زانو درد (11 علت درد زانو + 11 راه ایمن برای درمان)
زانو درد مشکل شایعی است که ممکن است اکثر افراد را در سنین مختلف تحت تاثیر قرار دهد. درد در ناحیه زانو گاهی میتواند ناشی از یک آسیب باشد.
مواردی همچون:
پارگی رباط
ساییده شدن غضروف
آسیبهایی هستند که میتوانند درد را برای زانو ایجاد کنند.
اما مواردی همچون:
آرتروز
آرتریت
بهداشت زانو و ایجاد عفونت
به عنوان علل پزشکی هستند که ممکن است درد در این ناحیه را در پی داشته باشند.
با این تفاسیر این موضوع را باید در نظر داشت که دردهای جزئی با کمک راهکارهای مراقبتی بهبود مییابند. گزینههایی مانند زانوبند یا درمانهای فیزیکی میتواند موثر باشند. اما ممکن است در برخی از موارد زانوی فرد نیاز به جراحی داشته باشد تا بهبود یابد.
با این مقاله همراه باشید تا به طور کامل در رابطه با موضوع تقریبا شایع زانو درد، نکاتی مهمی را ارائه دهیم.
مطالب مرتبط با زانو درد
- پوکی استخوان چه علائمی دارد؟ آیا موجب زانو درد میشود؟
- علت درد مفاصل و 3 راه درمان آنها را بشناسید.
- درد پشت زانو 7 علت شایع دارد؛ راه درمان آنها را یاد بگیرید.
درک بهتری از آناتومی زانو برای بررسی علت درد
زانو به عنوان بزرگترین مفصل در بدن است. مفصل زانو در پی قرار گرفتن سه استخوان ایجاد شده است:
1. قسمت پایینی استخوان ران
2. استخوان کشکک زانو
3. قسمت بالایی استخوان ساق پا
البته باید در نظر داشت که مفصل زانو رباطها یا لیگامانهای قوی را شامل میشود که موجب اتصال استخوانها به یکدیگر شده است. در زانو چهار لیگامان اصلی وجود دارد:
- رباطهای صلیبی یا مقاطع قدامی (ACL)
- رباطهای صلیبی یا مقاطع خلفی (PCL)
- رباطهای کلترال داخلی (MCL)
- رباطهای کلترال خارجی (LCL)
این رباطها از لغزیدن ساق به سمت جلو و عقب، جلوگیری میکنند. این موضوع مهمترین وظیفه آنها است.
آنها در حفظ پایداری چرخشی زانو نیز موثر هستند. آسیب به هر یک از آنها میتواند با زانو درد همراه شود.
زانو درد با چه عوارض و علائمی همراه است؟
شدت درد زانو و همینطور قسمت درگیر شده به درد، با توجه به علت بروز آن، میتواند متفاوت باشد. اغلب علائم و نشانههایی که زانو درد را همراهی میکنند، ممکن است شامل یکی از موارد زیر باشد:
- التهاب و تورم
- سفت شدن
- قرمزی
- گرم شدن و حساس شدن نسبت به لمس
- ضعف و اصطلاحا خالی کردن زانو
- صدا دادن زانو حین حرکت دادن
- ناتوانی در صاف کردن کامل زانو یا حتی کمی خم کردن آن
زمان مراجعه به پزشک
در صورتی که موارد زیر برای زانو ایجاد شوند، بهتر است در اولین فرصت به پزشک مراجعه کرد:
- عدم توانایی برای تحمل وزن بدن روی زانو
- تغییر شکل آشکار در فرم ظاهری زانو
- درد شدید که در پی آسیب ایجاد شده باشد
- علاوه بر قرمزی، التهاب و تورم، تب نیز ایجاد شده باشد
- عدم توانایی حرکت دادن زانو، خم کردن یا باز کردن زانو
- التهاب زانو
علت زانو درد چیست؟
درد درناحیه زانو میتواند بر اثر آسیبها، مشکلات فیزیکی و مکانیکی زانو، انواع آرتریت و موارد دیگر ایجاد شده باشد. بهتر است در ادامه هر یک از دلایل را به طور کامل بررسی کنیم.
درد ناشی از صدمات و آسیبها
جراحت ACL (رباط صلیبی قدامی)
پاره شدن مینیسک
آب آوردن زانو
از جمله مواردی هستند که به عنوان شایعترین آسیبها برای ایجاد درد زانو معرفی میشوند.
آسیب به زانو ممکن است هر یک از رباطها، تاندونها یا ساکهای پر از مایع را که مفصل را احاطه کرده است، درگیر کند. همچنین استخوانها، غضروفها و رباطهایی که خود مفصل را تشکیل دادهاند، درگیر کند. برخی از آسیبهای شایع برای زانو شامل مواردی که در ادامه معرفی میکنیم، میشوند.
