خواص شیرین بیان جنبه‌های دارویی و درمانی بسیاری را شامل می‌شود. در بسیاری از تنقلات شیرین از عصاره ریشه این گیاه به عنوان شیرین کننده استفاده می‌کنند. شاید کم و بیش اطلاعاتی در رابطه با فواید این ریشه برای بهبود عملکرد دستگاه گوارش به گوش رسیده باشد.
اما این تنها خاصیتی نیست که مصرف این ریشه برای بدن به همراه دارد. بهتر است با ادامه متن همراه باشید تا در ابتدا اطلاعاتی کامل در رابطه با آن را در اختیارتان قرار دهیم و سپس به بررسی مهمترین فوایدی که به همراه دارد به طور کامل اشاره کنیم.
همه چیز در مورد شیرین بیان
برای درک بهتر خواص شیرین بیان لازم است تا اطلاعاتی کلی در مورد آنرا بدانیم. گیاه شیرین بیان با نام‌های دیگری از جمله مهک و میجو نیز شناخته می‌شود. این گیاه برگ دار، گل‌های زیبایی به رنگ بنفش و یا ارغوانی و زرد دارد. ریشه‌ای عمیق در دل خاک دارد که بیشتر خواص درمانی و دارویی آن به ریشه‌اش باز می‌گردد.
میجو به عنوان یک گیاه خودرو، در بر دارنده فواید بسیاری است که در بیشتر قسمت‌های ایران رشد می‌کند. گیاه مهک بومی مناطق آسیا و اروپا است اما در برخی از کشورهای دیگر نیز کشت می‌شود. اکثر پزشکان با اثبات خواص شیرین بیان آنرا به عنوان یک ماده مفید برای جنبه‌های مختلف درمانی معرفی کرده‌اند.
مصریان از شیرین بیان به عنوان ترکیبی دارویی و شیرین کننده در نوشیدنی‌های خود استفاده می‌کردند. بعدها این گیاه به کشورهای دیگر مانند چین صادر شد و برای جنبه‌های مختلف درمانی و دارویی مورد استفاده قرار گرفت.
شیرین بیان در اشکال مختلف در دسترس قرار دارد. ماده اصلی موجود در ترکیبات آن گلیسیریزیک است که موجب شیرین‌تر شدن آن نسبت به سایر مواد خوراکی حاوی ساکارز شده است. در ادامه متن، تمام خواص درمانی و دارویی میجو را بیان خواهیم کرد.
مهمترین خواص شیرین بیان برای انواع مصارف
همانطور که گفته شد اسید گلیسیریزین موجود در شیرین بیان بسیار شیرین‌تر از قند است. علاوه بر آن، مقدار اسید گلیسیریزین با بالا رفتن سن گیاه، افزایش خواهد یافت. از این شیرین کننده که بسیار به صرفه و سالم است، برای تهیه بسیاری از نوشیدنی‌ها، آبنبات‌ها و خوراکی‌های شیرین دیگر مثل پاستیل استفاده می‌کنند.
خواص شیرین بیان برای دستگاه گوارش
مهمترین و برجسته‌ترین خاصیتی که شیرین بیان به همراه دارد، به بهبود ناراحتی‌های گوارشی مربوط می‌شود. در واقع می‌توان گفت ریشه این گیاه راه درمانی موثر برای دردهای گوارشی است. مواردی از جمله گزینه‌های زیر که به گوارش مربوط است با این گیاه بهبود می‌یابد:
- زخم معده
- مسمومیت‌های غذایی
- نفخ معده
- سوزش سر دل
مطالعات نشان داده است که اسید گلیسیریزیک موجود در شیرین بیان سبب از بین بردن باکتری‌های سمی در روده می‌شود و از ایجاد مجدد آنها جلوگیری خواهد کرد. علاوه بر آن خاصیت ضد التهابی و همینطور تقویت کنندگی سیستم ایمنی بدن را نیز به همراه دارد.
پاک کننده مناسب برای دستگاه تنفسی
خواص شیرین بیان به بهبود مشکلات تنفسی ناشی از سرماخوردگی کمک به سزایی می‌رساند. شیرین بیان را به عنوان یک ماده غذایی مکمل برای درمان مشکلات تنفسی و مشکلات برونشیتی می‌توان استفاده کرد. برای این منظور کافی است از دم کرده آن به همراه دارچین و زنجبیل استفاده شود.
علاوه بر آن مشکلاتی مانند انسداد مجاری تنفسی، سرفه و گلو درد که بر اثر سرماخوردگی و یا آنفولانزا ایجاد شده باشند را برطرف خواهد کرد.
دم نوش شیرین بیان یک خلط آور خوب و درمان کننده‌ای برای سرفه‌های مزمن به شمار می‌رود. برای مقابله با عفونت‌های ایجاد شده در مجاری تنفسی نیز می‌توان از آن بهره گرفت.
فواید شیرین بیان برای پوست و مو
به طور گسترده‌ای از خواص شیرین بیان برای سلامت پوست و زیبایی مو استفاده می‌شود. برخی از ماسک‌های طبیعی و کرم‌های خانگی نیز از پودر ریشه این گیاه برای این منظور استفاده می‌کنند.
