آش رشته مجلسی (از آماده سازی سبزی تا تزئین کردن آش)
طرز تهیه آش رشته را به طور کامل و گام به گام در این متن ارائه خواهیم کرد. برای شروع کافی است بدانید کار سختی نیست و تنها میتوانید با پیش گرفتن نکاتی که در این متن ارائه خواهیم کرد آش رشتهای به طعم آشهای حرفهای مادرانمان تهیه کرده و برای خود و اعضای خانواده و دوستان آماده سرو کنیم.
نکته مهمی که بهتر است پیش از شروع در نظر گرفت، مواد اولیهای است که باید آماده کرد. ترجیحا از موادی (به ویژه سبزیجات این آش) برای تهیه آش استفاده کنید که تازه باشند.
مواد مورد نیاز برای تهیه آش رشته خوشمزه
برای تهیه آش رشته تقریبا تنوعی از حبوبات پر خاصیت لازم است. از آنجایی که تنوع مواد به کار برده شده در آش رشته زیاد است، سعی کردیم آنها را به صورت مجزا نام ببریم تا برای تهیه آنها نظمی ایجاد شود که پخت را آسان کند. مواد مورد نیاز برای تهیه آش 6 نفره شامل مواردی که در ادامه بیان میکنیم میشود.
مطالب پیشنهادی مرتبط با آش رشته
- آموزش طرز تهیه کاچی برای درمان کمخونی به روش سنتی
- آموزش مرحله به مرحله کشک بادمجان و نکات مهم سلامت و پخت
- طرز تهیه پیتزای خانگی به سبک رستورانهای ایتالیایی + آموزش نوع رژیمی
1. حبوبات آش رشته کدامند؟
حبوبات از جمله مواد غذایی پرخاصیتی هستند که برای تهیه آش رشته باید آنها را با دقت تهیه کرد و پخت. انواع حبوباتی که باید برای تهیه آش رشته آماده کنید شامل موارد زیر میشوند:
- نخود: یک پیمانه
- لوبیا چیتی: یک پیمانه
- لوبیا سفید یا لوبیا قرمز: یک پیمانه (بسته به سلیقه میتوانید از هر یک و یا ترکیبی از هر دو استفاده کنید)
- عدس: یک پیمانه (به عنوان یکی از پرخاصیتترین حبوباتها است که سریعتر از سایر انواع میپزد)
- بلغور گندم: نصف پیمانه (برای لعاب دادن و قوام آش بهتر است از بلغور استفاده کرد که برخی از افراد برای این منظور از ترکیب آب و آرد نیز استفاده میکنند)
برای نتیجه بهتر و آش رشته با کیفیت باید حبوباتی که نام برده شد ( به غیر از عدس و بلغور) را یک روز قبل خیس کنید و 3 یا 4 مرتبه آب آنها را عوض کنید. اگر زمان کافی برای این منظور وجود نداشت کافی است تا چند ساعت قبل از پخت این کار را با آب گرم انجام دهید.
برای نتیجه بهتر هر یک را به صورت مجزا خیس کنید و به صورت مجزا بپزید. زیرا زمان پخت هر کدام ممکن است متفاوت باشد که این کار سبب میشود تا از پخت کامل هر یک از حبوباتهای نام برده شده مطمئن شوید. البته عدس و بلغور زمان زیادی برای پخت لازم ندارند و آنها به همراه سبزی در مراحل بعد به سرعت میپزند.
2. سبزی آش رشته چیست؟
مواد خوراکی دیگری که باید برای تهیه آش رشته استفاده کرد و باید آنها را شناخت، سبزی مخصوص آش رشته است. برای طعم بهتر و پخت آش رشتهای متمایز باید سبزی را با حساسیت بالایی تهیه کرد، پاک کرد، شست، خرد کرد و به مواد دیگر اضافه کرد. این سبزیها شامل موارد زیر میشوند:
- تره (طعم و خاصیت مطلوبی را برای آش خواهد داشت)
- جعفری (علاوه بر خواص، به معطر شدن آش منجر میشود)
- گشنیز (علاوه بر اینکه مفید برای کنترل کلسترول و رفع التهابات است، سبب معطر شدن بسیاری از انواع آش و سوپ میشود)
- اسفناج (یک راهکار عالی برای لعابدار شدن آش رشته و حتی قورمه سبزی است)
نکته: در صورتیکه اسفناج موجود نباشد، میتوان از برگ چغندر برای سبزی آش استفاده کرد.
مقداری که برای هر کدام از سبزیهای آش رشته باید در نظر گرفت، مقدار متفاوتی است اما مقدار کلی سبزی بسته به سلائق مختلف میتواند متفاوت باشد. البته برای این مقدار حبوباتی که آماده کردهایم، حدود 1 کیلو و نیم سبزی کافی است. البته باید مقدار اسفناج بیشتر از سایر موارد باشد. زیرا لعاب خاصی برای آش رشته ایجاد میکند.
