سرترالین دارویی برای درمان بیماری روحی و روانی است. شکل فیزیکال این دارو به شکل قرص و شربت است. اغلب این دارو برای درمان افسردگی استفاده می شود. البته باید به این نکته اشاره کنیم برای بیماری های روحی و اختلالات دیگر نیز مورد استفاده قرار می گیرد.
این دارو ممکن است باعث بهبود خلق و خو، خواب بهتر، افزایش اشتها و بالا رفتن سطح انرژی شود. همچنین مصرف این دارو ممکن است به فرد بیمار در بازگرداندن علاقه به زندگی روزمره کمک شایانی کند. از طرفی مصرف این دارو می تواند ترس، اضطراب، افکار ناخواسته و تعداد حملات وحشت را کاهش دهد.
البته باید به این نکته اشاره کنیم داروهای مرتبط با درمان بیماری های روحی و روانی را حتما باید با تجویز دکتر مصرف کنید. حتی میزان دوز مصرفی آن را خودسرانه تغییر ندهید.
سرترالین چیست؟
سرترالین یک داروی ضد افسردگی در گروهی از داروها به نام مهارکننده های انتخابی جذب مجدد سروتونین (SSRI) قرار دارد. این ماده ی شیمیایی دارای ترکیباتی است که مغز را تحت تاثیر قرار می دهد. زمانی که این قرص مصرف می شود باعث کمک به بازگرداندن تعادل مواد طبیعی مغز مانند سروتونین در مغز می شود.
از طرفی این نوع دارو ها باعث می شود سیگنال های عصبی که باعث ایجاد حس غم و اندوه می شوند ضعیف شوند. در نتیجه این امر موجب می شود فرد بیمار روحی کمتر دچار این احساس آسیب زننده شوند.
داروی ضد افسردگی در چه مواردی مورد استفاده قرار می گیرند؟
پزشک برای درمان برخی از بیماری های روحی داروی سرترالین را تجویز می کند. این قرص اغلب برای موارد زیر استفاده می شود.
- درمان افسردگی
- حملات هراس
- اختلال وسواس فکری عملی
- اختلال استرس پس از سانحه
- اختلال اضطراب اجتماعی (ترس اجتماعی)
- شکل شدید سندرم قبل از قاعدگی (اختلال دیسفوریک قبل از قاعدگی)
این داروی روحی و روانی موجب می شود فرد بیمار خلق و خوی بهتری پیدا کند. از طرفی حس بی انرژی بودن و بی اشتهایی تا میزان چشمگیری در فرد بیمار بهبود پیدا می کند. این امر موجب می شود او بتواند اشتیاق خود را برای انجام کارهای روزمره مجدد پیدا کند. نقطه ی قوت این دارو این است که می تواند موجب بهبود خواب مفید شود.
در برخی از مواقع مصرف این دارو با تجویز پزشک موجب می شود حس ترس، استرس، افکار منفی ناخواسته مانند خودکشی در فرد بیمار بسیار کاهش پیدا کند.
تمامی تلاش این دارو برای آن است که حس های آزار دهنده از فرد دور شود و بتواند کارهای روزانه و ساده مانند حمام کردن، کتاب خواندن را انجام دهد. از طرفی این را به یاد داشته باشید باید برای کاهش این اختلالات فرد بیمار دوره های درمان خود را کامل طی کند تا به مرور بهبود روحی را در خود مشاهده کند.
آشنایی با نحوه استفاده از داروی سرترالین
قبل از شروع به مصرف سرترالین این را به خاطر داشته باشید حتما راهنمای داخل دارو را کامل بخوانید و اگر پس از خواندن آن سوالی برایتان پیش آمد آن را حتما از پزشک خود سوال کنید.
این دارو را طبق دستور پزشک باید مصرف کنند. معمولا خوردن این قرص را برای صبح یا عصر تجویز می کنند. قرص یا شربت این دارو را ممکن است همراه یا بدون غذا باید میل کنند اما اگر این دارو فرو فیزیکال کپسول داشته باشد باید آن را همراه غذا میل کنید و معده خالی نباشد.
