای قاعدگی
سندروم پیش از قاعدگی در برخی از خانم‌ها و افراد دارای رحم زنانه هستند، بسیار شایع است. تاثیر ویتامین B6 بر سطح گلوکز خون، باعث می‌شود تا از دردهای دوران قاعدگی کاسته شود.
دردهای شکمی و کمر با خوردن موز در دوران قاعدگی تسکین داده می‌شوند. اختلالات روحی و روانی پیش آمده بر اثر تغییرات هورمونی را تا د مطلوبی کنترل خواهد کرد و از طرفی سبب ایجاد آرامش بدن در این دوران خواهد شد.
4. موز برای تامین انرژی روزانه
موز سرشار از ویتامین C، انواع آنتی اکسیدان و فیبر است. این سه ترکیب موجود در موز به سیستم بدن کمک می‌کنند تا انرژی مورد نیاز بدن تامین شود. به همین دلیل است که به افرادی که رژیم کاهش وزن دارند، توصیه می‌شود موز مصرف کنند تا انرژی مورد نیاز بدنشان تامین شود.
توسط نشاسته موجود در ترکیبات موز، قند خون به انرژی تبدیل می‌شود. از طرفی موز با داشتن پتاسیم از بالا رفتن میزان متابولیسم بدن بر اثر استرس جلوگیری می‌کند. تعادل ایجاد شده، باعث بهبود عملکرد قلب می‌شود و آرامش را به ارمغان می‌آورد.
5. موثر در بهبود سلامت چشم
با مصرف روزانه موز در رژیم غذایی بزرگسالان، احتمال بروز ماکولا که در سنین 35 سالگی به بالا اتفاق می‌افتد، کاهش می‌یابد. این بیماری یکی از عمده دلایل اختلال در بینایی بزرگسالان است.
6. خواص موز در بدنسازی و عضله‌سازی ورزشکاران
موز به عنوان منبعی غنی از منیزیم شناخته می‌شود. بعضی از ورزشکاران بعد از فعالیت ورزشی احساس درد و گرفتگی عضلات را دارند و یا احساس رشد عضلانی نمی‌کنند. منیزیم به بهبود عملکرد انقباض و انبساط عضلات کمک بسیار شایانی می‌رساند.
این خواص به همراه ایجاد آرامش و سنتز برای پروتئین، به افزایش توده‌های عضلانی و تجزیه چربی منجر می‌شود. پتاسیم موجود در ترکیبات موز باعث ریکاوری عضلات بعد از ورزش، رشد و تقویت آنها خواهد شد.
بالا بردن سیستم ایمنی بدن، تسریع در بهبود زخم‌ها یا کوبیدگی‌ها، جلوگیری از رگ به رگ شدن حین ورزش، سنتز آدرنالین و تقویت رباط‌ها، عضلات و تاندون از فوایدی است که مصرف روزانه موز برای ورزشکاران به همراه دارد.
از سویی می‌توان از موز برای لاغری و کاهش وزن نیز بهره برد. زیرا با ترکیباتی که در موز وجود دارد باعث ایجاد احساس سیری در طولانی مدت شده و اشتها را نیز کنترل می‌کند.
از طرفی میزان مواد معدنی و ویتامین مورد نیاز روزانه را تامین کرده و از ضعف بر اثر رژیم لاغری می‌کاهد. البته باید در خوردن موز اعتدال را رعایت کرد تا قند بالای موجود در آن موجب اضافه وزن نشود. موز به عنوان یک پیش غذا کمکی بزرگ برای کنترل پرخوری در وعده‌های اصلی است.
7. متعادل ساختن قند خون
پرستین به عنوان فیبر موجود در موز شناخته می‌شود، این ماده موجب شده است که موز ویژگی‌های خاص و متمایز خود را داشته باشد.
نشاسته موجود در موز کال به عنوان فیبر محلول عمل کرده و هضم نمی‌شود. رسیدن این ماده بعد از غذا به بدن موجب متعادل شدن سطح قند خون می‌شود. از سویی این نشاسته‌ها عمل خالی شدن معده را به تعویق انداخته و فرد دیر‌تر احساس گرسنگی می‌کند.
شاخص گلیسمی موز چند است؟
شاخص گلیسمی بازه‌ای بین 0 تا 100 دارد که برای موز، پایین و حدودا متوسط است. این شاخص نشان دهنده سرعت بالا رفتن سطح قند خون بعد از مصرف غذا است. شاخص گلیسمی موز نرسیده تقریبا 30 و موز رسیده 60 است. که متوسط آن برای انواع موز را حدود 50 می‌توان در نظر گرفت.
