مارچوبه فواید و خواص بسیاری را به همراه دارد که در مناطقی از غرب آسیا، آفریقا و اروپا یافت می‌شود. این گیاه گلدار تک لپه‌ای، مزایای بسیاری را برای سلامتی بدن به همراه دارد.
این موارد تنها اطلاعاتی نیستند که لازم است در مورد مارچوبه دانست. پیشنهاد می‌کنیم با ادامه متن همراه ما باشید تا علاوه بر معرفی ویتامین‌ها و مواد مغذی آن به بررسی مهمترین خواص آن بپردازیم. در انتها نیز مضرات مصرف بیش از حد و کاربردهای مختلف این گیاه در غذاهای مختلف را برایتان بیان خواهیم کرد.
شناخت کلی در مورد مارچوبه
مارچوبه از جمله گیاهانی است که ارزش غذایی بالایی را برای بدن به همراه دارد. از آنجایی که کشت این گیاه در ایران کم است، تقریبا نایاب است و اگر هم پیدا شود، قیمت بالایی خواهد داشت.
در برخی از مناطق، از این گیاه برای زیبایی باغچه‌ها استفاده می‌کنند. اما نباید برای بهره‌مند شدن از خواص آن در مواد غذایی و سالاد نادیده گرفته شود.
این گیاه سبز رنگ، در جنس نر دارای رنگی متمایل به زرد است و برای جنس ماده رنگی متمایل به قرمز را خواهد داشت. 3 سال بعد از اینکه این گیاه روی تاج قرار گرفت، زمان برداشت آغاز خواهد شد. در ایران در شهرهایی مانند دزفول، تبریز، قزوین، کرج، اصفهان، شیراز، زنجان، کرمان، اراک و کرمانشاه از این گیاه کشت می‌شود.
این گیاه در برخی از شهرها و شهرستان‌ها به صورت خودرو رشد می‌کند. در فصل بهار و به ویژه ماه فروردین زمان برداشت این گیاه پر خاصیت است. این گیاه را می‌توان به صورت پخته و یا خام مورد استفاده قرار داد. برای شناخت بیشتر خواص این گیاه، در ادامه تمام ویتامین‌ها و مواد مغذی موجود در آن را بیان خواهیم کرد.
ویتامین‌ها و مواد مغذی مارچوبه کدامند؟
این گیاه مانند تمام گیاهان دیگر منبعی غنی از ویتامین C به شمار می‌رود. علاوه بر ویتامین C، مارچوبه حاوی ویتامین E، ویتامین A و ویتامین K نیز هست. برای حفظ سلامتی بدن این ویتامین‌ها ضروری و بسیار مفید خواهند بود. اما این تمام فایده مارچوبه محسوب نمی‌شود.
این گیاه حاوی مواد مغذی بسیاری از جمله بتاکاروتن، آهن، روی، منیزیم، تیامین، نیاسین، اسید فولیک، سلنیوم، اینولین، کولین، پورین و پانتوتنیک اسید به شمار می‌رود. این مواد مغذی و ویتامین‌های مهم، در کنار هم برای سلامتی بدن بسیار مفید خواهند بود که در ادامه به تمام فواید ناشی از مصرف متعادل آن خواهیم پرداخت.
طبع مارچوبه چیست؟
لازم به ذکر است که مارچوبه دارای طبع گرم و خشک است که بهتر است افراد گرم مزاج آنرا به همراه کمی سرکه مصرف کنند و در مقابل افراد سرد مزاج لازم است تا در کنار آن کمی عسل را چاشنی قرار دهند.
مارچوبه چه خاصیتی دارد؟
این گیاه دارای خواص بسیار زیادی برای سلامتی بدن است و بهتر است به طور متعادل در رژیم غذایی روزانه گنجانده شود. تب‌بُر بودن، تقویت مثانه، مفید برای سرماخوردگی و ضد ویروس، تقویت سیستم دفاعی بدن و تسکین‌دهنده‌ای برای دردهای عضلانی از جمله فواید مارچوبه به شمار می‌رود.
مارچوبه موثر بر کاهش وزن
مارچوبه به عنوان یکی از مواد غذایی به شمار می‌رود که آنرا می‌توان به عنوان میان وعده استفاده کرد. این موضوع علاوه بر تامین ویتامین‌های مورد نیاز برای بدن، می‌تواند سبب تامین انرژی مورد نیاز شده و به کنترل پرخوری و ریزه‌خواری در طول رژیم کمک کند. از طرفی دیگر این گیاه می‌تواند متابولیسم بدن را بالا برده و سرعت سوخت و ساز بدن را افزایش بخشد.
