درد مثانه با اینکه اغلب اوقات برای سنین بیش از 40 سال اتفاق می‌افتد اما ممکن است گاهی بدون در نظر گرفتن جنسیت، در هر سنی بنا به دلایل مختلف ایجاد شود.
در بسیاری از موارد با دریافتن علت اصلی ایجاد کننده این مشکل، می‌توان به درمان سریع پرداخت. به همین دلیل در ادامه این متن در ابتدا به بررسی دلایل درد مثانه پرداخته‌ایم و سپس راهکارهای درمانی را برایتان معرفی کرده‌ایم.
درد مثانه چرا ایجاد می‌شود؟
درد مثانه می‌تواند از خفیف تا ضعیف، دلایل متعددی از انواع عفونت گرفته تا سرطان را شامل شود. در این بین خبر خوب اینکه هر دردی از ناحیه مثانه نمی‌تواند نشانه سرطان مثانه باشد زیرا این نوع سرطان بسیار نادر است و برای کمتر فردی اتفاق می‌افتد.
با این حال هر نشانه‌ای از بدن از جمله درد مثانه را نباید نادیده گرفت و بهتر است به بررسی دلایل ایجاد کننده آن، برای پیش گرفتن راه درمان درست را بررسی کرد. در ادامه شایع‌ترین دلایل این ناراحتی را برایتان بیان خواهیم کرد.
1. عفونت دستگاه ادراری
از عمده دلایلی که برای بسیاری از افراد اتفاق می‌افتد، عفونت دستگاه ادراری است. این موضوع شایع‌ترین دلیل دردهای ناحیه دستگاه ادراری است که ممکن است هر فردی را درگیر کند. اما معمولا برای خانم‌ها و افراد دارای دستگاه تناسلی منتسب به زنان، به ویژه خانم‌های بالای 40 سال این اتفاق شایع‌تر است.
این موضوع به این دلیل است که مجرای ادرار برای آنها به مقعد و واژن نزدیک‌تر است (نسبت به مجرای ادرار منتسب به مردان کوتاه‌تر است) و به دلایل متعدد دیگر احتمال انتقال باکتری بیشتر است. علائم این نوع درد مثانه شامل موارد زیر است که در خانم‌های جوان بیشتر دیده می‌شود:
- تکرر ادرار (با وجود اینکه ممکن است مقدار بسیار کمی ادرار خارج شود)
- احساس سوزش حین دفع ادرار
- درد عضلانی برای ناحیه زیر شکم
- در حالتی که شدید باشد ضعف و خستگی مفرط را نیز به همراه خواهد داشت
درمان دارویی درد مثانه ناشی از عفونت دستگاه ادراری
معمولا برای درمان درد مثانه ناشی از علائم عفونی، پزشک آنتی بیوتیک با دوز مناسب، نسبت به شدت درگیری مثانه را تجویز خواهد کرد. این آنتی بیوتیک‌ها شامل موارد زیر هستند:
- کیپروفلاکسین
- تری مپتوپریم
- سولفامتاگزول
هر یک از این داروها با دوز مناسب برای بهبود و درمان عفونت مثانه موثر هستند اما بهتر است طبق تجویز پزشک و با دوز مناسب مصرف شوند.
درمان خانگی درد مثانه ناشی از عفونت دستگاه ادراری
برخی موارد می‌توان درد مثانه که بر اثر علائم عفونی ایجاد شده باشد را با راهکارهای خانگی سریعا درمان کرد. برای بهبود باید حتما راهکارهای زیر را انجام داد:
- با نوشیدن آب و مایعات فراوان و دفع بیشتر مایعات، به مرور زمان عفونت نیز برطرف خواهد شد.
- استفاده از پدهای گرم به کاهش دردهای این ناحیه کمک خواهد کرد.
- لباس زیر را باید همیشه خشک نگه داشت تا شرایط عفونی شدن مهیا نباشد.
- پس بعد از هر بار دفع مدفوع و ادرار، شست و شو اجباری است و حتما باید از جلو به پشت شست و شو را انجام داد سپس خشک کرد.
2. سندروم مثانه دردناک
سندروم مثانه دردناک که به سیستیت بینابینی نیز شناخته می‌شود، اغلب برای سنین بالا اتفاق می‌افتد. این التهاب مثانه معمولا خانم‌ها و افراد دارای رحم منتسب به زنان را بیشتر از آقایان درگیر می‌کند.
دردهایی که بر اثر این موضوع ایجاد می‌شوند ممکن است بر اثر ایجاد زخم و حساسیت به وجود آمده و این التهابات را نمی‌توان ناشی از عفونی شدن مجاری ادراری دانست. علائمی که با آن همراه است شامل موارد زیر می‌شود:
- درد ناحیه لگن
- درد شدید هنگام دفع ادرار
- نیاز به دفع فوری ادرار و تکرر ادرار
- دفع نشدن ادرار با وجود نیاز به دفع ادرار
درمان درد مثانه ناشی از سیستیک بینابینی
با وجود نشانه‌های مشابه، راه درمانی متفاوتی برای آن وجود دارد. ممکن است در ابتدا این علائم خفیف باشند اما بر اثر مرور زمان شدت گرفته و نیاز به درمان وجود خواهد داشت.