این اعداد گفته شده نشان دهنده این موضوع است که افراد سالم که به قند خون بالا مبتلا نیستند، با مصرف موز دچار ابتلا به دیابت یا قند خون بالا نخواهند شد.
نکته مهم: افرادی که قند خون بالا دارند باید از موز رسیده زیاد استفاده نکنند. در صورت مصرف سطح قند خون خود را چک کرده و اعتدال در مصرف خوراکی‌ها را باید در نظر بگیرند.
8. خواص موز برای سلامت استخوان‌ها
با گذشت سن، اهمیت حفظ سلامت استخوان‌ها افزایش می‌یابد. همانطور که گفته شد در ترکیبات موز مقدار زیادی کلسیم وجود دارد. اسکلت بدن، کلسیم مورد نیاز خود را نگه داشته و آرام آرام وارد جریان خون می‌کند.
اما اسکلت بدن به موادی فراتر از کلسیم برای نگهداری از استخوان‌ها نیاز دارد. پتاسیم، ویتامین B6 و ویتامین C موجود در موز، برای داشتن استخوان‌هایی محکم‌تر بسیار ضروری هستند.
9. خواص موز برای دوران بارداری
خانم‌های باردار برای جلوگیری از بروز حالت تهوع صبحگاهی و سوزش سر معده، می‌توانند از مصرف موز بهره ببرند. میزان پتاسیم موجود در ترکیبات موز باعث از بین رفتن خستگی دوران بارداری شده و انرژی مورد نیاز را تامین می‌کند.
خانم‌هایی که سابقه سقط جنین دارند و یا خانم‌های بارداری که می‌خواهند از سقط جنین جلوگیری شود، از مصرف موز در رژیم غذایی خود غافل نشوند.
برخی افراد بر این باورند که مصرف موز در بارداری باعث بروز یرقان در نوزاد می‌شود. اما تحقیقاتی که انجام شده حاکی از این قضیه است که این موضوع صحت ندارد اما بهتر است در مصرف آن اعتدال رعایت شود. اما در دوران شیردهی اگر نوزاد دچار یرقان است، بهتر است از مصرف موز پرهیز شود.
مصرف موز پس از بارداری به دلیل داشتن پتاسیم و مواد مغذی دیگر، باعث تامین انرژی و تسریع در بهبود دوران نقاهت پس از زایمان می‌شود اما باید به اعتدال مصرف شود.
10. تامین آنتی اکسیدان مورد نیاز بدن
انواع میوه و سبزیجات حاوی مقدار زیادی آنتی اکسیدان طبیعی برای بدن هستند. موز چندین نوع آنتی اکسیدان قوی در ترکیبات خود دارد. بیماری‌های قلبی و گوارشی تحت تاثیر وجود آنتی اکسیدان‌هایی نظیر دوپامین و کاتچین هستند که در ترکیبات موز نیز یافت می‌شوند.
دوپامین موجود در موز نمی‌تواند وارد خون مغز شود و فقط به عنوان آنتی‌اکسیدانی قوی برای بدن موثر است. حتی سطح هورمون‌ها، خلق و خو را نیز تغییر نمی‌دهد.
11. کاهش سطح کلسترول بد
با مصرف غذا‌های چرب و فست فود، احتمال اینکه سطح چربی ترانس، بالا رفته باشد، بسیار زیاد است. بهتر است برای جلوگیری از بروز بالا رفتن کلسترول بد، درمان‌های شیمیایی و مصرف قرص، یک عدد موز بخورید.
فیتواسترول موجود در ترکیبات موز باعث می‌شود کلسترول بد خون کاهش یافته و سلامت دستگاه گوارش و قلب تضمین شود. ویتامین B6 برای تمام عملکردهای بدن بسیار مفید و لازم است و باعث سلامت دستگاه ایمنی و بهبود عملکرد سیستم ایمنی بدن شود که موز منبعی بسیار غنی از این ویتامین است.
12. خواص موز برای کودکان و نوجوانان
از موز به عنوان یک غذای کامل و مقوی برای کودکان می‌توان استفاده کرد. فسفر موجود در موز باعث تقویت حافظه و هوش کودکان و نوجوانان خواهد شد. بهبود فرآیند یادگیری و افزایش سطح هوشیاری تاثیری مفید، از این میوه خوش طعم برای کودکان و نوجوانان محسوب می‌شود.
سخن پایانی
موز به عنوان یک میوه گرم و پر انرژی شناخته می‌شود. ارزش غذایی بالایی مثل گوشت دارد. بهتر است از زیاده روی و مصرف ناشتا پرهیز کنید. زیرا ممکن است باعث بروز غلظت خون شود. در خوردن موز اعتدال را رعایت کنید تا همواره بتوانید از خواص فوق العاده آن بهره‌مند شود.