البته فرم فیزیکال شربت این دارو باید قبل از استفاده با مایع دیگری مخلوط شود. دقیقا قبل از مصرف دوز مشخصی از دارو را با استفاده از یک قطره چکان دارویی به دقت اندازه گیری کنید و داخل 120 میلی لیتر آب، دمنوش زنجبیل، شربت آبلیمو، لیموناد یا آب پرتقال قاطی کنید.
نکته: برای برداشتن شربت از قاشق استفاده نکنید چرا که ممکن است دوز دارو کم یا زیاد شود.
نکته: برای مخلوط کردن این دارو از مایعات دیگر استفاده نکنید.
مخلوطی که از شربت این دارو با مایعات گفته شده بدست می آید کدر است. جای نگرانی نیست و این اتفاق طبیعی و بی ضرر است. پس از تهیه مخلوط آن را سریع بنوشید و این را به خاطر داشته باشید از قبل برای وعده بعدی آن را تهیه نکنید.
اگر از این دارو برای مشکلات قبل از قاعدگی استفاده می کنید ممکن است پزشک به جای مصرف هر روز این دارو تنها 2 هفته قبل از شروع هر پریود برای شما تجویز کند.
دوز مصرفی سرترالین چگونه است؟
دوز مصرفی سرترالین بر اساس شرایط پزشکی و پاسخ به درمان مشخص می شود. برای کاهش خطر ابتلا به عوارض جانبی پزشک ممکن است بیمار را راهنمایی کند که این دارو را با دوز کم شروع کند و به تدریج دوز خود را افزایش دهد.
بیمار باید دستورالعمل های پزشک خود را به دقت دنبال کند. همچنین فرد بیمار باید این را به یاد داشته باشد این دارو را به طور مرتب مصرف کند تا بیشترین بهره را از آن ببرد. برای کمک به یادآوری هر روز آن را در همان ساعت بخورد.
فرد بیمار پس از مدتی که این دارو را مصرف می کند و اگر احساس خوبی پیدا کرد نباید دارو را بدون مشورت با پزشک قطع کند. چرا که با قطع ناگهانی این دارو این امکان وجود دارد شرایط روحی بدتری برای فرد بیمار ایجاد شود.
همچنین این امکان وجود دارد علائمی مانند نوسانات خلقی، سردر، خستگی، تغییرات خواب و احساسات کوتاه مدت مشابه شوک الکتریکی را تجربه کند.
در نتیجه فرد بیمار در حالی که بهبودی روحی را تجربه می کند، پزشک معالج برای قطع کردن دارو به تدریج دوز دارو را کاهش می دهد تا فرد بیمار دچار شوک نشود. اما فرد بیمار باید به خاطر داشته باشد باید در این شرایط هر تغییر و علائم بدی را به پزشک خود گزارش دهد.
عوارض جانبی و جدی داروی سرترالین
هر دارویی بدون شک علاوه بر داشتن فواید درمانی عوارضی را نیز به همراه خواهد شد. این را به یاد داشته باشید که اگر پزشک شما سرترالین را برای شما تجویز کرده است این بدان معنا است که او تشخیص داده است سود این دارو برای شما بسیار بیشتر از عوارض جانبی آن است.
البته باید به این نکته اشاره کنیم بسیاری از افرادی که از این دارو استفاده می کنند عوارض جانبی جدی ندارند. عوارض جانبی این دارو شامل موارد زیر می شود:
- حالت تهوع
- گیجی
- خواب آلودگی
- خشکی دهان
- از دست دادن اشتها
- افزایش تعریق
- اسهال
- ناراحتی معده
- مشکل خواب
نکته: در صورت ماندگاری یا بدتر شدن هر یک از این عوارض بالا سریعاً به پزشک خود مراجعه کرده یا تماس بگیرید.
در صورت بروز هرگونه عارضه جانبی جدی از جمله موارد زیر بلافاصله به پزشک خود اطلاع دهید.
