چای کوهی را به عنوان یکی از انواع دمنوش‌های پرخاصیت، روزانه می‌توان استفاده کرد.
شکل ظاهری این چای پشمی است و شاید به این علت است که در برخی موارد به آن چای پشمی نیز می‌گویند.
نوشیدن چای کوهی می‌تواند تاثیر به سزایی در رفع خستگی داشته باشد.
زیرا علاوه بر اینکه با نوشیدن دمنوش آن، بدن هیدراته می‌شود، ترکیبات گیاهی بسیار مفیدی نیز به بدن رسانده خواهد شد.
برای اینکه با خواص، طبع، مضرات و همینطور طرز تهیه این چای آشنا شوید، بهتر است با ادامه این مقاله همراه ما باشید.
مطالب مرتبط به چای کوهی
- دمنوش دارچین چه خواصی دارد؟ چگونه می‌توان طبع دارچین را متعادل ساخت؟
- دمنوش بابونه با 5 خاصیت مهم برای بدن را بشناسید.
- چای سبز چه خواصی دارد؟ در چه مواردی باید از مصرف آن پرهیز کرد؟
آشنایی با چای کوهی
چای کوهی با نام علمی Stachys lavandulifolia معرفی می‌شود.
اما نام‌های دیگری نیز برای این چای وجود دارد که در قسمت‌های مختلف ایران با این نام‌ها شناخته می‌شود. از جمله این نام‌ها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
چای چوپان
توکلیجه (آذربایجان)
گل‌کوو (کردستان)
چای پشمی
کرک گربه (شیراز و بختیاری‌ها)
گل کوفته (همدان)
و…
بیشتر به دلیل اینکه این چای را در ارتفاعات و کوه‌ها می‌توان پیدا کرد، به نام چای کوهی معرفی می‌شود.
ریشه‌های چای کوهی چوبی و کوتاه است اما ساقه‌های آن تقریبا بلندتر است. برگ و ساقه‌های این گیاه، حالتی کرک و پردار یا پرزدار دارند.
جالب است بدانید این گیاه، گل می‌دهد. گل‌های آن به رنگ‌های صورتی، ارغوانی و گاهی به ندرت سفید مایل به زرد هستند.
از ساقه، برگ و گل‌های گیاه چای کوهی، می‌توان برای موارد مختلف درمانی استفاده کرد. دمنوش این گیاه تاثیر به سزایی در بهبود مشکلاتی همچون سرماخوردگی، آنفولانزا و حتی مشکلات گوارشی دارد. در ادامه بیشتر در رابطه با موارد کاربرد این چای صحبت خواهیم کرد. با ما همراه باشید.
طبع چای کوهی چیست؟
یکی از نکات مهم در رابطه با گیاهان دارویی به طبع آنها مربوط می‌شود.
طبع چای کوهی گرم و خشک است.
از این رو برای بهبود مشکلات ناشی از سردی بدن، بسیار مفید و موثر است.
ترکیبات مفید چای کوهی
یکی از مهمترین ترکیباتی که در این گیاه وجود دارد، هایپریسین است که رنگ قرمز دارد. این ماده در برگ‌های چای کوهی یافت می‌شود و به عنوان گزینه‌ای عالی برای بهبود زخم و سوختگی به کار برده می‌شود.
علاوه بر آن، چای کوهی حاوی ترکیبات پلی فنول و ترکیبات دیگری همچون تانن و اسید نیکوتین نیز هست. دریافت مقادیر متعادلی از این ترکیبات گیاهی برای بهبود عملکرد بدن و درمان بسیاری از مشکلات بدنی موثر است.
چای کوهی چه خواصی دارد؟
ترکیبات گیاهی مفیدی که چای کوهی به همراه دارد، موجب تاثیرات درمانی متعددی شده است. از این رو برای جنبه‌های درمان مختلف آن را می‌توان به کار برد. در ادامه به معرفی مهمترین خواص این گیاه خواهیم پرداخت.
1. خواص چای کوهی برای سرماخوردگی
چای کوهی ترکیبات آنتی اکسیدانی بسیار مفیدی را برای بدن به همراه دارد. این ترکیبات آنتی اکسیدانی برای تقویت سیستم دفاعی بدن بسیار مفید و موثر هستند.
