افتادگی دریچه میترال ممکن است بدون هیچ نشانه‌ای برای فرد بروز داده شود.
گاهی استرس و اضطراب، یا حتی فشارهای روحی و فکری، می‌توانند تشدید درد ناحیه قفسه سینه را به همراه داشته باشند. عوامل مختلفی می‌توانند سبب ناراحتی‌های قلبی مثل افتادگی دریچه میترال شوند. یا حتی تشدید علائم را به همراه داشته باشند. با ادامه این مقاله همراه ما باشید تا علائم، راهکارهای درمانی و نکات متعددی را در رابطه با این بیماری بررسی کنیم.
مطالب پیشنهادی مرتبط با افتادگی دریچه میترال
- ایست قلبی چه علائمی دارد؟ در آن لحظه چه باید کرد؟
- کدام درد قلب را باید جدی گرفت؟
- علت تپش قلب چیست؟ چگونه باید آن را کنترل کرد؟
افتادگی دریچه میترال چیست؟
در ابتدا باید در نظر داشته باشید افتادگی دریچه میترال با تنگی دریچه میترال متفاوت است. چون در صورت بروز تنگی دریچه، دریچه میترال سفت و منقبض می‌شود. اما وقتی افتادگی دریچه میترال ایجاد شود، این دریچه اندازه غیرعادی خواهد داشت یا حتی در پی یک آسیب دیدگی بروز می‌کند.
افتادگی دریچه میترال زمانی ایجاد می‌شود که فلپ‌های دریچه میترال قلب، مثل یک چتر نجات در قسمت حفره فوقانی چپ قلب یا همان دهلیز چپ، برجسته شود.
این اتفاق ممکن است سبب نشت خون به سمت پشت دهلیز چپ شود. به این اتفاق نارسایی دریچه میترال می‌گویند.
اکثر افرادی که دچار افتادگی دریچه میترال می‌شوند، نیازی به تغییرات زیاد در سبک زندگی ندارند. چون این اتفاق تهدید کننده زندگی نیست. ولی باید مورد درمان قرار گیرد.
این اختلال که در دریچه میترال قلب بروز داده می‌شود، سبب بزرگ شدن لت‌ها می‌شود که در پی آن به سمت دهلیز چپ کشیده می‌شود. حتی گاهی در پی این موضوع، با انقباض ناگهانی با صدا بسته می‌شود که سبب پس زنی خون به دهلیز چپ خواهد شد.
پرولاپس دریچه میترال و سندروم افتادگی دریچه میترال نام‌های دیگری هستند که برای افتادگی دریچه میترال به کار برده می‌شود.
وقتی دریچه میترال به سمت دهلیز چپ منقبض شود، ممکن است یک و یا هر دو دریچه خوب بسته نشوند. که در پی آن خون پس زده می‌شود و بر می‌گردد. این بازگشت با اینکه صدای غیرعادی به همراه دارد ولی حالتی خفیف از افتادگی دریچه میترال محسوب می‌شود.
علائم افتادگی دریچه میترال را بشناسید
افتادگی دریچه میترال یک اتفاقی است که تا آخر عمر با فرد همراه خواهد بود. ولی خیلی از افرادی که به این بیماری مبتلا می‌شوند، ممکن است هیچ علائمی نداشته باشند. در حدی که وقتی این بیماری تشخیص داده شود، فرد از اینکه از بیماری قلبی خود بیخبر بوده، متعجب می‌شود.
اما در صورتی که نشانه‌های این بیماری بروز داده می‌شوند، ممکن است به این دلیل باشد که خون از طریق دریچه، به سمت عقب نشت کرده است. علائم این اختلال قلبی، ممکن است از فردی به فرد دیگر کاملا متفاوت باشد. حتی شدت آن گاهی خفیف است و به تدریج ممکن است افزایش یابد. در ادامه به علائمی که برخی از افراد مبتلا به افتادگی دریچه میترال ممکن است آن را تجربه کرده باشند، اشاره خواهیم کرد.
1. ضربان قلب تند یا نامنظم (آریتمی)
ضربان قلب نامنظم را آریتمی قلبی می‌گویند.
این اختلال قلبی می‌تواند نشانه‌ای از افتادگی دریچه میترال باشد. در حالت کلی، هر گونه نامرتب بودن ضربان قلب، کُندی و تُندی ضربان قلب، نشانه‌ای از این بیماری می‌تواند باشد ولی نمی‌توان همیشه افتادگی دریچه میترال را علت اصلی آریتمی معرفی کرد.
زیرا دلایل دیگری مانند افزایش سن، بیماری‌های مینه‌ای، استرس، کافئین و… می‌توانند علتی برای آریتمی باشند.