1. جراحت ACL
یکی از چهار رباط اصلی، رباط صلیبی قدامی است. این رباط استخوان ران را به ساق متصل نگه میدارد. آسیب ACL در افراد ورزشکار بیشتر دیده میشود. در ورزشکاران رشته بسکتبال و فوتبال یا ورزشهای دیگر نیز شایع است.
2. شکستگی و ایجاد زانو درد
استخوانهای زانو از جمله کشکک زانو، ممکن است در اثر حوادثی مانند برخورد با وسایل نقلیه یا افتادن، دچار شکستگی شوند. این موضوع در افرادی که پوکی استخوان دارند شایعتر است. پوکی استخوان میتواند حتی با افتادن از یک پله کوتاه، شکستگی را در پی داشته باشد.
3. پاره شدن مینیسک
مینیسک از جنس غضروف سخت و لاستیکی تشکیل شده است. مینیسک به عنوان جاذب جراحات بین استخوان ساق و استخوان ران عمل میکند.
مینیسک پاره میشود اگر فرد پیچ و تاب ناگهانی برای زانو در حالی که وزن بدن روی آن است، داشته باشد. این موضوع در برخی از ورزشکاران در حد بالایی تکراری و شایع است.
4. التهاب کیسههای مفاصل زانو
بورسیت زانو یا التهاب کیسههای حاوی مایع در مفصل، ممکن است زانو درد را در پی داشته باشد. بورس زانو شامل ساکهای کوچک از مایع میشود. این ساکهای حاوی مایع، از ساییدگی بیش از حد مفصل حین حرکت کردن، جلوگیری میکنند.
خم شدن و زانو زدنهای مکرر، بکارگیری بیش از حد زانو، افتادن و پرش زیاد میتواند به این کیسهها آسیب وارد کند. در نتیجه به مرور درد را در پی خواهد داشت.
5. تاندونیت کشکک
تاندونیت کشکک سبب بروز التهاب که نشانه بارز آن است، خواهد شد. این موضوع میتواند برای یک یا چند تاندون ایجاد شود.
تاندونها بافتهای ضخیم و فیبری هستند که عضلات را به استخوان وصل میکنند.
تاندونیت کشکک اغلب برای اسکی بازان، دوندگان، دوچرخه سواران و بیشتر افرادی که ورزش و فعالیت بدنی پرشی انجام میدهند، دیده میشود.
در این قسمت تاندون کشکک، عضله چهار سر ران را به استخوان ساق متصل کرده است. التهاب در این قسمت بروز داده میشود. در صورت زیاد شدن فعالیتهای فرد، درد آن تشدید خواهد شد.
مشکلات مکانیکی زانو
برخی از مشکلات مکانیکی یا فیزیکی برای زانو وجود دارند که به زانو درد ختم میشوند. باید آنها را دقیقتر معرفی کنیم.
6. ضعیف بودن بدن
در برخی موارد، تحلیل رفتن استخوان یا غضروف، ممکن است سبب ایجاد آسیب به زانو و در پی آن ایجاد درد شود.
همچنین ضعیف بودن استخوانها ممکن است شکستگی قطعهای از استخوان یا غضروف را در پی داشته باشد.
7. سندروم ایلیوتیبیال
ایلیوتیبیال بافتی محکم است که از لگن به قسمت خارجی زانو رفته است. اغلب دوچرخه سواران و دوندگان با آسیب به این بافت مواجه میشوند.
این موضوع در پی فعالیت بیش از حد ایجاد میشود و التهاب را در پی دارد.
8. در رفتگی کاسه زانو
وقتی استخوان مثلثی شکل زانو یا کشکک، که قسمت جلوی زانو را پوشانده است، از محل خود خارج شود، زانو درد شدیدی احساس خواهد شد. این نوع در رفتگی در حدی است که با مشاهده زانو متوجه آن خواهیم شد.
9. درد لگن یا پا
در مواردی که درد لگن یا پا وجود داشته باشد، ممکن است نحوه راه رفتن فرد برای حفظ این مفصل دردناک، تغییر کند. این تغییر در راه رفتن میتواند به مفصل زانو فشار بیشتری وارد کند. در نتیجه سبب درد گرفتن زانو میشود.
10. انواع آرتروز که زانو درد را ایجاد میکنند
میتوان گفت بیشتر از 100 نوع مختلف آرتروز وجود دارد. انواعی از آن که اغلب روی زانو تاثیر میگذارند شامل موارد زیر میشوند:
آرتروز دژنراتیو یا پیشرونده
متداولترین نوع آرتروز است. در پی ساییدگی و پارگی ایجاد میشود. این موضوع بر اثر بالا رفتن سن اغلب ایجاد خواهد شد.
