خواص شکلات تلخ برای همه افراد، در هر سنی می‌تواند بسیار مفید باشد. این خوراکی به دلیل به همراه داشتن مواد مغذی، می‌تواند گزینه‌ای عالی برای ارتقاء سلامتی باشد. زیرا دانه‌های کاکائو که پایه اصلی ساخت شکلات تلخ محسوب می‌شوند، سرشار از خواص آنتی اکسیدانی هستند که از ابتلا به بسیاری از بیماری‌ها جلوگیری می‌کنند.
جالب است بدانید طبق تحقیقات متعدد، به این موضوع دست یافته‌اند که شکلات تلخ (نوع غنی نشده از قند و چربی) برای پیشگیری از ابتلا به بیماری‌های قلبی و حتی بهبود آنها موثر است. اما آیا واقعا همینطور است؟
با ادامه این متن همراه باشید تا به طور کامل بررسی کنیم به عنوان یک میان وعده سالم یا یک شارژ کننده بدن برای زمان ورزش، می‌توان به شکلات تلخ بسنده کرد یا خیر.
آشنایی با شکلات و شکلات تلخ
همانطور که می‌دانید دانه‌های کاکائو، از درختان کاکائو گرفته می‌شوند. این دانه‌های تازه مدتی حدود 7 روز را لازم دارند تا به طور کامل خشک شوند. بعد از این مرحله چربی دانه‌های کاکائو از آنها جدا می‌شود که باقیمانده آن را به شکل پودر کاکائو برای تهیه شکلات‌های تلخ و شیرین خوشمزه، به کار می‌برند.
معمولا در تهیه شکلات تلخ مقادیری از شکر، چربی کاکائو، اسانس‌هایی مانند وانیل و پودر کاکائو اضافه می‌شود. هر قدر میزان پودر کاکائو بیشتر باشد و میزان شکر، چربی و اسانس در آن کمتر باشد، شکلات خالص‌تر یا به اصطلاح تلخ‌تر خواهد بود.
انواع شیری و سفید آن نیز وجود دارند که با شیر و شیر خشک تهیه شده‌اند. اما وقتی هدف کم کالری بودن باشد، شکلات تلخ حرف اول را می‌زند. بهتر است در ادامه مواد مغذی و ویتامینی که شکلات تلخ را از سایر انواع شکلات متمایز کرده است را بهتر بشناسیم.
مطالب مرتبط با خواص شکلات تلخ
- روغن ماهی برای لاغری تا چه اندازه‌ای مفید است؟
- 9 خاصیت بالقوه پسته را بشناسید.
- در مورد پروتئین سویا و سوالات رایج در مورد مصرف آن بیشتر دانید.
آشنایی با ارزش غذایی شکلات تلخ
پیش از شروع به بررسی مواد مغذی و ویتامینی شکلات تلخ باید دقت داشت در صورتی که اگر نوع مرغوب و با درصد کاکائوی بالا را تهیه کنیم، به ارزش غذایی آن دست خواهیم یافت.
انواع شیرین و چرب، خواص شکلات تلخ را به مقدار کمی همراه دارند و حتی خودشان می‌توانند با بالا بردن قند خون و چربی خون، زمینه‌ای برای ابتلا به بیماری‌ها را فراهم کنند.
اما شکلات تلخ اگر درصد بالای 70 درصد انتخاب شود، ارزش غذایی بسیار بالایی خواهد داشت. به طوری که در 100 گرم از شکلات تلخ (بین 70 الی 85 درصد) مواد مغذی و ویتامینی که در جدول زیر آمده است را به بدن خواهد رساند.
| ارزش غذایی | مقدار موجود در 100 گرم شکلات تلخ |
| انرژی (کالری) | حدود 600 کالری (بسته به سایر مواد تشکیل دهنده) |
| کربوهیدرات | 45 گرم |
| چربی | 42 گرم |
| فیبر | 11 گرم |
| کافئین | 80 میلی گرم |
| منگنز | 98 درصد نیاز روزانه |
| مس | 89 درصد نیاز روزانه |
| منیزیم | 58 درصد نیاز روزانه |
| آهن | 67 درصد نیاز روزانه |
| فسفر | 44 درصد نیاز روزانه |
| روی | 33 درصد نیاز روزانه |
| پتاسیم | 15 درصد نیاز روزانه |
| کلسیم | 7 درصد نیاز روزانه |
خواص شکلات تلخ برآمده از این مواد معدنی آنتی اکسیدانی هستند اما مقادیری از ویتامین‌‌های B، E و K را نیز به همراه دارد.
