بیماری کرون علاوه بر اینکه می‌تواند کاملا دردناک باشد، باعث ناتوانی فرد از انجام خیلی از امور نیز می‌شود. این بیماری نوعی بیماری التهابی مربوط به روده است.
طبق آمار بنیاد کرون و کولیت CCF حدود 780 هزار فرد آمریکایی به این بیماری مبتلا هستند.
البته باید در نظر داشت که تحقیقات بیشتری در رابطه با این بیماری لازم است. اما با توجه به اینکه این بیماری در روده کوچک و بزرگ رخ می‌دهد، هنوز به تحقیقات بیشتری نیاز دارد.
با این حال در رابطه با علائم، راه درمان دارویی و کنترل خانگی، راهکارهای برای پیشگیری از تشدید و بسیاری از موارد دیگر، در این مقاله اطلاعات کاملی را ارائه خواهیم کرد. با ما همراه باشید.
مطالب مرتبط با بیماری کرون
- سلیاک چه بیماری است؟
- 5 گروه مواد غذایی مفید برای معده درد را بشناسید.
- درمان روده تحریک پذیر با 3 راه حل را یاد بگیرید.
بیماری کرون چیست؟
بیماری کرون نوعی بیماری التهابی روده محسوب می‌شود. این بیماری موجب التهاب در دستگاه گوارش شده و اغلب مواردی همچون گزینه‌های زیر را به همراه دارد:
درد شکمی
اسهال شدید
خستگی
کاهش وزن
سوء تغذیه
معمولا التهابات ایجاد شده در پی این بیماری، موجب درگیری قسمت‌های مختلف دستگاه گوارش فرد می‌شود. باید در نظر داشته باشید که این التهاب ممکن است تا لایه‌های زیرین و عمیق‌تر روده گسترش یابد.
متاسفانه این بیماری دردناک است و فرد را ناتوان می‌کند. حتی در صورت پیشرفت می‌تواند تهدید کننده زندگی فرد باشد.
محققان هنوز مطمئن نیستند که علت اصلی بروز این بیماری چه چیزی است و چگونه شروع می‌شود.
جالب است بدانید با پیشرفت‌های علمی انجام شده در سه دهه اخیر، هنوز هم درمان قطعی برای آن مشخص نشده است. اما راهکارهای مناسبی برای آن وجود دارد.
علائم بیماری کرون چیست؟
در صورت ابتلا به بیماری کرون، هر قسمت از روده کوچک یا روده بزرگ فرد ممکن است درگیر شود. این موضوع می‌تواند در یک بخش باقی بماند یا اینکه بخش‌های متعدد دیگر را به خود درگیر کند.
البته این بیماری در بعضی از افراد فقط به بخشی از روده بزرگ محدود می‌شود.
نشانه‌هایی که این بیماری برای فرد بروز می‌دهد، ممکن است از خفیف تا شدید باشد. معمولا این علائم به تدریج گسترش می‌یابند اما در برخی از موارد ممکن است علائم به صورت ناگهانی بروز داده شوند.
حتی این علائم در برخی از مواقع ممکن است در دوره‌هایی بروز داده شوند و در دوره‌های بعدی هیچ نشانه‌ای وجود نداشته باشد. طوری که فرد احساس بهبودی کامل داشته باشد.
اما در مواردی که این بیماری فعال است علائم و نشانه‌های زیر را برای فرد در پی خواهد داشت:
- تب
- اسهال
- خستگی
- دردهای شکمی
- اسپاسم و گرفتگی شکمی
- خون در مدفوع
- کاهش وزن ناخواسته در پی کاهش اشتهای ناخواسته
- زخم در دهان
- احساس درد در ناحیه اطراف مقعد
- خارج شدن ترشحات ناشی از التهاب در ناحیه نزدیک مقعد از مجاری فیستول (مجرای گذرا از زیر پوست)
- احساس عدم تخلیه کامل روده پس از دفع مدفوع
گاهی این علائم ممکن است با مشکلات دیگری همچون مسمومیت غذایی، آلرژی یا حساسیت غذایی اشتباه گرفته شوند.
علاوه بر این موارد، ممکن است فردی که به بیماری کرون مبتلا شده است علائم دیگری همچون موارد زیر را تجربه کند:
- التهاب چشم
- التهاب پوست
- التهاب مفاصل
- التهاب مجاری صفرا
- التهاب کبد
- ابتلا به سنگ کلیه
- کم خونی ناشی از فقر آهن
- اختلال در رشد برای کودکان
علائم بیماری کرون چه موقع نگران کننده هستند؟
در صورتی که تغییرات مدوامی روی عادات روزانه وجود داشته باشند، یا هر کدام از نشانه‌های بیماری کرون بروز داده شود، نیاز به مراجعه به پزشک است.
