سنبل الطیب گیاهی علفی است که ساقه‌های بلند و گل‌دار دارد.
طبق تحقیقات انجام شده، این گیاه می‌تواند مدت زمان لازم برای به خواب رفتن را کاهش دهد. یعنی بعد از نوشیدن عصاره یا دمنوش آن سریع‌تر به خواب می‌رویم و خواب بهتری خواهیم داشت.
در بسیاری از ترکیبات دارویی از ریشه این گیاه استفاده می‌کنند. حتی عصاره و روغن سنبل الطیب نیز به عنوان طعم دهنده در برخی از غذاها و نوشیدنی‌ها به کار برده می‌شوند. پیشنهاد می‌کنیم با ادامه این مقاله همراه باشید تا نکات مهمی در رابطه با این گیاه را برایتان شرح دهیم.
مطالب مرتبط با سنبل الطیب
- گل خرزهره چه خواصی دارد؟ (4 هشدار که باید جدی گرفت)
- خواص مریم گلی را بشناسید.
- 15 خاصیت شگفت انگیز رزماری را بشناسید.
سنبل الطیب چیست؟
سنبل الطیب نوعی گیاه است که با نام علف گربه یا نام انگلیسی والرین (Valerian) نیز شناخته می‌شود. جالب است بدانید که والرین بومی اروپا و قسمت‌هایی از آسیا است. اما در بخش‌هایی از آمریکای شمالی نیز رشد می‌کند.
ریشه‌های این گیاه کوتاه هستند اما طول بوته‌های آن بین 50 سانتی متر الی 150 سانتی متر رشد می‌کند. داروهای ساخته شده از این گیاه را از قسمت ریشه می‌سازند. سنبل الطیب بیشتر برای درمان اختلالات خواب به کار می‌رود. به ویژه برای مواردی که بی خوابی فرد را به خود درگیر کرده باشد.
حتی گفته می‌شود مصرف خوراکی آن، برای درمان استرس و اضطراب بسیار موثر است. اما تحقیقات محدودی در این رابطه انجام شده است.
ترکیبات مفید سنبل الطیب
این گیاه حاوی ترکیباتی است که به بهبود خواب و کاهش اضطراب منجر می‌شود.
گزینه‌هایی همچون اسید والرنیک، اسید ایزووالریک و انواع آنتی اکسیدان‌ها را به همراه دارد.
سنبل الطیب می‌تواند تعادل گاما آمینوبوتیریک اسید (GABA) را به همراه داشته باشد. این موضوع به تنظیم تکانه‌های عصبی در سیستم مغز و اعصاب کمک می‌کند.
تحقیقات انجام شده، حاکی از آن است که GABA به کاهش استرس حاد و مزمن، همچنین اضطراب و خواب بی کیفیت، کمک می‌کند.
اسید والریک از تجزیه GABA در مغز ممانعت می‌کند.
ریشه سنبل الطیب خواص آنتی اکسیدانی لینارین و هسپریدین را به همراه دارد. این دو ترکیب برای آرامش و تقویت خواب بسیار موثر و ضروری هستند.
سنبل الطیب چه خواصی دارد؟
طبق تحقیقات انجام شده، والرین می‌تواند به عنوان یک آرامش بخش برای مغز و سیستم عصبی عمل کند. از این رو تاثیرات مفید متعددی را می‌تواند برای بدن به همراه داشته باشد. در ادامه خواص مصرف این گیاه را برایتان مطرح خواهیم کرد.
1. خواص سنبل الطیب برای داشتن خواب راحت
یکی از مهمترین خواص سنبل الطیب، تاثیر آن بر درمان بی خوابی است. طبق تحقیقات انجام شده، مصرف این گیاه می‌تواند کیفیت خواب را افزایش دهد. البته در بسیاری از موارد توصیه شده است، حداکثر 4 هفته و به مدت چند روز از آن استفاده شود تا تاثیرات لازم دریافت شود.
تاثیر بیشتر برای درمان بی خوابی
برای اینکه بتوانید تاثیر بیشتری از این گیاه برای درمان بی خوابی دریافت کنید، بهتر است آن را به همراه رازک و لیمو ترش دم کنید و بنوشید.
2. کاهش اضطراب و استرس با سنبل الطیب
در برخی از تحقیقات ثابت شده است این گیاه بر کاهش استرس و اضطراب موثر است. شاید به همین دلیل است که گزینه‌ای مناسب برای درمان بی خوابی محسوب می‌شود.
3. سنبل الطیب برای درمان گرفتگی‌های قاعدگی
شایع‌ترین اختلال مربوط به دوران قاعدگی، دیسمنوره است. دیسمنوره به دردهای مربوط به قاعدگی گفته می‌شود که بیشتر افراد دارای رحم منتسب به زنان، آن را تجربه می‌کنند.