روماتیسم مفصلی
ناتوان کنندهترین شکل آرتروز است. آرتریت روماتوئید نوعی بیماری خودایمنی است که میتواند هر مفصلی از بدن را تحت تاثیر قرار دهد. البته باید در نظر داشته باشید که آرتریت روماتوئید یک بیماری کاملا مزمن است. اما ممکن است شدت آن متغیر باشد و گاهی علائم آن رفت و برگشتی باشد.
نقرس
این نوع از آرتروز در صورتی ایجاد میشود که بلورهای اسید اوریک در مفصل جمع شوند. اغلب این مشکل انگشت شست پا را درگیر میکند ولی ممکن است در زانو نیز ایجاد شود.
نقرس کاذب
این مشکل اغلب با نقرس اشتباه گرفته میشود. به دلیل تجمع بلورهای حاوی کلسیم، در مایع مفصل ایجاد میشود که التهاب را در پی دارد. زانوها شایعترین قسمتی هستند که تحت تاثیر این موضوع قرار میگیرند.
آرتروز سپتیک
این نوع آرتروز اغلب با تب همراه است. ممکن است در پی آلوده شدن ایجاد شود و سبب تورم، زانو درد و قرمزی شود. معمولا در پی این مشکل ممکن است آسیب جدی به مفصل زانو وارد شود.
11. سندروم درد پاتلوفمورال
این سندروم یک اصطلاح عمومی است که برای درد بین کشکک و استخوان ران به کار برده میشود. این مشکل در ورزشکاران شایع است. به ویژه در بزرگسالانی که زخم در قسمت زانوی خود دارند و افراد مسنی که از آرتروز کشکک زانو رنج میبرند، این مشکل شایعتر است.
چه عواملی سبب زانو درد میشوند؟
برخی از عوامل وجود دارند که میتوانند موجب دامن زدن به ایجاد مشکل برای زانو و ایجاد درد در پی آن شوند. این عوامل خطر شامل مواردی که بیان خواهیم کرد میشوند.
اضافه وزن و چاقی
اضافه وزن و چاقی میتواند حتی در حین فعالیتهای معمولی مانند راه رفتن و بالا و پایین رفتن از پلهها، به افزایش خطر آسیب به زانوها و به ویژه مفصل زانو منجر شود. حتی میتواند سبب تسریع در تجزیه غضروف مفصل شود. در نتیجه فرد را در معرض ابتلا به آرتروز قرار خواهد داد.
ضعف قدرت عضلانی و عدم انعطاف پذیری
یکی از عوامل خطر که میتواند زانو درد را به همراه داشته باشد، کمبود قدرت و نداشتن انعطاف پذیری برای زانو است.
همواره باید در نظر داشت عضلات قوی، سبب تثبیت و محافظت از مفاصل میشوند. از طرفی دیگر انعطاف پذیری میتواند به افزایش دامنه حرکتی نیز کمک کند.
ورزش یا برخی از مشاغل
برخی از ورزشها فشار زیادتری را نسبت به برخی دیگر به زانوها وارد میکنند. اسکی آلپاین، استفاده از چکمههای اسکی سفت، جهش، پرش و چرخش در بسکتبال، کوبیدن مکرر زانوها با دویدن زیاد و… میتواند آسیب به زانو را بیشتر کند.
همچنین مشاغلی که فشار زیادی روی زانوها وارد میکنند مانند کشاورزی یا ساخت و ساز، میتواند خطر ایجاد زانو درد را بالا ببرد.
آسیب دیدگیهای قدیمی
آسیب دیدگیهای قدیمی نیز ممکن است موجب ایجاد درد مجدد در زانو شوند. به همین دلیل اغلب توصیه میشود دوره درمان و مراقبتهای لازم برای پیشگیری، به دقت انجام شود.
پیشگیری از ایجاد زانو درد
باید در نظر داشته باشید که همیشه پیشگیری از زانو درد امکان پذیر نیست. اما راهکارهایی برای کاهش آسیب به آنها وجود دارد:
- بودن در وزن سالم یکی از بهترین راهکارها برای پیشگیری از زانو درد است؛ هر یک کیلو بیشتر، احتمال درد زانو و آرتروز را افزایش میدهد.
- بدن خود را رو فرم نگه دارید و همواره ورزش کنید. از این طریق عضلات تقویت خواهند شد به شرطی که وقت کافی صرف شود و زیر نظر مربی طریقه صحیح انجام حرکات را آموزش دیده شود.