در صورت بروز علائم زیر باید فورا راهکارهای درمانی را تحت نظارت پزشک پیش گرفت:
- وجود خون در مدفوع
- درد شکمی مکرر
- حالت تهوع و استفراغ
- بروز اسهال طوری که با مصرف داروهای ضد اسهال نیز بهبود نیابد
- تب بدون دلیل که بیشتر از یک الی دو روز ادامه داشته باشد
- کاهش وزن و لاغری بدون دلیل
چه عواملی سبب بروز بیماری کرون می‌شوند؟
هنوز مشخص نشده است که چه عواملی سبب ابتلا به بیماری کرون می‌شوند. اما طبق گفته محققین عوامل زیر می‌توانند در ابتلا به آن تاثیرگذار باشند:
- ژنتیک (طبق مطالعه بنیاد کرون و کولیت، 20 درصد از افراد مبتلا به این بیماری، دارای پدر، مادر، خواهر یا برادر مبتلا به این بیماری هستند)
- عوامل محیطی
- سیستم ایمنی بدن
طبق مطالعات انجام شده در سال 2012، برخی از موارد می‌توانند در شدت بروز علائم تاثیرگذار باشند:
- سیگار کشیدن
- سن فرد که اغلب بین 15 الی 30 به بالا رخ می‌دهد
- درگیری رکتوم به بیماری خاص مانند انسداد روده، که روی سیستم ایمنی بدن تاثیرگذار باشد و موجب تشدید عفونت ایجاد شده باشد
- داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی مانند ایپوبروفن و دیکلوفناک؛ این مورد به بروز این بیماری منجر نمی‌شود اما زمینه تشدید علائم را فراهم می‌کند (منبع)
- تغذیه نادرست
- شیاد مقعدی
افراد مبتلا به کرون، به احتمال زیاد به عفونت‌های روده‌ای ناشی از ویروس‌ها، باکتری‌ها، قارچ‌ها و انگل‌ها مبتلا می‌شوند. این موضوع می‌تواند موجب تشدید عوارض و علائم بیماری کرون برای آنها شود.
همینطور باید در نظر داشت که ابتلا به بیماری کرون می‌تواند روی سیستم ایمنی بدن تاثیر داشته باشد. در نتیجه تشدید عفونت‌ها را می‌تواند در پی داشته باشد.
بروز عفونت مخمر در کرون شایع است. حتی می‌تواند تمام روده و حتی ریه را نیز تحت تاثیر قرار دهد. این عفونت‌ها ممکن است با داروهای موثر برای جلوگیری از تشدید بیماری، تشخیص داده شده و به درستی درمان شوند.
تشخیص بیماری کرون چگونه است؟
پزشک بر اساس یک آزمایش واحد به تشخیص این بیماری اکتفا نمی‌کند. زیرا این بیماری می‌تواند علائمی مشابه بیماری‌های دیگر را در پی داشته باشد. تشخیص این بیماری، نیاز به انجام چندین آزمایش دارد. پزشک ممکن است آنها را تجویز کند:
آزمایش خون
برای بررسی برخی از شاخص‌های خاص و مشکلات احتمالی مانند کم خونی و التهابات بدنی انجام می‌شود.
آزمایش مدفوع
برای بررسی خون در مدفوع و سایر موارد باید انجام شود.
تصویر برداری
در اکثر موارد نیاز به گرفتن تصویر از قسمت داخلی دستگاه گوارشی فوقانی به وسیله آندوسکوپی وجود دارد.
در موارد دیگر نیاز به بررسی تصویر از روده بزرگ به وسیله کولونوسکوپی وجود دارد.
نتایج تصویر برداری
برای تشخیص دقیق بیماری کرون نیاز به بررسی سی تی اسکن و همینطور اسکن ام آر آی نیز وجود دارد. در کنار آن گاهی رادیو گرافی نیز توصیه و بررسی خواهد شد. از این طریق پزشک قادر به بررسی مناطق خاصی از اندام‌ها و بافت‌ها خواهد بود.
نمونه برداری
پزشک برای بررسی بافت روده، احتمالا نمونه برداری یا بیوپسی یا کولونوسکوپی را انجام دهد.
با بررسی نتایج این موارد، پزشک به تشخیص دقیق‌تری از بیماری کرون خواهد رسید. از این طریق به نحوه پیشرفت بیماری نیز دست خواهد یافت.
درمان بیماری کرون
برای درمان این بیماری، راهکار شناخته شده‌ای وجود ندارد. درمان‌ها ممکن است به شدت علائم و قسمت درگیر شونده مربوط باشند.
البته باید در نظر داشت که درمان‌های در نظر گرفته شده، می‌توانند علائم را در حد به سزایی کاهش دهند. حتی در برخی از موارد بهبودی کامل را نیز برای فرد ایجاد کنند. با روش‌های درمانی امروزی خیلی از بیماران قادر به عملکرد مطلوب بدنی خواهند بود.