همانطور که در جدول مشخص شد، مصرف 100 گرم شکلات تلخ در روز، می‌تواند حدود 600 کالری انرژی به بدن برساند. این یعنی کالری نسبتا زیادی به بدن خواهد رسید اگر شما از این خوراکی خوشمزه و دوست داشتنی روزانه مصرف کنید. اما مصرف متعادل آن نه تنها هیچ ضرر و آسیبی ندارد، بلکه بسیار مفید نیز هست.
علاوه بر این موارد باید در نظر داشت که اسیدهای چرب موجود در شکلات تلخ برای سلامتی قلب و عروق گزینه‌ای بسیار عالی هستند. ترکیبات فلاونوئیدی، کافئین و تئوبرومین موجود در آن نیز تاثیرات به سزایی در سلامت قلب و بدن دارد.
نکته مهم اینکه میزان کافئین و تئوبرومین موجود در شکلات تلخ بسیار کمتر از قهوه است که سبب شب بیداری و کم خوابی نمی‌شود.
مهمترین خواص شکلات تلخ برای بدن
شکلات تلخ یکی از تنقلات بسیار عالی و پرخاصیت است که می‌توان از خواصی که دارد در کنار طعم خوب استفاده کرد. اما بهتر است بدانیم با مصرف متعادل آن چه تاثیرات مثبتی را به بدن رسانده‌ایم. در ادامه تمام موارد مهم از خواص آن را بیان خواهیم کرد.
1. دریافت خواص آنتی اکسیدانی شکلات تلخ
یکی از مهمترین تاثیراتی که از مواد غذایی مفید می‌توان دریافت کرد، خواص آنتی اکسیدانی آنها است. دریافت خواص آنتی اکسیدانی موجب پیشگیری از آسیب به سلول‌ها می‌شود که در پی آن از استرس اکسیداتیو جلوگیری خواهد شد.
از این رو زمینه ابتلا به بیماری‌های مزمن کاهش خواهد یافت. البته باید در نظر داشته باشید، لوبیای خام و فراوری نشده کاکائو غنی‌تر از این خواص آنتی اکسیدانی است.
وقتی کاکائو با ترکیبات آلی تهیه می‌شود، باز هم خواص آنتی اکسیدانی خود را دارد. از جمله ترکیبات آنتی اکسیدانی آن می‌توان به انواع کاتچین‌ها، فلاونوئیدها و ترکیبات پلی فنول اشاره کرد.
جالب است بدانید طبق مطالعات انجام شده، میزان خاصیت آنتی اکسیدانی ناشی از این ترکیبات شکلات تلخ، بسیار بیشتر از میوه‌هایی مانند انواع توت یا زغال اخته است.
2. بهبود فشار خون با خواص شکلات تلخ
اکسید نیتریک به باز شدن عروق می‌انجامد. فلاوان‌های موجود در شکلات تلخ، به تحریک آندوتلیوم منجر شوند که سبب تولید اکسید نیتریک نیز خواهند شد.
این موضوع تاثیر به سزایی در باز شدن عروق خونی دارد که در پی آن مقاومت در برابر جریان خون کاهش خواهد یافت. تمام این موارد به بهبود گردش خون و کاهش فشار خون می‌انجامد.
پس می‌توان گفت مصرف شکلات تلخ تاثیر به سزایی در کاهش فشار خون دارد که این موضوع با مصرف متعادل مداوم حاصل خواهد شد. اما به عنوان تنها راه درمان نباید به آن اکتفا کرد.
3. کاهش کلسترول بد با خواص شکلات تلخ
شکلات تلخ یکی از مواد غذایی بسیار عالی، برای دریافت کلسترول خوب است که به کاهش کلسترول بد نیز منجر می‌شود.
طبق مطالعات انجام شده مصرف پودر کاکائو به صورت متعادل و مداوم، میزان قابل ملاحظه‌ای از کلسترول بالا را کاهش می‌دهد. این موضوع می‌تواند برای افرادی که کلسترول بالا دارند، نتیجه‌ای بسیار مطلوب را برجای گذارد.
وجود کلسترول بد در بدن، سبب واکنش با رادیکال‌های آزاد خواهد شد. این موضوع آسیب به سایر سلول‌ها و حتی بافت‌های دیگر به ویژه پوشش شریان‌های خونی و عروق قلب را در پی خواهد داشت.