البته با وجود تحقیقات بسیاری که انجام شده است، هنوز راه درمان قطعی مشخص نشده است با این حال باید عوامل تحریک کننده را از بین برد و از آنها پرهیز کرد که شامل موارد زیر می‌شوند:
- پرهیز از مصرف نوشیدنی‌های کافئین‌دار
- پرهیز از پوشیدن لباس‌های تنگ و پلاستیکی
- درمان یبوست برای بهبود بسیار موثر خواهد بود
- پرهیز از انجام تمرینات ورزشی مخصوص کف لگن
با این موارد می‌توان تا حد موثری دردهای ناشی از این موضوع را کنترل کرد اما با مراجعه به پزشک ممکن است راه درمان را با داروهای خوراکی، تسکین کننده‌های عصبی، گشاد کردن و پاکسازی مثانه را برای بهبود درد مثانه تجویز کنند.
3. درد مثانه ناشی از ابتلا به سرطان مثانه
اغلب سرطان مثانه با درد همراه نیست و هر دردی در ناحیه مثانه را نمی‌توان ناشی از ابتلا به سرطان دانست. وجود خون در ادرار، اولین علامت هشدار دهنده از ابتلا به سرطان مثانه است اما این موضوع را نیز نمی‌توان حمل بر ابتلا به سرطان دانست و آزمایش‌های مربوطه برای تشخیص مورد نیاز هستند. علائم زیر در صورت همراه بودن با درد مثانه، ممکن است نشانه ابتلا به سرطان باشد:
- تکرر ادرار
- سوزش و درد هنگام دفع ادرار
- سخت بودن عمل دفع ادرار
- ناتوانی در دفع ادرار
- کاهش اشتها و کاهش وزن ناخواسته
- ورم پا
- درد استخوان
- ضعف و خستگی
- احساس درد در ناحیه کمر که به یک طرف کمر می‌زند
تشخیص و درمان
با وجود تمام این دلایل نمی‌توان به تشخیص سرطان پی برد و باید برای تشخیص دقیق و درست حتما به پزشک مراجعه کرد. راه درمان به شدت ابتلا بستگی دارد و راهکارهایی مانند پرتو درمانی، شیمی درمانی، جراحی و ایمنی درمانی تجویز خواهد شد.
4. وجود سنگ کلیه
از دیگر دلایلی که سبب ابتلا به درد مثانه می‌شود، داشتن سنگ کلیه است و حتی گاهی اوقات نیز ممکن است بدون هیچ علائمی ایجاد شود. سنگ کلیه ممکن است در ابتدا کوچک باشد و با مرور زمان بزرگ‌تر شده و علائم شدیدتری را نشان دهد که شامل موارد زیر می‌شود:
- تکرر ادرار
- درد هنگام دفع ادرار
- ادرار قرمز و تیره
- احساس حالت تهوع و گاهی استفراغ
گاهی با شکسته شدن سنگ کلیه، برای خارج شدن از بدن، از طریق لوله‌های دفع ادرار، خارج می‌شوند. این موضوع عادی است و مشکل برای زمانی است که مجرای ادرار مسدود شود. برای مردان این دردها با سوزش و درد ناحیه نوک دستگاه تناسلی همراه خواهد بود.
درمان درد مثانه ناشی از سنگ کلیه
برای درمان معمولا نیاز به از بین بردن سنگ کلیه و خارج شدن آن است که اغلب با مراجعه به پزشک داروهایی برای این منظور تجویز خواهد شد.
برای سرعت بخشیدن به راهکارهای درمانی باید بدن را با نوشیدن مایعات بسیار هیدراته نگه داشت. در صورتی که بعد از گذشت یک ماه الی یک ماه و نیم سنگ دفع نشد، عمل جراحی بسته به ابعاد سنگ تجویز خواهد شود.
5. تغییر در ساختار فیزیکی دستگاه تناسلی
گاهی درد مثانه برای خانم‌ها و افراد دارای رحم منتسب به زنان، ممکن است بر اثر نازک شدن مثانه ایجاد شود. آتروفی مثانه از جمله موارد نادری است که معمولا برای سنین بعد از یائسگی در آنها ایجاد می‌شود. این موضوع اغلب با درد ناحیه لگن همراه خواهد بود که برای کنترل و درمان حتما باید به پزشک مراجعه کرد.
نکات پایانی
در این متن عمده دلایلی که سبب درد مثانه می‌شود را نام بردیم. باید در نظر داشت که راهکارهای درمانی معرفی شده، مناسب‌ترین راهکارها هستند اما باید برای نتیجه صحیح و کسب سلامتی در این مورد، حتما به پزشک مراجعه کرد و از مصرف داروهای خودسرانه اجتناب کرد.