حدود 750 گرم اسفناج به همراه مقدار مساوی از گشنیز، تره و جعفری بهتر است تهیه کرد و به دقت آنها را پاک کرد و شست. سایز خرد کردن سبزیها نیازی نیست خیلی ریز باشد و میتوانید به اندازه نصف بند انگشت آنها را خرد کنید.
3. سایر مواد لازم برای تهیه آش رشته
آش رشته تنها از حبوبات و سبزی تشکیل نشده است و لازم است تا مواد دیگری برای طبخ آن را تهیه کرد. این مواد مورد نیاز شامل موارد زیر میشود:
- رشته: 500 گرم (بسته به سلیقه میتوان مقدار آنرا بیشتر یا کمتر کرد اما برای این مقدار سبزی و حبوبات، نیم کیلو رشته کافی است)
- پیاز بزرگ: 2 عدد
- سیر: 1 بوته
- نعنا خشک: 2 قاشق غذاخوری سر پر
- کشک: نیم کیلو
- آرد: 2 قاشق غذاخوری (در صورتی که آش رشته نیاز به قوام بیشتر داشته باشد، بهتر است از آرد استفاده کرد)
- نمک، فلفل و زردچوبه: به مقدار لازم
- روغن: 1 الی 2 پیمانه
- آب گوشت، آب قلم و یا آب مرغ: در صورت در دسترس بودن هر کدام میتوان 1 الی 2 پیمانه از آن استفاده کرد
طرز تهیه آش رشته مجلسی برای 6 نفر
حالا تنها کاری که باید برای پخت آش انجام دهید، ترکیب مرحله به مرحله مواد غذایی است که تا به اینجا آماده کردهاید.
مرحله اول؛ سرخ کردن پیاز
برای شروع به پخت آش رشته باید ابتدا یک قابلمه مناسب را روی حرارت گذاشته و پیازهای خرد شده را با مقداری که پیازها کمی به روغن آغشته شود، تفت داد.
حواستان باشد که پیازها را هم بزنید و برای کشیده شدن آب آن و ترد شدن در آخر مقدار کمی نمک به آنها بپاشید. وقتی پیازها کاملا طلایی شدند مقداری از پیاز داغ را برای تزئین روی آش رشته بردارید.
مرحله دوم؛ ترکیب مواد
حالا پیازها آمادهاند و باید همه حبوبات (نخود، لوبیا، عدس و بلغور) که از قبل آماده کردیم و سبزیهای خرد شده به همراه 5 سیر حبه سیر خرد شده، آب جوش به مقدار یک لیتر و آب گوشت را به آن اضافه کرد.
کمی زمان لازم است تا عدس، بلغور و سبزیها کاملا بپزند. بهتر است بعد از نیم ساعت عدسها و سبزی را چک کنید تا از پختن آنها مطمئن شوید. اگر نپخته بودند بهتر است درب قابلمه را گذاشته و مدتی دیگر زمان دهید تا کاملا بپزند و در طول این مدت چک کنید و اگر نیاز بود به آن آب جوش اضافه کنید.
مرحله سوم؛ افزودن رشتهها
بعد از اطمینان از پخته شدن عدس و سبزیها نوبت اضافه کردن زردچوبه، نمک و رشتهها میشود. زرد چوبه را کمی با روغن ترکیب کرده و بعد اضافه کنید.
سپس نکته مهمی که باید در نظر داشته باشید این است که برخی از انواع رشته ممکن است حاوی نمک بیشتری باشند که به همین دلیل لازم است ابتدا رشته را اضافه کرد و سپس نمک را به آن افزود. البته لازم است پس از افزودن رشته و پخت آن، کمی آش را تست کنید و بعد مقدار مناسبی نمک را به آن اضافه کنید.
مرحله آخری که طی کردید اضافه کردن نمک بعد از رشتهها بود. ترکیب را کمی به آرامی هم بزنید تا رشتهها به هم نچسبند. حرارت شعله را ملایم نگه دارید؛ نه زیاد باشد و نه کم که آش رشته ته نگیرد. درب قابلمه را بگذارید و حدود 15 دقیقه زمان دهید تا رشتهها نیز بپزند.
مرحله چهارم؛ آش آماده است
بعد از گذشت این مدت زمان آش رشته را چک کنید. غلظت آن، پختن رشتهها، شل و سفت بودن آش بسیار مهم هستند. این موارد هستند که بسیاری از افراد به آن توجه نمیکنند و باعث میشود آش طعمی بی مزه داشته باشد.