برای اطلاعات بیشتر در مورد آریتمی قلبی، حتما مقاله بررسی علل آریتمی قلبی و 10 نشانه آن را مطالعه کنید.
2. سرگیجه یا سبکی سر
از دیگر علائمی که افتادگی دریچه میترال می‌تواند به همراه داشته باشد، سرگیجه و احساس سبکی سر است. این موضوع می‌تواند به علت خونرسانی و اکسیژن‌رسانی ضعیف به مغز ایجاد شود. ولی همیشه علت سرگیجه و سبکی سر، نمی‌تواند افتادگی دریچه میترال باشد و باید برای تشخیص دقیق به سایر علائم و معاینات پزشکی و آزمایشات، توجه داشت.
3. علائم افتادگی دریچه میترال و تنگی نفس
وقتی این اختلال برای قلب ایجاد شود، ممکن است نارسایی را به همراه داشته باشد. یعنی می‌تواند با پمپاژ اضافی، سبب برگشت خون شود. در نتیجه دیواره قلب ضخیم یا بزرگ خواهد شد. در پی این موضوع ممکن است برای فرد تنگی نفس ایجاد شود.
تنگی نفس ناشی از این اختلال حین فعالیت بدنی و ورزش بیشتر احساس می‌شود ولی حتی هنگام دراز کشیدن صاف نیز بروز می‌کند.
4. احساس خستگی
اختلالاتی که بر قلب وارد می‌شوند، قطعا در عملکرد آن اختلال ایجاد می‌کند. در نتیجه ساده‌ترین اتفاقی که بروز داده می‌شود، این است که در اکسیژن رسانی و خونرسانی اختلال ایجاد می‌شود. همین امر می‌تواند احساس خستگی و کسلی را برای فرد مبتلا به همراه داشته باشد.
البته همیشه خستگی را نمی‌توان به عنوان تنها نشانه از این اختلال در نظر داشت و باید برای تشخیص دقیق، سایر علائم را نیز بررسی کرد.
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟
در صورتی که علائم بیان شده بروز داده شوند، باید حتما به پزشک مراجعه کرد. خیلی از بیماری‌های دیگر ممکن است سبب بروز چنین علائمی شوند ولی فقط بررسی و معاینه توسط پزشک است که می‌تواند به تشخیص دقیق منجر شود.
در صورتی که درد در ناحیه قفسه سینه وجود داشته باشد، ممکن است حمله قلبی رخ داده باشد. در نتیجه باید هر چه سریع‌تر به صورت اورژانسی تحت مراقبت‌های پزشکی قرار گرفت.
حتی در صورتی که سابقه افتادگی دریچه میترال وجود داشته باشد و علائم تشدید شد، باید به پزشک مراجعه کرد.
علت افتادگی دریچه میترال چیست؟
دریچه میترال، قسمتی است که جریان خون بین حفره‌های فوقانی و تحتانی سمت چپ قلب را کنترل می‌کند. وقتی قلب به خوبی کار کند، این دریچه هنگام پمپاژ، به طور کامل بسته می‌شود تا از برگشت خون به قسمت دهلیز چپ جلوگیری کند.
در بعضی از افرادی که این اختلال مبتلا هستند، یک و یا هر دو دریچه میترال بافتی اضافه دارند و یا اینکه بیش از اندازه طبیعی کشیده می‌شوند. این موضوع باعث می‌شود هر وقت قلب منقبض شد، مانند یک چتر در دهلیز چپ، برجسته شود.
برجستگی ممکن است از محکم بسته شدن دریچه میترال ممانعت کند. در بعضی از موارد، خون ممکن است از دریچه میترال به سمت عقب نشت کند.
در صورتی که فقط مقدار کمی خون به دهلیز چپ نشت کرده باشد، ممکن است مشکلی به همراه نداشته باشد. ولی نارسایی شدیدتر، خستگی افراطی، سبکی سر و تنگی نفس را می‌تواند در پی داشته باشد.
در چنین شرایطی وقتی پزشک گوشی را برای معاینه استفاده می‌کند تا صدای قلب را بشنود، صدای کلیکی از قلب شنیده می‌شود که در پی آن صدای زوزه مانند ناشی از برگشت خون به دهلیز نیز شنیده خواهد شد.