اما تحقیقات بیشتری در رابطه با بیماری کرون نیاز است.
زیرا این بیماری ممکن است در هر قسمت دستگاه گوارش تاثیر داشته باشد. از دهان گرفته تا مقعد ممکن است با این مشکل درگیر شود.
دامنه شدت این بیماری از ملایم تا ناتوان کننده است. در موارد شدید می‌تواند مرگ را برای فرد در پی داشته باشد. حتی علائم آن می‌تواند برای هر فرد متفاوت باشد.
از این رو نیاز به درمان و راهکارهای کنترل کننده برای آن ضروری است. گزینه‌های درمانی مختلفی وجود دارد که بسته به شدت آن باید راهکار مناسب را پیش گرفت. در ادامه راهکارهایی که اغلب برای درمان بیمار کرون وجود دارد را معرفی خواهیم کرد.
1. درمان دارویی بیماری کرون
چندین نوع داروی مختلف برای درمان بیماری کرون در دسترس است.
اغلب داروهای ضد اسهال و داروهای ضد التهاب برای درمان این بیماری توصیه می‌شوند. در موارد پیشرفته‌تر نیاز به دریافت داروهای بیولوژیک برای تقویت سیستم ایمنی بدن و درمان بیماری نیز وجود دارد.
اما باید در نظر داشت اینکه فرد به چه داروهایی و با چه دوزی نیاز دارد، به سابقه بیماری، شدت ابتلا و نحوه پاسخگویی به درمان بستگی دارد.
داروهای ضد التهابی
اغلب پزشکان از دو نوع داروی ضد التهابی برای درمان بیماری کرون استفاده می‌کنند:
1. آمینو سالیسیلات خوراکی
2. کورتیکواستروئیدها
معمولا داروهای ضد التهابی، اولین داروهایی هستند که برای درمان بیماری کرون تجویز می‌شوند. البته باید در نظر داشت که در مواردی که علائم خفیف بروز داده شود این داروها توصیه خواهند شد. آنها را فقط باید در مدت زمانی کوتاه و طبق تجویز پزشک مصرف کرد.
تنظیم کننده‌های سیستم ایمنی بدن
گاهی سیستم ایمنی بیش از حد فعال، سبب التهاب می‌شود و بیماری کرون را در پی دارد. داروهایی که روی سیستم ایمنی بدن تاثیر دارند، می‌توانند به متعادل سازی سیستم ایمنی کمک کنند.
در نتیجه سبب کاهش پاسخ‌های التهابی ناشی از واکنش سیستم ایمنی بدن می‌شوند و سیستم ایمنی بدن را محدود می‌کنند.
داروهای آنتی بیوتیک برای درمان بیماری کرون
به گفته برخی از متخصصین، آنتی بیوتیک‌ها می‌توانند موجب کاهش علائم بیماری کرون شوند. حتی به کاهش برخی عوارض آن نیز کمک می‌کنند.
آنتی بیوتیک‌ها می‌توانند موجب کاهش فیستول‌ها شوند. اینها اتصالات غیرطبیعی هستند که بین بافت‌ها، ناشی از بیماری کرون ایجاد می‌شود.
علاوه بر آن آنتی بیوتیک‌ها می‌توانند باکتری‌های خارجی یا بد موجود در روده را که می‌توانند در التهاب و عفونت روده موثر باشد را از بین ببرد.
درمان‌های بیولوژیک
در صورتی که کرون شدید فرد را درگیر کرده باشد، پزشک ممکن است یکی از روش‌های درمانی بیولوژیک را برای کاهش التهابات و رفع عوارض بیماری تجویز کند.
داروهای بیولوژیک قادر به مسدود کردن پروتئین‌های خاصی هستند که موجب التهاب روده می‌شوند.
2. تغییرات رژیم غذایی برای درمان بیماری کرون
تغذیه و مواد غذایی سبب بیماری کرون نمی‌شوند اما می‌توانند موجب شعله ور شدن بیماری و تشدید عوارض آن شوند. پس از تشخیص بیماری کرون، متخصص قرار ملاقات با یک متخصص تغذیه را برای فرد تنظیم می‌کند.
متخصص تغذیه می‌تواند مشخص کند چه مواد غذایی برای فرد مفید است و چه مواد غذایی نباید مصرف شوند. در حالت کلی تغییر رژیم غذایی را برای فرد مشخص خواهد کرد.
پزشک در ابتدا از حالات فرد پس از آنچه که می‌خورد، جویا خواهد شد. با توجه به اطلاعاتی که فرد در اختیار پزشک قرار می‌دهد، دستورالعمل‌های تغذیه‌ای را تنظیم خواهد کرد.