4. خواص شکلات تلخ برای کنترل قند خون و دیابت
یکی دیگر از عوامل شایع ابتلا به بیماری‌های قلبی، دیابت و قند خون بالا است. مصرف شکلات تلخ می‌تواند مقاومت به انسولین را در حد به سزایی کاهش دهد. از این رو خطر بالا رفتن قند خون و ابتلا به بیماری‌های قلبی کاهش خواهد یافت.
5. خواص شکلات تلخ برای قلب و عروق
مصرف شکلات تلخ خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی را کاهش می‌دهد. ترکیبات موجود در این خوراکی خوشمزه در طولانی مدت سبب کاهش میزان کلسترول بد در رگ‌ها می‌شود. این موضوع کاهش احتمال ابتلا به بیماری‌های قلبی را در پی خواهد داشت.
طبق یک مطالعه 15 ساله روی 470 مرد مسن، مصرف متعادل و مداوم کاکائو، سبب کاهش 50 درصدی خطر مرگ ناشی از بروز مشکلات قلبی شده است. (منبع)
طبق مطالعات دیگر، مصرف بیش از دو بار در هفته از شکلات تلخ، می‌تواند خطر تشکیل پلاک‌های کلسیمی در عروق را تا 32 درصد کاهش دهد. حتی طی مطالعات دیگر نشان داده شده است که مصرف بیشتر از 5 مرتبه در هفته از شکلات تلخ نیز ممکن است زمینه ابتلا به بیماری‌های قلبی را تا 57 درصد کاهش دهد.
6. خواص شکلات تلخ برای پوست
مصرف شکلات تلخ به عنوان یکی از تنقلات خوشمزه می‌تواند برای سلامت پوست بسیار عالی باشد. ترکیبات فلاونول موجود در آن از پوست در مقابل آسیب‌های خورشید محافظت خواهد کرد.
همینطور مصرف آن به بهبود جریان خون زیر پوست کمک می‌کند. در نتیجه به هیدراسیون و تراکم پوست را نیز بهبود خواهد بخشید.
در صورتی که برنامه ریزی خاصی برای آفتاب گرفتن تابستانی دارید بهتر است چند هفته و چند ماه قبل از آن، شکلات تلخ استفاده کنید.
زیرا کمترین میزان اشعه UV، پس از 24 ساعت تابش به پوست، سبب ایجاد قرمزی روی پوست می‌شود. طبق مطالعات انجام شده نیز مصرف شکلات تلخ در دوره 12 هفته‌ای، به دو برابر شدن این میزان منجر شده است. از این رو پوست را در مقابل اشعه‌های آفتاب محافظت خواهد شد.
7. بهبود عملکرد مغز با خواص شکلات تلخ
شکلات تلخ می‌تواند عملکرد مغز را بهبود بخشد. طبق مطالعات انجام شده، مصرف 5 روزه از شکلات تلخ حاوی فلاوانول، بهبود جریان خون در مغز را در پی داشته است.
به ویژه افراد مسنی که از اختلالات ذهنی برخوردار هستند، می‌توانند برای کنترل برخی از عوامل خطر از این خوراکی خوشمزه استفاده کنند.
علاوه بر این موضوع، کاکائو حاوی تئوبرومین و کافئین است که بعد از مصرف، عملکرد مغز را بهبود می‌بخشد.
8. خواص شکلات تلخ در بدنسازی
تغذیه برای ورزشکاران به ویژه ورزشکاران رشته بدنسازی، از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است. این ماده غذایی خوشمزه به دلیل وجود منیزیمی که در ترکیبات خود به همراه دارد، سبب کاهش التهابات بدنی می‌شود. از این رو تاثیر به سزایی در رفع درد و کوفتگی‌های ورزشی دارد.
علاوه بر این موضوع به دلیل کافئینی که به همراه دارد گزینه‌ای بسیار عالی برای افزایش عملکرد سلول‌های بدن حین ورزش محسوب می‌شود. به ویژه مصرف آن پیش از شروع ورزش به بالا بردن متابولیسم بدن برای چربی سوزی نیز منجر خواهد شد.
- شکلات تلخ برای لاغری تاثیر به سزایی دارد. در صورتی که می‌خواهید از این ماده غذایی برای کاهش وزن و لاغری کمک بگیرید، پیشنهاد می‌کنیم مقاله مقدار و زمان مصرف شکلات تلخ برای لاغری را حتما مطالعه کنید.