برای جلوگیری از غلیظ بودن کافی است فقط کمی آب جوش یا آب قلم به آن اضافه کنید. اما برای رفع شل بودن از 2 قاشق آرد و ترکیب آن با نصف لیوان آب سرد (آب گرم سبب گوله گوله شدن آرد میشود) استفاده کنید. این ترکیب را به مخلوط اضافه کرده و بعد از کمی جوشیدن زیر حرارت را خاموش کنید و آش آماده است.
برای قوام متعادل آش رشته چه باید کرد؟
یکی از نکات مهمی که باید برای آش رشته در نظر داشت، به قوام آن مربوط میشود که برای بسیاری از افراد به ویژه افرادی که آنرا برای اولین مرتبه تهیه میکنند مشکل شایعی است.
نکاتی وجود دارد که با رعایت آنها میتوان آش رشتهای تهیه کرد که نه شل و آبکی باشد و نه آنقدر سفت باشد که مانند برنج کته شده بافتی سفت داشته باشد. برای این منظور لازم است نکاتی که در ادامه مطرح میکنیم را کاملا جدی گرفته و تا جای ممکن انجام دهید.
ابعاد مناسب برای انتخاب قابلمه
در ابتدا برای انتخاب قابلمه مورد نظر، لازم است از قابلمهای استفاده شود که ابعاد بزرگتری نسبت به مواد دارد. این راهکار باعث میشود بافت آش به اندازه باشد و سفت نشود.
مجزا پختن حبوبات
به هیچ وجه نباید حبوبات را با هم روی شعله برای پخت قرار دهید زیرا هر کدام زمان متفاوتی برای پخت لازم دارند. اگر با هم ترکیب شوند، سبب میشود یکی (مانند عدس و بلغور) خیلی پخته و له شده باشد و دیگری (مانند نخود که زمان زیادی برای پخت نیاز دارد) کاملا سفت و نپخته باقی بماند.
متناسب بودن غلظت آش
غلظت آش تا حد بالایی تحت تاثیر مرحله پایانی است؛ در صورتی که مقدار آب موجود در آن بیش از مقدار متعادل بود شعله گاز را زیاد کنید و در آنرا بردارید تا آب اضافی بخار شود اما سعی کنید در این مدت کمی آش را آرام (که له نشود) و به خوبی از ته هم بزنید تا به اصطلاح ته نگیرد.
بهترین تزئین برای آش رشته
از جمله مواد لازمی که برای تهیه و تزیین آش رشته لازم هستند، موارد زیر محسوب میشوند:
کشک
پیاز داغ
نعنا خشک
چند حبه سیر
در صورت تمایل چند دانه نخود و لوبیا پخته شده
سیرها را به صورت خلال شده خرد کنید و در ظرفی با کمی روغن سرخ کنید. در ظرف دیگری روغن ریخته و نعنا خشک و زردچوبه را به آن اضافه کنید. زیر شعله را کم کنید و هنگامی که کمی سرخ شد حرارت را خاموش کنید.
آش رشته آماده شده را در ظرف مناسب برای سرو بکشید و با کشک، نعنا داغ، سیرداغ و پیازداغ به شکل مناسب تزئین کنید. ایدهها و سلائق متنوعی برای زینت دادن به آش وجود دارد که میتوان از آنها الگو گرفت.
ارزش غذایی و کالری آش رشته
آش رشته از جمله آشهای پرطرفدار سنتی ایرانی است که میان وعده و حتی وعده غذایی اصلی پرخاصیتی به شمار میرود. روزهای سرد پاییز و زمستان بهترین زمان برای تهیه و سرو این غذای پرخاصیت است. اما باید اعتدال در مصرف آنرا رعایت کرد. هر 200 گرم آش رشته که حدودا معادل سه ملاقه متوسط میشود، نزدیک 500 کیلو کالری انرژی دارد.
ویتامینها و مواد مغذی بسیاری در ترکیب آش رشته وجود دارد که بهتر است از این آش مقوی در رژیم غذایی استفاده کرد. حبوبات سرشار از مواد مغذی مورد نیاز برای بدن هستند.
علاوه بر حبوبات، سبزی به کار برده شده در آن، حاوی ویتامینهای بسیاری است که سبب تقویت سیستم ایمنی بدن خواهد شد. در جدول زیر به طور کامل ارزش غذایی و مواد مفیدی که در 100 گرم آش رشته که 250 کالری دارد، را مشخص کردهایم.