طبق تحقیقات انجام شده، مصرف روزانه 3 مرتبه از دمنوش این گیاه، کاهش دردهای دوران قاعدگی را می‌تواند به همراه داشته باشد.
4. تسکین علائم یائسگی
تحقیقات حاکی از این است که مصرف روزانه از ریشه سنبل الطیب به مدت 8 هفته، می‌تواند در حد به سزایی از گُر گرفتگی‌های ناشی از تغییرات هورمونی دوران یائسگی بکاهد.
5. کنترل سندروم پیش از قاعدگی
سندروم پیش از قاعدگی برای خیلی از افراد دارای رحم منتسب به زنان، اتفاق می‌افتد. استفاده از عصاره ریشه سنبل الطیب به کاهش علائم عاطفی، رفتاری و حتی جسمی مرتبط با سندروم پیش از قاعدگی، کمک می‌کند.
6. کاهش اضطراب پیش از عمل جراحی
استفاده از سنبل الطیب و همینطور مصرف داروی میدازولام که برای کاهش اضطراب در بزرگسالان برای جراحی‌هایی مانند کشیدن دندان عقل مفید و موثر است.
اما باید برای جراحی‌های جدی از پزشک در مورد مصرف آن مشورت دریافت کرد.
7. کاهش استرس ناشی از تنش‌های ذهنی
تحقیقات نشان دهنده این است که سنبل الطیب برای افرادی که کار ذهنی استرس‌زا انجام می‌دهند، بسیار مفید است. زیرا می‌تواند استرس را در حد مطلوبی کاهش دهد.
8. کاهش سردردهای تنشی
مطالعات انجام شده حاکی از آن است که مصرف عصاره سنبل الطیب سردردهای تنشی شدید را کاهش می‌دهد. حتی ناتوانی ناشی از این سردردها را نیز می‌کاهد.
9. سایر فواید مصرف سنبل الطیب
برخی دیگر از فواید این گیاه شامل موارد زیر می‌شوند که لازم است تحقیقات بیشتری در رابطه با اثبات آنها انجام شود:
- کاهش افسردگی
- بهبود سندروم خستگی مزمن
- کنترل تشنج و صرع
- درمان لرزش‌های خفیف
- تسکین دردهای عضلانی و مفاصل
- کاهش ناراحتی‌های معده
مقدار و نحوه مصرف سنبل الطیب
از این گیاه بیشتر به صورت دمنوش استفاده می‌شود. اما برای اینکه از عوارض احتمالی آن دور باشیم باید مقدار متعادل آنرا استفاده کنیم.
درمان بی خوابی بزرگسالان با یکی از روش‌های زیر
400 الی 900 میلی گرم عصاره سنبل الطیب قبل از خواب به مدت 6 هفته
120 میلی گرم عصاره سنبل الطیب به همراه 80 میلی گرم عصاره بادرنجبویه قبل از خواب به مدت یک ماه
500 میلی گرم عصاره سنبل الطیب به همراه 100 میلی گرم عصاره رازک قبل از خواب به مدت 2 الی 4 هفته
عوارض سنبل الطیب چیست؟
پیش از اینکه اقدام به استفاده از این گیاه برای جنبه‌های درمانی کنید، بهتر است به عوارض آن نیز توجه داشته باشید. مصرف خوراکی این گیاه در بزرگسالان ایمن است.
این موضوع در صورتی است که به مقدار متعادل و در مدت کوتاه استفاده شود. باید در نظر داشته باشید که هنوز تحقیقاتی مبنی بر اینکه مصرف طولانی مدت این گیاه عوارض جدی را به همراه ندارد، انجام نشده است.
این گیاه می‌تواند عوارضی همچون گزینه‌های زیر را در پی داشته باشد:
- سردرد
- ناراحتی معده
- کسالت روحی
- تحریک پذیری
- بروز ناراحتی‌های قلبی
- خشکی دهان
ممنوعیت‌های مصرفی و هشدارهای جدی
با توجه به اینکه هنوز تحقیقاتی مبنی بر اینکه مصرف طولانی مدت این گیاه چه عوارضی می‌تواند داشته باشد، انجام نشده است، توصیه می‌کنیم از آن برای مدت طولانی استفاده نشود.
هشدار خیلی مهم
توصیه می‌شود افرادی که کار با ماشین آلات سنگین انجام می‌دهند یا قصد رانندگی دارند، از سنبل الطیب استفاده نکنند.