علاوه بر مصرف خوراکی می‌توان به صورت موضعی از فواید شیرین بیان بهره گرفت. بهتر است مقداری از عصاره این ریشه را در تهیه ماسک‌های خانگی به کار برد تا پس از مدت زمانی نتیجه اثر را شاهد بود. جنبه‌های بسیار مفید استفاده از آن شامل موارد زیر می‌شود:
- درمان جوش و آکنه به علت داشتن فلاونوئیدها
- از بین برنده لکه‌های پوستی
- روشن کننده طبیعی پوست
- درمان خارش
- درمانی مناسب برای آفتاب سوختگی
- درمان ریزش مو و شوره سر به علت داشتن فیتو استروژن‌ها
- بهبود رشد موها
موثر برای بهبود التهابات پوستی
می‌توان از شیرین بیان به عنوان جایگزینی بسیار مناسب برای کرم‌های شیمیایی موجود در فروشگاه‌ها استفاده کرد. البته برخی از ژل‌ها نیز وجود دارند که با کمک خواص شیرین بیان ساخته شده‌اند و برای کنترل و درمان اگزما بسیار مناسب هستند.
ریشه این گیاه به دلیل خاصیت ضد باکتریایی که به همراه دارد، برای درمان بسیاری از مشکلات پوستی می‌تواند موثر واقع شود. مشکلات شایعی مانند درماتیت پوستی، اگزما و کیست‌های پوستی را نیز درمان خواهد کرد.
کاهش سطح کلسترول بد با بهره از فواید شیرین بیان
مصرف منظم از شیرین بیان می‌تواند به طور قابل ملاحظه‌ای در کاهش سطح کلسترول بد موثر باشد. فلاونوئیدهای موجود در ریشه شیرین بیان موجب افزایش اسیدهای صفراوی در شیره صفرا می‌شوند. همین موضوع باعث پایین آوردن سطح کلسترول بد خون خواهد شد.
سم زدایی و پاک کنندگی کبد با شیرین بیان
گاهی اوقات بسیاری مشکلات مربوط به کبد با استفاده از خواص گیاهان دارویی مختلف، از بین خواهد رفت. یکی از داروهای گیاهی که بسیار موثر برای سم زدایی کبد به شمار می‌رود، شیرین بیان است.
همانطور که گفته شد ریشه این گیاه حاوی اسید گلیسیریزین است که به سم زدایی و پاکسازی کبد کمک شایانی می‌رساند. درمان کبد چرب و التهابات کبدی با مصرف متعادل و منظم از شیرین بیان ممکن می‌شود.
شیرین بیان برای نظم در چرخه قاعدگی
استفاده از دمنوش و یا پودر شیرین بیان، اغلب به عنوان یک راه موثر در منظم کردن سیکل قاعدگی به شمار می‌رود. علاوه بر این موضوع، این ریشه به دلیل داشتن خاصیت ضد التهابی و درمانی موثر خود منجر به کنترل سندروم پیش از قاعدگی شده و از ناراحتی‌های آن به شدت می‌کاهد.
شیرین بیان برای دوران میانسالی زنان، فواید ویژه‌ای را به همراه دارد. یعنی از تنش‌هایی مانند گر گرفتگی و کلافگی در دوران یائسگی آنها، جلوگیری می‌کند. علاوه بر آن با کاهش سطح هورمون تستوسترون به درمان سندروم تخمدان پلی کیستیک، بسیار موثر عمل می‌کند.
خاصیت ضد سرطانی شیرین بیان
بسیاری از مطالعات انجام شده روی ریشه گیاه شیرین بیان حاکی از تاثیرات ضد سرطانی آن است. این ریشه برای مبارزه با سرطان پروستات و سرطان سینه کمک شایانی را به همراه دارد. برخی از شیوه‌های پیش گرفته شده در طب سنتی چین، از این ریشه به طور موثر در درمان سرطان استفاده می‌کنند.
کنترل استرس
اگر برای کنترل استرس و اضطراب تمام راه‌حل‌ها پاسخگو نبود، باید شیرین بیان را حتما امتحان کرد. استفاده از دمنوش شیرین بیان به طور قابل ملاحظه‌ای سبب ایجاد آرامش و کنترل استرس خواهد شد.
ترشح مداوم آدرنالین (هورمون مربوط به هیجانات) و کورتیزول (هورمون استرس) از غدد فوق کلیه موجب ایجاد استرس و اضطراب به صورت مداوم می‌شود. خواص شیرین بیان قادر به تنظیم این دو هورمون است. عصاره ریشه این گیاه غدد فوق کلیوی را تحریک کرده و موجب تنظیم و کنترل استرس خواهد شد.
سخن پایانی
در این مطلب 9 مورد کلی و مهم خواص شیرین بیان که به عنوان برجسته‌ترین آنها هستند را معرفی کردیم. اما باید جانب احتیاط در مورد مصرف تمام مواد غذایی رعایت شود. پودر، دمنوش، عرق و عصاره آن، موارد بسیار خوبی هستند که در برخی فرشگاه‌ها نیز وجود دارند و برای مصرف می‌توان آنها را تهیه کرد.