- از انجام صحیح حرکات ورزشی مطمئن شوید؛ زیرا انجام نادرست آنها میتواند آسیب جدی را در پی داشته باشد.
- تقویت کردن و انعطاف پذیر کردن بدن گام موثری برای پیشگیری از زانو درد است. ضعف عضلات علتی برای درد زانو است که تقویت عضلات موجب پیشگیری و حتی درمان درد آن میشود.
- در صورت ابتلا به مشکل جدی مانند انواع آرتروز برای زانو، باید روش ورزش را تغییر دارد. گزینههایی مانند ورزش و ایروبیک در آب یا سایر فعالیتهای کم فشار، میتوانند گزینههای بهتری باشند.
11 راهکار ایمن برای درمان زانو درد
برای اینکه زانو درد تسکین یابد بهترین کار کمک گرفتن از پزشک است تا آسیب جدیدی با خود درمانی به زانو وارد نشود. اما برخی از گزینههای ایمن وجود دارند که میتوانند چاره ساز باشند.
1. استراحت کردن
استراحت دادن به زانو و کاهش فعالیت بدنیهایی که به زانو فشار وارد میکنند، مهمترین راهکار برای تسکین درد آن است.
2. ورزش کردن
ورزشهای مفید و موثر برای تقویت عضلات زانو به طور دقیق و آموزش آنها زیر نظر متخصصین کاملا موثر است. یکی از بهترین ورزشها برای زانو ورزش تای چی است، بهتر است آنرا زیر نظر متخصصین پیش برد.
3. محدود کردن پرش
پرش میتواند زمینه درد زانو را فراهم کند. برای اینکه درد زانو کاهش یابد باید از پریدنهای مکرر پرهیز کرد.
4. درمان با تغییر دما
در مواردی که آسیب دیدگی برای زانو ایجاد شود، تا مدت 48 الی 72 ساعت بعد از ایجاد آسیب، میتوان از کمپرس سرد برای پیشگیری از درد و التهاب کمک گرفت.
بعد از این مدت نیز میتوان از پدهای گرم یا حوله گرم برای تسکین کمک گرفت.
5. ضربه نزنید
از تمرینات پرشی، کیک بوکسینگ، دویدن، و پرتاب پا باید اجتناب کرد. از تمرینات که موجب چمباتمه زدن روی پا میشوند نیز بهتر است پرهیز کرد. این موارد درد را تشدید میکنند و آسیب دیدگی ممکن است جدی تر شود.
6. با پزشک مشورت کنید
برای درمان زانو درد باید حتما از پزشک مشورت دریافت کرد. راه درمان بسته به علت ممکن است متفاوت باشد.
7. پوشیدن کفش مناسب
نباید اجازه داد کفشها، وضع را بدتر کنند. باید کفش مناسبی پوشید تا فشار از روی زانوها برداشته شود. کفی مناسب باید انتخاب کرد و تا درمان کامل، کفش پاشنه بلند نباید پوشید.
8. بانداژ کردن
استراحت، استفاد از کمپرس یخ و بانداژ کردن میتواند راهی برای کاهش زانو درد باشد. این روش التهاب ایجاد شده را نیز از بین میبرد.
9. بودن در وزن سالم
افرادی که اضافه وزن دارند باید وزن خود را با روشهای اصولی کاهش دهند. این کار موجب کاهش فشار از روی زانو و تسکین درد آن میشود.
10. کمک گرفتن از عصا
از کمک گرفتن از عصا نباید خجالت کشید. عصا میتواند فشار روی زانو را کم کند. اسپلینت یا آتل زانو و بریس نیز میتواند روشی مناسب باشد تا فرد راحتتر راه رود.
11. طب سوزنی
در طب سوزنی چینی سوزنهای بسیار نازک، در نقاط خاصی از بدن قرار داده میشوند تا دردها کاهش یابند. در برخی از موارد این روش نیز میتواند موثر باشد. اما باید متخصص آن را انجام دهد.
مطالب مرتبط با زانو درد
- پوکی استخوان چه علائمی دارد؟ آیا موجب زانو درد میشود؟
- علت درد مفاصل و 3 راه درمان آنها را بشناسید.
- درد پشت زانو 7 علت شایع دارد؛ راه درمان آنها را یاد بگیرید.
جمعبندی
در این متن به طور کامل در رابطه با علل زانو درد نکاتی را بیان کردیم.
این مشکل را باید زیر نظر پزشک درمان کرد. اما راهکارهای بیان شده میتوانند در حد به سزایی برای کنترل این درد موثر باشند.
منابع
mayoclinic
webmd