چه مواردی ریسک بروز افتادگی دریچه میترال را بالا می‌برند؟
افتادگی دریچه میترال ممکن است در هر سن و سالی برای هر جنسیتی بروز داده شود. اما علائم جدی این بیماری، در مردان بالای 50 سال، بیشتر دیده می‌شود. این اختلال ممکن با چند بیماری دیگر در ارتباط باشد:
- اسکولیوز
- بیماری گریوز
- سندرم مارفان
- سندرم اهلرز دانلوس
- ناهنجاری ابشتین
- دیستروفی عضلانی
- فشار خون بالا
عوارض افتادگی دریچه میترال چیست؟
معمولا افراد مبتلا به افتادگی دریچه میترال، هیچ مشکلی را تجربه نمی‌کنند. ولی گاهی ممکن است بعضی از عوارض برای آنها دیده شود که شامل موارد زیر است:
- نارسایی دریچه میترال شایع‌ترین عارضه‌ای است که در آن خون به دهلیز چپ نشت می‌کند
- آریتمی شدید قلب
- افزایش خطر مشکلات ریتم قلب که آزار دهنده هستند ولی زندگی را به خطر نمی‌اندازند
- اختلال در جریان خونرسانی
- عفونت دریچه قلب (اندوکاردیت)
درمان افتادگی دریچه میترال
معمولا افرادی که به افتادگی دریچه میترال مبتلا می‌شوند و علائمی بروز نمی‌دهند، نیازی به درمان ندارند.
اما در صورتی که نارسایی دریچه میترال وجود داشته باشد، بسته به شدت آن، راهکار درمانی تجویز خواهد شد. از جمله راهکارهای درمانی که وجود دارند را می‌توانید در ادامه مقاله مطالعه کنید.
1. درمان دارویی
بعضی از داروها می‌توانند برای ناهنجاری‌های ریتم قلب که به افتادگی دریچه میترال مربوط است، کمک کنند. برخی از این داروها موارد زیر هستند که به هیچ وجه نباید بدون صلاح‌دید پزشک از آنها استفاده کرد:
- مسدود کننده‌های بتا
- قرص‌های مدر در صورتی که نیاز به تخلیه مایع از ریه وجود داشته باشد
- داروهای تنظیم کننده ریتم قلب مانند پروپافنون، سوتالول، فلکاینید، آمیودارون که سبب عادی سازی سیگنال‌های الکتریکی در بافت قلب می‌شوند تا از لخته شدن خون جلوگیری شود
- آسپرین
- رقیق کننده‌های خون مانند وارفارین، هپارین، دابیگاتران، آپیکسابان، ریواروکسابان، ادوکسابان
2. جراحی برای درمان افتادگی دریچه میترال
در خیلی از موارد افتادگی دریچه میترال نیازی به درمان با جراحی ندارد. ولی در صورتی که نارسایی شدید دریچه میترال، علائم اذیت کننده‌ای را برای بیمار به همراه داشته باشد، پزشک ممکن است جراحی را برای بیمار تجویز کند.
نارسایی شدید دریچه میترال، ممکن است در نهایت سبب نارسایی قلبی شود. در نتیجه از پمپاژ موثر خون توسط قلب، جلوگیری خواهد کرد. در صورتی که نارسایی بدون درمان رها شود، قلب برای جراحی خیلی ضعیف خواهد شد.
جراحی در چنین شرایطی ممکن است شامل تعویض دریچه میترال شود. البته برای بعضی از افراد، ترمیم دریچه میترال بهترین راه درمان است.
در صورتی که ترمیم دریچه امکان پذیر نباشد، جراح ممکن است آن را با دریچه مصنوعی مکانیکی یا بافت انسانی یا ساخته شده از بافت حیوانی، جایگزین کند.
3. تغییراتی در سبک زندگی و درمان خانگی
بیشتر افرادی که به این اختلال دچار می‌شوند، علائم اذیت کننده‌ای را تجربه نمی‌کنند. حتی زندگی روزانه طبیعی را پشت سر می‌گذارند. در نتیجه نیازی به محدودیت‌های شدید برای سبک تغذیه‌ای، فعالیت بدنی و… وجود ندارد.
اما با این حال باید تغییراتی در سبک زندگی ایجاد کرد که از پیشرفت بیماری یا بروز مشکلات دیگر در کنار آن جلوگیری شود. برای این منظور حتما باید از پزشک مشورت دریافت کرد.
مطالب پیشنهادی مرتبط با افتادگی دریچه میترال
- ایست قلبی چه علائمی دارد؟ در آن لحظه چه باید کرد؟
- کدام درد قلب را باید جدی گرفت؟
- علت تپش قلب چیست؟ چگونه باید آن را کنترل کرد؟
جمع‌بندی
در این مقاله در رابطه با افتادگی دریچه میترال نکات متعددی را بیان کردیم. همانطور که بیان شد، این اختلال قلبی به ندرت علائمی را بروز می‌دهد. در نتیجه باید با مشکوک شدن به این بیماری یا داشتن سابقه خانوادگی، حتما برای معاینه و تشخیص دقیق از پزشک مشورت دریافت کرد.
منابع
mayoclinic
mayoclinic