از آنجایی که دوران سرماخوردگی باید به پایان برسد تا علائم و عوارضی که به همراه دارد رفع شوند، نیاز است از راهکارهای خانگی برای کنترل آن کمک گرفت.
از بهترین راهکارهای خانگی برای بهبود عوارض سرماخوردگی، هیدراته نگه داشتن بدن با استفاده از دمنوش‌های موثر است. چای کوهی از جمله گزینه‌هایی است که می‌توان از آن برای بهبود سرماخوردگی کمک گرفت. اما ترکیب آن با گزینه‌های دیگر تاثیر به سزایی را ایجاد خواهد کرد.
ترکیب چای کوهی و آویشن
از جمله گیاهان دارویی که برای بهبود سرماخوردگی بسیار موثر است، آویشن محسوب می‌شود. برای اینکه بتوان به سریع‌ترین شکل ممکن، سرماخوردگی را کنترل کرد، بهتر است از ترکیب آویشن و چای کوهی استفاده کرد.
می‌توانید برای اینکه تاثیر آنتی اکسیدانی این دمنوش را زیاد کرده باشید، از عسل نیز استفاده کنید. با این کار طعم آن را نیز خوشمزه‌تر کرده‌اید.
- بهترین راه بهبود سرماخوردگی استفاده از دمنوش‌های گیاهی است. از آنها برای تسریع در رفع عوارض سرماخوردگی می‌توان کمک گرفت. برای یادگیری بهترین نوع آنها، بهتر است مقاله 5 دمنوش موثر برای درمان سرماخوردگی را مطالعه کنید.
2. کسب آرامش با نوشیدن چای کوهی
استفاده از چای کوهی، به آرامش بخشی و تسکین دهندگی می‌انجامد. ترکیباتی از جمله پینین، میرتنول و همینطور وربنول در این گیاه وجود دارد.
این ترکیبات برای داشتن آرامش بسیار مفید و موثر هستند.
3. خواب آسوده با خواص چای کوهی
باید در نظر داشت که ترکیبات شیمیایی این گیاه بسیار مفید، با گیرنده‌های عصبی سیستم مرکزی بدن، در تعامل هستند. از این رو برای درمان کم خوابی و کسب خوابی عمیق، می‌توان از آن استفاده کرد.
این موضوع ناشی از خاصیت ضد اضطرابی آن نیز خواهد بود.
4. خواص چای کوهی برای پیشگیری از سرطان دهانه رحم
جالب است بدانید طبق تحقیقات انجام شده، استفاده از عصاره چای کوهی، تا 50 درصد از رشد سلول‌های سرطانی دهانه رحم جلوگیری می‌کند.
ترکیباتی از جمله pomiferin E و همینطور 6-methoxysakuranetin در این گیاه دارویی، تاثیر به سزایی در درمان سرطان دهانه رحم دارند.
5. راهکاری برای کاهش فشار خون
استفاده از چای کوهی برای کاهش فشار خون بالا بسیار موثر است.
این موضوع به این دلیل است که در ترکیبات این گیاه دارویی، موارد بسیار موثری برای باز شدن عروق و شریان‌های خونی وجود دارد. از این رو فشار خون نیز کاهش خواهد یافت.
6. خواص چای کوهی برای دستگاه گوارش
برخی از اختلالات ایجاد شده برای دستگاه گوارش را می‌توان با گیاهان دارویی بهبود بخشید.
چای کوهی می‌تواند روی عملکرد معده و روده‌ها و بهبود اختلالات ایجاد شده برای آنها، تاثیر به سزایی داشته باشد.
پلی فنول‌های گیاهی و همینطور ترکیبات آنتی اکسیدانی موجود در این گیاه، به کاهش التهاب ایجاد شد در معده و روده‌ها کمک می‌کند. از این رو در بهبود عملکرد آنها، تاثیر به سزایی ایجاد خواهد شد.
7. بهبود زخم‌ها
از گیاه چای کوهی، می‌توان به عنوان مرهمی عالی برای التیام و بهبود زخم‌ها و سوختگی‌ها استفاده کرد. برای این منظور لازم است این گیاه را کوبید و روی محل زخم قرار داد.
8. تقویت حافظه و یادگیری
علت بروز آلزایمر به طور دقیق هنوز مشخص نشده است. اما وجود پلاک آمیلوئید در مغز، هشداری برای ابتلا به آلزایمر محسوب می‌شود.