- کبودی
- خونریزی آسان
- کاهش علاقه به رابطه جنسی
- کاهش توانایی جنسی (تاخیر در انزال)
- گرفتگی عضلات
- ضعف
- لرزش
- کاهش وزن غیر معمول
- ضربان قلب سریع و نامنظم
- غش کردن
- مدفوع سیاه و خونی
- استفراغ
- درد چشم
- تورم چشم
- قرمزی چشم
- گشاد شدن مردمک چشم
- تغییرات بینایی (از جمله دیدن رنگین کمان در اطراف چراغ ها در شب و تاری دید).
این دارو ممکن است سروتونین را افزایش دهد و به ندرت باعث ایجاد بیماری بسیار جدی به نام سندرم سمیت سروتونین می شود. اگر سایر داروهای افزایش دهنده سروتونین را نیز مصرف می کنید این خطر افزایش می یابد.
بنابراین تمام داروهای مصرفی خود را به پزشک یا داروساز خود اطلاع دهید. در صورت بروز برخی از علائم زیر سریعاً کمک پزشکی دریافت کنید:
- ضربان قلب سریع
- توهم
- از دست دادن هماهنگی بدن
- سرگیجه شدید
- حالت تهوع
- استفراغ
- اسهال
- شل شدن عضلات
- تب غیر قابل توضیح
- احساس بی قراری غیرمعمول
به ندرت آقایان ممکن است نعوظ دردناک یا طولانی مدت به مدت 4 ساعت یا بیشتر داشته باشند. اگر این اتفاق افتاد استفاده از این دارو را متوقف کنید و بلافاصله از کمک پزشکی استفاده کنید. در غیر این صورت ممکن است مشکلات دائمی رخ دهد.
واکنش آلرژیک بسیار جدی به این دارو نادر است. با این حال در صورت مشاهده علائم واکنش آلرژیک جدی از جمله: بثورات پوستی، خارش، تورم (به خصوص صورت، زبان و گلو)، سرگیجه شدید، مشکل تنفسی ، فوراً به کمک پزشکی بروید.
نکته: این لیست کاملی از عوارض جانبی احتمالی نیست. در صورت مشاهده سایر عوارض ذکر شده در بالا ، با پزشک خود تماس بگیرید.
آیا سرترالین تداخل دارویی دارد؟
بله. سرترالین مانند هر داروی دیگری تداخلات دارویی دارد. تداخلات دارویی ممکن است نحوه عملکرد داروهای فرد بیمار را تغییر دهد یا خطر ابتلا به عوارض جانبی جدی را افزایش دهد.
این مسئله شامل همه تداخلات دارویی احتمالی نیست. اما فرد بیمار باید لیستی از تمام محصولاتی که استفاده می کند (از جمله داروهای بدون نسخه و محصولات گیاهی) را تهیه کند و آن را با پزشک خود به اشتراک بگذارید.
برخی از محصولاتی که ممکن است با این دارو تداخل داشته باشند عبارتند از:
- پیموزاید
- سایر داروهایی که می توانند باعث خونریزی و کبودی شوند (از جمله داروهای ضد پلاکت مانند کلوپیدوگرل، NSAID ها مانند ایبوپروفن و ناپروکسن، داروهای رقیق کننده خون مانند وارفارین و دابیگاتران).
- مصرف داروهای مهار کننده MAO با داروی سرترالین ممکن است باعث تداخل دارویی جدی و احتمالاً کشنده شود. در طول درمان با این دارو از مصرف داروهای مهار کننده MAO (ایزوکاربوکسازید، لینزولید، متیلن بلو، موکلوبماید، فنلزین، پروکاربازین، راساژیلین، سافینامید، سلژیلین، ترانیل پرومین) خودداری کنید.
نکته: اکثر بازدارنده های MAO نیز نباید به مدت دو هفته قبل و بعد از درمان با این دارو مصرف شوند. از پزشک خود در مورد زمان شروع یا قطع مصرف این دارو سوال کنید.