برای ترک مصرف این نوشیدنی پس از مصرف طولانی مدت، ممکن است علائم ترک مصرف آن را شاهد باشید. باید برای این منظور مقدار مصرف را به مرور کاهش دهید. برای پیشگیری از بروز عوارض احتمالی ناشی از قطع مصرف این گیاه پس از طولانی مدت، می‌توانید دوز مصرفی را در طول یک الی دو هفته کاهش دهید.
1. مصرف سنبل الطیب در بارداری و شیردهی
باید در نظر داشته باشید که هنوز اطلاعات کافی در مورد اینکه مصرف سنبل الطیب در بارداری یا شیردهی بی خطر است، در دسترس نیست.
از این رو توصیه می‌شود برای حفظ سلامتی، از مصرف این گیاه در این دوران اجتناب شود.
2. کودکان
استفاده خوراکی از سنبل الطیب برای کودکان خطری ندارد. اما معمولا توصیه می‌شود به مدت 4 الی 8 هفته بیشتر از آن برای کودکان به کار برده نشود.
3. مصرف سنبل الطیب برای جراحی
باید در نظر داشته باشید که سنبل الطیب سیستم عصبی مرکزی را کُند می‌کند.
اثرات ترکیبی این گیاه در کنار داروهای بیهوشی و سایر داروهایی که برای جراحی مورد استفاده قرار می‌گیرند، ممکن است مضر و آسیب رسان باشند. از این رو اغلب توصیه می‌شود، حداقل دو هفته قبل از جراحی، مصرف این گیاه متوقف شود.
تداخل با سنبل الطیب
نباید در کنار مصرف این گیاه از ترکیباتی که در ادامه معرفی می‌کنیم، استفاده کرد.
1. تداخل با الکل
مصرف الکل باعث خواب آلودگی می‌شود. از طرفی دیگر سنبل الطیب هم باعث خواب آلودگی می‌شود.
به همین دلیل مصرف این دو ترکیب در کنار یکدیگر می‌تواند خواب آلودگی بیش از حد را به همراه داشته باشند. از این رو توصیه می‌شود به هیچ وجه در کنار هم از آنها استفاده نکنید.
2. مصرف آلپرازولام
سنبل الطیب می‌تواند سرعت تجزیه آلپرازولام در کبد را کم کند. مصرف همزمان این دو در کنار هم، عوارض جانبی آلپرازولام مانند خواب آلودگی را تشدید می‌کند.
3. مصرف در کنار داروهای آرامش‌بخش و ضد افسردگی
این گیاه خواب آور است.
اکثر داروهای آرامش بخش و ضد افسردگی، خواب آور هستند.
مصرف همزمان سنبل الطیب و داروهای آرامش بخش می‌تواند خواب آلودگی را تشدید کند. سعی کنید در صورت مصرف داروهای آرامش بخش تحت نظارت پزشک پیش روید و در مورد مصرف ترکیبات گیاهی از آنها مشورت دریافت کنید.
از جمله این داروها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- نمبوتال یا پنتوباربیتال
- لومینال یا فنوباربیتال
- سکونال یا سکوباربیتال
- پنتوتال یا تیوپنتال
- فنتانیل
- مورفین
- پروپوفول یا دیپریوان
- زاناکس یا آلپرازولام
- کلونوپین یا کلونازپام
- والیوم یا دیازپام
- آتیوان یا لورازپام
- ورژن یا میدازولام
- رستوریل یا تمازپام
- هالیسون یا تریازولام
4. تاثیر بر تجزیه داروها در کبد
داروهایی که مصرف می‌کنیم، توسط کبد تجزیه و گاهی تغییر می‌کنند. مصرف سنبل الطیب سرعت تجزیه بعضی از داروها در کبد را افزایش می‌دهد.
پیش از مصرف هر دارویی در کنار این گیاه باید از پزشک مشورت دریافت کنید. از جمله داروهایی که با ترکیب با سنبل الطیب ممکن است تاثیر آنها تغییر کنند، شامل موارد زیر می‌شوند:
- لوواستاتین
- کتوکونازول
- ایتراکونازول
- فکسوفنادیم
- تریازولام
مطالب مرتبط با سنبل الطیب
- گل خرزهره چه خواصی دارد؟ (4 هشدار که باید جدی گرفت)
- خواص مریم گلی را بشناسید.
- 15 خاصیت شگفت انگیز رزماری را بشناسید.
جمع‌بندی
در این مقاله به نکات بسیار مهمی در رابطه با مصرف سنبل الطیب پرداختیم.
مهمترین خاصیت این گیاه درمان بی خوابی است. برای درمان بی خوابی می‌توانید از دمنوش یا عصاره آن استفاده کنید. اما باید در نظر داشته باشید که در مدت کوتاهی آن را به کار ببرید. زیرا ممکن است عوارض مطرح شده پس از مدتی بروز داده شوند.
منابع:
webmd
healthline