این تنظیم غذایی طوری خواهد بود که مواد مغذی و ویتامینی دریافتی از طریق مواد غذایی بیشتر جذب شوند. در عین حال نیز طوری باشد که تاثیرات جانبی منفی غذایی را در پی نداشته باشد.
نکته تغیه‌ای برای درمان بیماری کرون
برنامه غذایی که برای یک فرد می‌تواند کارساز باشد، ممکن است برای فرد دیگر موثر و مفید نباشد. این موضوع به این دلیل است که بیماری کرون می‌تواند قسمت‌های مختلف دستگاه گوارش فرد را درگیر کرده باشد.
با این حال برخی از نکات مشترک تغذیه‌ای را عنوان خواهیم کرد.
متعادل ساختن فیبر دریافتی
برخی افراد به مصرف فیبر و پروتئین بیشتر نیاز دارند. البته برای برخی از افراد ممکن است دریافت فیبر بیشتر از میوه و سبزیجات به تشدید علائم منجر شود.
محدود کردن مصرف چربی
این بیماری ممکن است در تجزیه و جذب چربی تداخل ایجاد کند. چربی‌های اضافی از روده کوچک ممکن است به روده بزرگ منتقل شوند که اسهال را می‌تواند در پی داشته باشد.
محدود کردن مصرف لبنیات
خیلی از افراد ممکن است عدم تحمل لاکتولوز را تجربه نکرده باشند. افرادی که به بیماری کرون مبتلا می‌شوند اغلب در مقابل هضم محصولات لبنی با مشکل هضم مواجه می‌شوند. برای پیشگیری از موارد زیر بیماران مبتلا به بیماری کرون بهتر است محصولات لبنی را تا مدتی مصرف نکنند:
- اسهال
- گرفتگی شکم
- ناراحتی و درد در معده
نوشیدن آب
این بیماری توانایی جذب مواد مغذی و ویتامین‌ها در دستگاه گوارش را تحت تاثیر قرار می‌دهد. در صورت بروز علائمی که دارد، خطر کم آبی بدن وجود دارد که فرد باید برای مقابله با آن، آب به مقدار کافی بنوشد.
مکمل‌های ویتامینی و مینرال
ابتلا به بیماری کرون موجب می‌شود جذب مواد معدنی و ویتامینی در برخی از موارد کاهش یابد. برای پیشگیری از عوارض ناشی از این مشکل، نیاز به مصرف مولتی ویتامین مینرال ایجاد خواهد شد.
بهتر است از متخصص در رابطه با مصرف نوع مناسب و ضرورت مصرف مشورت دریافت کرد.
دریافت پروبیوتیک‌ها
پروبیوتیک‌ها باکتری‌های زنده‌ای هستند که می‌توانند به افزایش باکتری‌های خوب دستگاه گوارش و بازسازی آنها کمک کنند.
پروبیوتیک‌ها موجب می‌شوند تا میکروارگانیسم‌ها تعادل طبیعی روده فرد را به هم نزنند و به تشدید بیماری کرون منجر نشوند. ترکیبات پروبیوتیکی را می‌توان از موارد زیر دریافت کرد:
- مارچوبه
- موز
- تره فرنگی
- کنگر فرنگی
- روغن ماهی
- آلوئه ورا
3. عمل جراحی برای درمان بیماری کرون
در صورتی که روش‌های درمانی کمتر تهاجمی و تغییر در سبک زندگی پاسخگو نباشند و علائم بیماری کاهش نیابد، ممکن است جراحی نیاز باشد.
طبق گزارش بنیاد کرون و کولیت، حدود 75 درصد افراد مبتلا به بیماری کرون، در برخی از مراحل زندگی خود، نیاز به جراحی دارند. (منبع)
جراحی که برای درمان بیماری کرون توصیه می‌شود، شامل برداشت قسمتی از دستگاه گوارش و اتصال مجدد آن به قسمت سالم می‌شود. سایر اقدامات انجام شده شامل ترمیم بافت آسیب دیده، مدیریت اسکار یا درمان عفونت‌های عمقی می‌شود.
مطالب مرتبط با بیماری کرون
- سلیاک چه بیماری است؟
- 5 گروه مواد غذایی مفید برای معده درد را بشناسید.
- درمان روده تحریک پذیر با 3 راه حل را یاد بگیرید.
جمع‌بندی
بیماری کرون نوعی بیماری التهاب روده است. این التهاب ممکن است در هر قسمتی از روده اتفاق افتد. طوری که عوارض را در قسمت‌های دیگر دستگاه گوارش از دهان تا مقعد ممکن است بروز دهد.
به دلیل گسترده بودن آستانه این بیماری، روش درمان مناسب پس از تشخیص دقیق در مورد قسمت درگیر شده، تجویز می‌شود.