مناسب برای افراد مبتلا به دیابت
مارچوبه می‌تواند برای پیشگیری از ابتلا به قند خون و درمان دیابت کمک به سزایی برساند. مصرف متعادل و منظم از این گیاه در طول روز به کنترل و تنظیم سطح قند خون کمک خواهد کرد. علاوه بر آن کمک می‌کند تا هورمون انسولین ترشح شده و مانع جذب گلوکز بیش از حد در بدن شود.
مناسب برای درمان کم خونی
همانطور که در مورد ویتامین‌ها و مواد مغذی مارچوبه بیان شد، این گیاه حاوی آهن و کلروفیل است که افرادی که کم خونی دارند بهتر است برای ساخت گلبول‌های قرمز خون از این خوراکی بسیار مفید استفاده کنند.
ادرارآوری طبیعی
آمینو اسید آسپاراژین از دیگر مواد مغذی است که در مارچوبه وجود دارد. این ماده ادرارآور قوی، باعث می‌شود تا مایعات اضافی از بدن حذف شوند که همین امر بسیار مهم در دفع عفونت‌های مجاری ادرار و پیشگیری از ابتلا به آنها به شمار می‌رود.
علاوه بر این موضوع، آسپاراژین برای حفظ تعادل عصبی ضروری است که برای دریافت این خاصیت، مارچوبه بهترین منبع است.
خاصیت آنتی اکسیدانی و ضد سرطانی
ویتامین‌های E و C از جمله مواد آنتی اکسیدانی هستند که در مارچوبه وجود دارد و علاوه بر آن گلوتامین موجود در آن به از بین بردن رادیکال‌های آزاد منجر خواهد شد. التهابات را کاهش خواهد داد و از فعال شدن سلول‌های سرطانی و رشد آنها جلوگیری خواهد کرد.
مفید برای کنترل فشار خون
سدیم و پتاسیم از جمله مواد مغذی هستند که در ترکیبات این گیاه وجود دارند. این دو ماده برای کنترل فشار خون بسیار ضروری هستند. افرادی که به فشار خون بالا مبتلا هستند، می‌توانند به اعتدال از مارچوبه برای کنترل و بهبود فشار خون استفاده کنند.
جوانسازی و شادابی پوست
سلامت پوست در گرو مصرف متعادل از ویتامین‌ها به ویژه ویتامین C است. علاوه بر ویتامین C آنتی اکسیدان‌های دیگری در ترکیبات مارچوبه وجود دارد که برای جوانسازی پوست بسیار مفید به شمار می‌رود.
جلوگیری از رسوب کلسترول به کمک مارچوبه
گلوتاتین از جمله مولکلول‌هایی است که برای دفع کلسترول مضر بسیار موثر است. مارچوبه یکی از 15 نوع سبزیجاتی به شمار می‌رود که از جذب کلسترول مضر جلوگیری می‌کند. برای کنترل کلسترول بهتر است از این ماده غذایی مفید در رژیم غذایی استفاده کرد.
مصرف مارچوبه در دوران بارداری
خانم‌های باردار در طول دوران بارداری باید از انواع مواد غذایی که حاوی ویتامین‌ها و مواد مغذی هستند، استفاده کنند. به غیر از مواردی که منع می‌شوند، می‌توانند از بسیاری از مواد غذایی مفید بهره‌مند شوند.
مارچوبه یکی از مواد غذایی مفیدی است که بهتر است در طول دوران بارداری از آن به اعتدال مصرف شود تا سلامت جنین و تکامل آن صورت پذیرد.
فولات از جمله مواد مغذی است که در ترکیبات مارچوبه وجود دارد و برای تکامل لوله‌های عصبی جنین بسیار مفید خواهد بود. اسید فولیک موجود در آن نیز می‌تواند به پیشگیری از ابتلا به کم خونی مادر و جنین جلوگیری کند.
مفید برای سلامت چشم
ویتامین A، بتاکاروتن و سایر خاصیت‌های آنتی اکسیدانی که در ترکیبات مارچوبه وجود دارد، بسیار مفید برای سلامت چشم به شمار می‌رود. تمام این مواد مغذی و ویتامینی به شبکیه چشم، برای دفع رادیکال‌های آزاد، کمک خواهند کرد. از طرفی دیگر گلوتامین موجود در آن سبب پیشگیری از ابتلا به شب کوری و همینطور آب مروارید خواهد شد.