با پیشرفت آلزایمر، این پلاک نیز افزایش خواهد یافت. جالب است بدانید ترکیبات چای کوهی، موجب پیشگیری از تشکیل آمیلوئید خواهد شد.
طبق تحقیقات انجام شده بر افراد مسن مبتلا به آلزایمر، استفاده از چای کوهی به کاهش پلاک آمیلوئید منجر شده است. حتی به تقویت عملکرد سیستم عصبی نیز کمک می‌کند. از این رو علاوه بر تقویت حافظه، به افزایش قدرت یادگیری نیز منجر می‌شود.
9. تقویت کننده سیستم ایمنی بدن
چای کوهی به علت داشتن ترکیبات آنتی اکسیدانی، به تقویت سیستم ایمنی بدن می‌انجامد.
دریافت خواص آنتی اکسیدانی از آسیب‌های ناشی از رادیکال‌های آزاد به سلول‌های بدن جلوگیری می‌کند.
ترکیبات چای کوهی به عنوان ترکیباتی آنتی اکسیدانی هستند که تقریبا با ترکیبات آنتی اکسیدانی چای سبز قابل مقایسه هستند. از این رو برای تقویت سیستم ایمنی بدن بسیار موثر است.
از این خاصیت چای کوهی می‌توان برای پیشگیری از انواع سرطان و حتی کنترل پیشرفت بیماری ایدز، به عنوان راهکاری در کنار درمان اصلی نیز کمک گرفت.
10. پیشگیری از ابتلا به سرطان
همانطور که بیان شد، چای کوهی حاوی ترکیبات آنتی اکسیدانی متعددی است. علاوه بر آن خاصیت ضد التهابی بالایی را نیز به همراه دارد. این خاصیت ضد التهابی ناشی از ترکیبات فنولی است که در این گیاه وجود دارد.
از این رو، استفاده از این چای، برای پیشگیری از ابتلا به سرطان روده بزرگ، سرطان ملانوما و سینه می‌توان نتیجه گرفت. این چای از تکثیر سلول‌های سرطانی نیز جلوگیری می‌کند.
برخی از محققین بر این عقیده‌اند که تاثیر این چای از داروی سیس پلاتین که برای کنترل و درمان سرطان به کار برده می‌شود، بیشتر است.
11. خواص چای کوهی برای رحم
یکی از شایع‌ترین مشکلاتی که اکثر افراد دارای رحم منتسب به زنان، با آن مواجه می‌شوند، سندروم تخمدان پلی کیستیک است.
این مشکل به عنوان شایع‌ترین مشکل غدد درون ریز در زنان شناخته می‌شود.
یکی از مهمترین عوارضی که سندروم تخمدان پلی کیستیک در پی دارد، عدم تخمک گذاری است. خواص چای کوهی برای رحم به علت داشتن خواص استروژنیکی است که به همراه دارد. از این رو به عنوان گزینه‌ای عالی برای پیشگیری و بهبود این مشکل، می‌توان از آن استفاده کرد.
همچنین باید در نظر داشته باشید این چای قاعده آور است و برای تنظیم چرخه قاعدگی می‌تواند بسیار موثر باشد.
12. ادرار آور طبیعی
این چای، حاوی ترکیبات گیاهی ادرار آور است. از آن برای بهبود عملکرد دستگاه گوارش و حتی کبد می‌توان کمک گرفت.
این گیاه به عنوان راهکاری برای بهبود گوارش و سلامت معده به کار برده می‌شود و با خاصیت ادرار آوری که دارد، به دفع سموم زائد بدن کمک می‌کند.
13. تقویت قوای جنسی
در طب سنتی توصیه شده است، برای تقویت قوای جنسی از چای کوهی به همراه عسل استفاده شود. این ترکیب طبیعی علاوه بر رساندن خاصیت آنتی اکسیدانی به بدن، به تقویت بدن برای عملکرد بهتر نیز می‌انجامد.
14. تقویت استحکام استخوان‌ها
استفاده از چای کوهی به استئوبلاست منجر می‌شود. از این رو برای پیشگیری از پوکی استخوان و حتی بهبود آن موثر خواهد بود.
بهره از ترکیبات این چای به افزایش تراکم استخوان کمک می‌کند و به تسریع در درمان شکستگی‌ها نیز کمک خواهد کرد.