ارزش غذایی | مقدار موجود |
چربی | 6 گرم |
کربوهیدرات | 21 گرم |
فیبر | 1.5 گرم |
پروتئین | 13.5 |
قند آش رشته | 0.8 گرم |
کلسترول | 20.74 میلی گرم |
کلسیم | 70 میلی گرم |
آهن | 2.5 میلی گرم |
رژیم سالم و مصرف آش رشته
برخی افراد بر این باورند که آش رشته یا سوپ و مواد غذایی این چنین، نیازی به مراعات و نگه داشتن اعتدال ندارند. در نتیجه هر مقدار که میخواهند از این غذای مقوی میل میکنند. اما افرادی که به رژیم غذایی خود، میخواهند پایبند باشند، بهتر است آش که غذای مقوی و سنگینی است را در رژیم غذایی خود به اعتدال مصرف کنند.
آش رشته به دلیل داشتن حبوبات و سبزی فراوان، یک میان وعده و حتی غذای عالی برای جلوگیری از ریزهخواری افرادی که باید از رژیم غذایی خاصی برای کاهش وزن پیروی کنند، به شمار میرود.
اما همانطور که در جدول ارزش غذایی مطالعه کردید، مجموع مقدار کربوهیدرات و چربی موجود در آش رشته بیشتر از مقدار پروتئین و فیبر موجود در آن است. طبق نظر کارشناسان تغذیه، دریافت مقدار بیش از نیاز روزانه بدن به کربوهیدرات و چربی، علاوه بر اینکه میتواند خطر چاقی را به همراه داشته باشد، زمینهسازی برای ابتلا به بیماریهای مانند دیابت نوع 2 و همینطور کلسترول بالا را به همراه خواهد داشت.
اما از طرفی ترکیبات به کار برده شده در آش خواص فراوانی را به همراه دارد که نمیتوان از آنها چشمپوشی کرد. به همین دلیل نیازی به حذف آن در رژیم غذایی نیست و فقط باید مقدار متعادلی از آن را مصرف کرد.
گرفتن نفخ آش رشته
یکی از مواردی که با مصرف آش رشته بیشتر افراد با آن مواجه میشوند، نفخ و گاز معده است. این مووه به علت وجود حبوبات ایجاد میشود.
جالب است بدانید نفخ یکی از مشکلات شایع گوارشی است که هر فردی را تا به حال یک بار به خود درگیر کرده است. اما برای برطرف کردن این مشکل که بیشتر افراد پس از مصرف آش رشته با آن درگیر میشوند، راهکارهایی وجود دارد. میتوان با راهکارهای زیر، در حد به سزایی نفخ ناشی از حبوبات را کم کرد:
- قبل از اینکه حبوبات را بپزید، بهتر است آنها را 8 الی 48 ساعت در آب ولرم بخیسانید.
- در این مدت لازم است هر 2 ساعت یک مرتبه آب آنها را تعویض کنید.
- میتوانید حبوبات را داخل دستمال ریخته و قبل از پخت، با کمی تکان دادن، پوست آنها را جدا کنید. این راهکار در حد به سزایی در کاهش نفخ حبوبات موثر است.
- برای پخت حبوبات در کنار آنها یک شاخه رزماری، ساقه کرفس، هویج یا پیاز اضافه کنید تا نفخ آنها گرفته شود.
- از ادویههایی که طبع گرم دارند استفاده کنید. گزینههایی مانند زنجبیل، زیره و دارچین مناسب هستند.
- برای پخت حبوبات بین 8 الی 10 ساعت زمان بگذارید.
- از مصرف همزمان حبوبات و گزینههایی مانند سیب زمینی که نفاخ هستند، خودداری کنید.
- بهتر است حدود 2 ساعت قبل از خوردن آش و یا حبوبات، از خوردن میوه پرهیز کرد. چون میوه به تنهایی نفاخ است و مصرف همزمان آن با حبوبات سبب تشدید این موضوع میشود.
مطالب پیشنهادی مرتبط با آش رشته
- آموزش طرز تهیه کاچی برای درمان کمخونی به روش سنتی
- آموزش مرحله به مرحله کشک بادمجان و نکات مهم سلامت و پخت
- طرز تهیه پیتزای خانگی به سبک رستورانهای ایتالیایی + آموزش نوع رژیمی
نکات تکمیلی در مورد آش رشته
در این متن به طور کامل در مورد طرز تهیه آش رشته مجلسی برای 6 نفر توضیحاتی ارائه شد.
از ابتدا مراحل را گام به گام انجام دهید تا نتیجه بهتر و کاملی را در این مورد کسب کنید. برای اینکه بتوانید مقدار بیشتری آش تهیه کنید کافی است تا به نسبت مساوی مقدار مواد اولیه را چند برابر کنید.
همچنین لازم است نکات مطرح شده در رابطه با تزئین و گرفتن نفخ این غذای خوشمزه را در نظر داشته باشید.