مضرات و موارد منع مصرف مارچوبه
همه مواد غذایی فواید و مضراتی را در کنار یکدیگر به همراه دارند. در صورت مصرف آنها به اعتدال می‌توان از فواید آنها بهره‌مند شد. اما در مواردی ممکن است مصرف بیش از حد آنها و حتی مصرفشان سبب بروز مشکلاتی برای بدن شود.
در این قسمت تمام موارد منع مصرف و مضراتی که ممکن است مارچوبه به همراه داشته باشد را ارائه خواهیم کرد تا اعتدال در مصرف آن رعایت شود. به گزینه‌های زیر توجه کنید:
- افرادی که حساسیت مصرفی به سیر و پیاز دارند، بهتر است مارچوبه مصرف نکنند. زیرا ترکیبات تقریبا مشابهی دارند که ممکن است به این ماده غذایی نیز حساسیت نشان دهند
- مضر برای افراد مبتلا به سنگ کلیه و رماتیسم
- خانم‌های باردار باید به اعتدال را در مصرف آن رعایت کنند؛ زیرا ممکن است سبب سقط جنین شود
- فیبر موجود در مارچوبه ممکن است برای افراد مبتلا به کرون مشکلاتی ایجاد کند که بهتر است آنرا مصرف نکنند
- مصرف بیش از حد آن ممکن است سبب ابتلا به سنگ کلیه شود
با مارچوبه چه چیزی می‌توان تهیه کرد؟
از این گیاه در تهیه بسیاری از غذاها و سالادها می‌توان استفاده کرد. اما در این قسمت به صورت خلاصه گزینه‌هایی را معرفی می‌کنیم تا بتوان از مارچوبه در تهیه آنها استفاده کرد و از خواص آن بهره گرفت.
می‌توان برای استفاده از مارچوبه، آنرا کباب کرد یا به صورت آب پز، بخارپز، خام و سرخ شده به مصرف رساند. موارد زیر مناسب‌ترین گزینه‌های هستند:
- پخت سوپ تایلندی
- تهیه پاستای مارچوبه و قارچ
- ریزوتو با مارچوبه و چند قطره لیمو ترش
- کبابی آن به همراه قارچ کبابی غذایی پرخاصیت برای وگن‌ها و وجترین‌ها
- برای تهیه انواع سالاد می‌توان از آن استفاده کرد
- لازانیا، انواع سوپ، خوراک، کوکو و در بسیاری از مواد غذایی می‌توان از آن استفاده کرد
خرید مارچوبه و نگهداری از آن
با شناخت خواصی که از مارچوبه معرفی شد، بسیاری از افراد به دنبال آن برای تهیه غذا و سالاد خواهند بود. از این رو نیاز است تا راهنمایی و نکات دقیقی در مورد خرید نوع تازه و خوب آنرا در نظر داشته باشند.
نکته مهم برای در نظر گرفتن طعم مارچوبه اینکه طعم لذیذی دارد و متمایل به شیرین است. ظاهر نوع سالم آن شبیه مداد سبز رنگ است و برگ‌های فلسی شکلی دارد که در نوک آن قرار گرفته است.
مارچوبه‌های نازک، تردتر از نوع ضخیم آن هستند و بسته به سلیقه می‌توان هر کدام از آنها را انتخاب کرد زیرا در نهایت در صورت پخته شدن به راحتی قبل مصرف خواهند بود.
برای نگهداری مارچوبه کافی است آنها را داخل دستمالی خشک پیچیده و درون یخچال نگهداری کرد. برای مصرف نیز به هر اندازه و قطعه‌ای که نیاز است می‌توان خرد کرده و مصرف کرد.
جمع بندی کلی در مورد مارچوبه
در این متن به طور کامل در مورد خواص، مضرات، ویتامین‌ها و مواد مغذی موجود در مارچوبه نکاتی ارائه شد. در بسیاری از مواد غذایی به ویژه در فصل بهار می‌توان آنرا یافت و در مواد غذایی که تهیه می‌شود، به کار برد. ممکن است کمی قیمت بالاتری نسبت به سایر سبزیجات داشته باشد اما به نسبت خواصی که دارد، بهتر است آنرا در رژیم غذایی به اعتدال جای داد.