15. ضد افسردگی و اضطراب
ترکیبات فلاونوئیدی موجود در این گیاه دارویی، به پیشگیری از آسیب به سلول‌های عصبی می‌انجامد. این ترکیبات بر بازدارندگی مونوآمین اکسیداز موثر هستند.
این ترکیب برای داروهای ضد افسردگی، ضد اختلال وحشت و ترس اجتماعی نیز به کار برده می‌شود. به همین دلیل از چای کوهی به عنوان راهکاری برای کنترل استرس و اضطراب می‌توان استفاده کرد.
طرز تهیه چای کوهی
چای کوهی را می‌توانید با سفر به دل طبیعت و کوهنوردی بچینید. زیرا این گیاه بیشتر در ارتفاعات رشد می‌کند. اما در صورت عدم دسترسی، این چای را از اکثر فروشگاه‌ها و عطاری‌ها می‌توانید تهیه کنید.
برای تهیه دمنوش این چای معمولا آن را ابتدا باید با روش مناسب شستشو داد و خشک کرد. سپس برای تهیه دم کرده‌ی آن می‌توان مراحل زیر را طی کرد:
- مقدار چند ساقه از این گیاه را درون قوری اضافه کنید
- روی آن را به مقدار یک الی یک و نیم لیوان آب جوش بریزید
- قوری را به مدت 10 الی 15 دقیقه روی حرارت غیر مستقیم قرار دهید تا به طور کامل دم بکشد
- بعد از آن می‌توانید آن را مانند چای معمولی به همراه قند، نبات و یا عسل میل کنید
عوارض چای کوهی
این چای در صورتی که روزانه به اندازه متعادل مصرف شود، عوارضی را در پی نخواهد داشت. اما در برخی از موارد که مصرف متعادل آن پیش گرفته نمی‌شود، ممکن است عوارض زیر را در پی داشته باشد:
- در دوران بارداری ممکن است به علت قاعده آور بودن، سقط جنین را در پی داشته باشد
- مصرف نامتعادل آن موجب گرمی بدن می‌شود
- ممکن است آلوده شدن خون را در پی داشته باشد
با این وجود باید در نظر داشته باشید که، تا به حال هیچ نوع علائم آلرژیک و سمیتی از چای کوهی گزارش نشده است.
ممنوعیت مصرف چای کوهی
همه افراد نمی‌توانند از ترکیبات گیاهی استفاده کنند. زیرا به علت شرایط بدنی مختلف، ممکن است تاثیرات مختلفی را در پی داشته باشند.
در رابطه با چای کوهی توصیه می‌شود افراد با شرایط زیر از مصرف آن اجتناب کنند:
- زنان باردار و شیرده نباید چای کوهی بنوشند زیرا هنوز تاثیرات آن به طور علمی به اثبات نرسیده است
- افراد گرم مزاج بهتر است به علت طبع گرم این چای، از مصرف آن بپرهیزند (حتی ممکن است موجب خونی شدن ادرار آنها شود)
- افراد مبتلا به آسم بهتر است با احتیاط بیشتری این چای را استفاده کنند
- افرادی که داروهای سرماخوردگی، ضد آلرژی، ضد بارداری، ضد آسم و حساسیت استفاده می‌کنند، باید از مصرف این نوشیدنی و ترکیبات آن اجتناب کنند
مطالب مرتبط به چای کوهی
- دمنوش دارچین چه خواصی دارد؟ چگونه می‌توان طبع دارچین را متعادل ساخت؟
- دمنوش بابونه با 5 خاصیت مهم برای بدن را بشناسید.
- چای سبز چه خواصی دارد؟ در چه مواردی باید از مصرف آن پرهیز کرد؟
جمع‌بندی
در این مقاله در رابطه با خواص، مضرات و طرز تهیه چاهی کوهی نکات متعددی را بیان کردیم.
از جمله مهمترین خواص این چای به بهبود سرماخوردگی می‌توان اشاره کرد. علاوه بر آن، برای بهبود حالات روحی، بی‌خوابی و همینطور برخی مشکلات گوارشی نیز می‌توان از این چای استفاده کرد.
اما ممنوعیت‌های مصرف آن برای افراد باردار و همینطور افراد گرم مزاج را نیز باید در نظر داشت.
لازم به ذکر است مصرف متعادل چای کوهی عوارضی همچون واکنش‌های آلرژیکی و مسمومیت را در پی ندارد.