در صورت استفاده از داروهای دیگری که باعث افزایش سروتونین می شوند ، خطر سندرم سمیت سروتونین افزایش می یابد. به عنوان مثال می توان به داروهای زیر اشاره کرد:
- داروهای MDMA
- قرص های اکستازی
- خار مریم
- داروهای ضد افسردگی خاص (از جمله SSRI های دیگر مانند فلوکستین، پاروکستین، SNRI ها مانند دولوکستین و ونلافاکسین)
- تریپتوفان
نکته: خطر ابتلا به سندرم سروتونین و مسمومیت ممکن است هنگام شروع یا افزایش دوز این داروها بیشتر باشد.
در صورت استفاده از سایر محصولات که باعث خواب آلودگی می شوند حتما قبل از مصرف با دکتر خود مشورت کنید. این مواد شامل موارد زیر می باشد:
- مصرف الکل
- مواد مخدر
- آنتی هیستامین ها (مانند سیتریزین و دیفن هیدرامین)
- داروهای خواب یا اضطراب (مانند آلپرازولام، دیازپام، زولپیدم)
- داروهای شل کننده عضلات
- داروهای تسکین دهنده درد یا سرفه (مانند کدئین و هیدروکدون).
این را همیشه به یاد داشته باشید برچسب روی تمام داروهای خود را بررسی کنید (مانند آلرژی یا محصولات سرفه و سرماخوردگی). چرا که ممکن است حاوی موادی باشند که باعث خواب آلودگی می شوند. از دکتر داروخانه نحوه استفاده و مطمئن داروها را سوال کنید.
- آسپرین در صورت استفاده با سرترالین می تواند خطر خونریزی را افزایش دهد. با این حال اگر پزشک، شما را به مصرف آسپرین با دوز کم برای حمله قلبی یا پیشگیری از سکته مغزی (معمولاً با دوزهای 81-325 میلی گرم در روز) راهنمایی کرده است باید آن را ادامه دهید؛ مگر این که پزشک خلاف این امر را به شما توصیه کند.
- این دارو ممکن است در برخی آزمایشات پزشکی و آزمایشگاهی (از جمله اسکن مغزی برای بیماری پارکینسون) تداخل داشته باشد. این بدان معنا است که احتمالاً باعث نتایج آزمایش نادرست می شود. در نتیجه اطمینان حاصل کنید که پرسنل آزمایشگاه و کلیه پزشکان از استفاده شما از این دارو مطلع هستند.
موارد منع مصرف و احتیاط
- داشتن آلرژی به سرترالین
- اختلال افسردگی دو قطبی
- جنون
- بیماری کبدی
- تشنج
- بیماری تیروئید
- سابقه شخصی یا خانوادگی گلوکوم
- کودکان
- خانم های باردار و شیرده
در آخر:
سرترالین یکی از داروهای بیماری افسردگی است که به تشخیص پزشکان این دارو برای بیماری های دیگر روحی نیز تجویز می شود. این دارو اگر درست و به موقع مصرف شود می تواند یک داروی موثر و قوی برای درمان بیماری های روحی و روانی باشد.
اما این را به یاد داشته باشید نباید این دارو را بدون تجویز پزشک قطع یا مصرف کنید. همچنین دوز های این دارو را بدون مشورت با پزشک اصلا تغییر ندهید و هر علائم بدی را به پزشک خود اطلاع دهید.
خدا خیرت بده
با عرض سلام و خسته نباشید من سرترالین ۱۰۰ روزی یک عدد استفاده میکنم معمولاً ساعت ۱ بعد از ظهر ولی هم احساس افسردگی و خستگی میکنم و شبها خیلی بد میخوابم روزها خیلی احساس خستگی میکنم میشه دوز ببرم بالا ؟ ممنون میشم اگه کمکم کنید 🙏🙏🙏
سلام همراه عزیز کوئیک فیت.
دوست عزیز این مطلب صرفا جهت معرفی قرص سرترالین گردآوری شده.
داروهای روحی و روانی رو به هیچ عنوان نباید خودسرانه کم یا زیاد کنید. پیشنهاد می کنیم برای بهبود سلامت روحیتون حتما با یک تراپیست و روانپزشک صحبت کنید.
با آرزوی بهبود و سلامتی سریعتون