9. شادی آوری؛ خاصیتی از شکلات تلخ
طبق تحقیقات انجام شده، افرادی که به صورت مداوم و روزانه مقداری متعادل از شکلات تلخ را مصرف می‌کنند، نسبت به سایر افراد استرس کمتری دارند. این موضوع می‌تواند به دلیل منیزیم موجود در آن باشد.
علاوه بر آن، وجود تئوبرومین شکلات تلخ در بدن به عنوان یک آمفتامین عمل می‌کند که موجب افزایش ناقل‌های عصبی مغز خواهد شد. شکلات تلخ یک ضد افسردگی طبیعی است که بهتر است آنرا متعادل استفاده کرد.
10. خواص شکلات تلخ برای موها
یکی از عللی که سبب ریزش موها می‌شود، کاهش خونرسانی و در پی آن کاهش اکسیژن رسانی به فولیکول‌های مو است. مصرف شکلات تلخ به دلیل خواص ضد التهابی و خواص آنتی اکسیدانی که دارد، سبب خونرسانی بهتر برای پوست سر می‌شود.
از این رو ریزش مو تا حدودی تحت کنترل قرار می‌گیرد اما برای بررسی علت اصلی ریزش مو باید موارد لازم را بررسی کرد. زیرا گزینه‌هایی مانند اختلالات هورمونی نیز وجود دارند که تنها با مصرف مواد غذایی مانند شکلات تلخ برطرف نمی‌شوند.
بهترین شکلات تلخ
وقتی قرار است خواص یک ماده غذایی مانند خواص شکلات تلخ را دریافت کنیم، بهتر است به دنبال بهترین نوع آن باشیم. برای دریافت خواص بیان شده از شکلات تلخ، بهتر است شکلاتی که تهیه می‌کنید درصد کاکائوی بالای 70 درصد را داشته باشد.
برای این منظور فقط کافی است به راهنمای خرید و برچسب ارزش غذایی محصول توجه کنید. انواعی که چربی و شکر بالا دارند را بهتر است از بین گزینه‌های انتخابی حذف کرد.
موارد احتیاط برای مصرف شکلات تلخ
طعم مطلوب و خواص شکلات تلخ باعث وسوسه مصرف آن می‌شود. از آنجایی که عوارض کمتری نسبت به سایر تنقلات دارد معمولا انتخابی برای بسیاری از افراد محسوب می‌شود. اما به برخی از موارد احتیاط یا بهتر است بگوییم ممنوعیت‌های مصرفی و عوارض احتمالی آن نیز باید توجه داشت:
- افراد با آلرژی‌های غذایی
- ممکن است کهیر را برای افراد مستعد تشدید کند
- مصرف بیش از حد آن به دریافت کافئین زیاد و بروز اضطراب ممکن است منجر شود
- کافئین موجود در آن به افزایش اسید معده می‌انجامد که ممکن است برای مبتلایان به مشکلات گوارشی مانند زخم معده، بسیار مضر باشد
- به دلیل داشتن مواد معدنی مانند مس و اگزالات بهتر است بیماران کلیوی مانند مبتلایان به سنگ کلیه یا کلیه سنگ ساز و سیروز کبدی از آن با احتیاط و متعادل مصرف کنند
- به دلیل داشتن کافئین ممکن است تا 20 ساعت محرک بی‌خوابی باشد
مطالب مرتبط با خواص شکلات تلخ
- روغن ماهی برای لاغری تا چه اندازه‌ای مفید است؟
- 9 خاصیت بالقوه پسته را بشناسید.
- در مورد پروتئین سویا و سوالات رایج در مورد مصرف آن بیشتر دانید.
خلاصه‌ای از خواص شکلات تلخ
کاکائو یا شکلات تلخ، می‌تواند به طور قابل ملاحظه‌ای خواص متعددی را به بدن برساند. به ویژه بیماران قلب و عروق می‌توانند با مصرف متعادل از آن به بهبود عملکرد قلب دست یابند.
حتی برای کاهش کلسترول بد، افزایش گردش خون در مغز، بهبود فشار خون و سلامت پوست در مقابل آفتاب نیز می‌توان از خواص شکلات تلخ بهره گرفت.
اما باید به کالری آن توجه داشت. زیرا کالری بالایی دارد و برای مصرف روزانه با مقدار نامتعادل اصلا مناسب نیست.
اگر واقعا شکلات تلخ و خواص آن را دوست دارید بهتر است روزانه مقداری از نوع بدون شکر و بدون شیرخشک و کِرِم آنرا به مقدار کمتر از 10 گرم استفاده کنید.
