علائم عفونت ریه بسیار شبیه علائم سرماخوردگی و آنفولانزا است، ولی با این تفاوت که عفونت ریه ماندگاری بیشتری دارد و می‌تواند شدیدتر بروز داده شود. در ادامه به صورت جامع در مورد موارد زیر صحبت به میان آورده ایم:
- علائم عفونت ریه
- عوامل بیماری‌زای این بیماری
- راه‌های درمان
- پیشگیری از ابتلا به آن
آلودگی ریوی چطور اتفاق می افتد؟
ویروس یا باکتری وارد نای یا راه هوایی اصلی (برونش) می‌شود. این قبیل عفونت های ریه که راه هوایی اصلی در آن درگیر می‌شود، برونشیت نام دارند که معمولا در اثر آلودگی باکتریایی ایجاد می‌شوند.
اگر ویروس یا باکتری وارد راه های هوایی فرعی و شش‌ها شوند بیماری را برونشیتولیتس می‌نامند. این جمله آلودگی ها معمولا ویروسی هستند تا باکتریایی و راه درمان مخصوص به خود را دارند.
عفونت های ریه مانند ذات الریه معمولا خفیف هستند ولی ممکن است برای کسانی که دستگاه ایمنی ضعیفی دارند، مثلا کسانی به انسداد مزمن ریه مبتلا هستند، می تواند خطرناک باشد.
مطالب مرتبط با رژیم عفونت ریه
- ذات الریه چیست؟ علائم، راه درمان و پیشگیری از آن چگونه است؟
- درمان سرفه خشک و علت های شایع آن کدام است؟
- آنفولانزا را با 13 راهکار درمان کنید + پیشگیری و علائم
با این اوصاف می توان گفت وقتی ریه و راه های هوایی به عفونت دچار شود، فرد به عفونت ریوی مبتلا شده است. جالب است بدانید برخی از انواع عفونت ریه خود به خود درمان می شوند اما برخی دیگر به دلیل شدت درگیر کردن بالا نیاز به درمان های تجویز شده توسط پزشک دارند.
9 نشانه شایع عفونت ریه
عفونت ریه ممکن است در اثر ورود ویروس، باکتری و یا حتی قارچ به درون دستگاه تنفسی ایجاد شود. یکی از شایع ترین انواع عفونت‌های ریه، ذات الریه است. این بیماری بیشتر توسط باکتری بیماری‌زا یا ویروس به وجود می‌آید.
عفونت ریه در اثر تنفس هوای آلوده به ویروس یا باکتری که یک فرد بیمار در آن سرفه یا عطسه کرده است ایجاد می‌شود.
با توجه به این موارد علائم این بیماری می‌تواند از خفیف تا مزمن متفاوت باشد. درجه عفونت به سن، سیستم ایمنی یا سلامت کلی بدن و عامل بیمار کننده که باکتری، ویروس یا قارچ ممکن است باشد، بستگی دارد. نشانه‌ها ممکن است شبیه آنفولانزا یا سرماخوردگی باشند ولی مدت زمان بیشتری فرد را درگیر می‌کنند.
1. سرفه؛ برجسته ترین مورد از علائم عفونی ریه
سرفه به افراد کمک میکند تا خلط ایجاد شده ناشی از آلودگی و بیماری را به خارج از مسیرهای هوایی و به طور کلی به خارج از ریه هدایت کنند.
گاهی سرفه خلط دار ممکن است با خون همراه باشد. در بیماری برونشیت و ذات الریه ممکن است خلط خارج شده از راه‌های هوایی به رنگ شفاف، سفید، زرد، خاکستری و سبز باشد. سرفه ممکن است تا چند هفته حتی پس از از بین رفتن بقیه علائم عفونت ریه هم ادامه داشته باشند.
2. درد ضربه‌ای سینه
درد در ناحیه سینه در بیماران مبتلا به عفونت ریه معمولا به صورت ضربه‌ای و تیز احساس می‌شود. این نوع درد با سرفه و تنفس عمیق بیشتر خواهد شد. گاهی هم یک درد سریع ممکن است در بالا و پشت به وجود بیاید.
3. درد عضلانی و آبریزش بینی
در هنگام عفونت ریه ممکن است درد عضلانی در پشت و بقیه عضلات دیده شود. این درد به نام میالژیا معروف است.
گاهی درد می‌تواند فراگیر شده و به بدن درد منجر شود. هرگونه آبریزش بینی و هرگونه علائم شبه آنفولانزا، مانند عطسه طولانی مدت، نشان دهنده عفونت ریه از نوع برونشیت است.
4. تب و دمای بالای بدن
تب وقتی به وجود می‌آید که بدن در حال جنگیدن با عوامل عفونت زا است. دمای نرمال بدن در حدود 37 درجه سانتی گراد یا 98.6 درجه فارنهایت است. اگر عفونت ریه باکتریایی باشد دمای بدن ممکن است به مرحله خطرناک 105 درجه فارنهایت یا 40.5 درجه سانتی گراد برسد.
تب بالاتر از 102 درجه فارنهایت یا 38.9 درجه سانتی گراد با علائمی مانند تب و لرز، عرق، درد ماهیچه ای، کم آبی، سردرد و ضعف از نشانه های عفونت ریه است که اگر تب از 102 درجه فارنهایت بیشتر شود یا اگر علائم بیش از سه روز دوام داشت، باید به پزشک مراجعه شود.
5. تنگی نفس
تنگی نفس به این معناست که تنفس سخت است و نفس کشیدن به صورت کامل صورت نمی‌گیرد. اگر مشکلی در نفس کشیدن دارید باید سریعا به پزشک مراجعه کنید.
6. خستگی از بارزترین علائم عفونت ریه
معمولا بدن در برخورد با عوامل عفونت زا به مبارزه با آنها می‌پردازد، این مبارزه می‌تواند شما را دچار خستگی و بی حالی کند؛ در این شرایط استراحت و خوابیدن برای بدن ضروری و لازم است پس آن را در طول بیماری از بدن خود دریغ نکنید.
7. خس خس کردن
خس خس کردن، در واقع صدایی است که در هنگام تنفس در بیماران عفونت ریه شنیده می‌شود. این خس خس ناشی از تنگ شدن راه‌های تنفسی است که در اثر عفونت ریه به وجود آمده است.
8. کبودی لب و پوست صورت
آبی یا کبود شدن لب‌ها و ناخن‌ها در افرادی که مبتلا به عفونت ریه شده‌اند، به دلیل نرسیدن اکسیژن کافی به بافت‌ها و اندام‌های بدن ایجاد می شود.
9. صدای ترق و ترق ریه ها
یکی دیگر از نشانه‌های آشکارساز عفونت ریه، صدای ترق و ترقی است که از انتهای ریه شنیده می‌شود. این صدا به بی باسیلار کرک لز معروف است که در واقع همان صدایی است که پزشک با گذاشتن گوشی (stethoscope) بر روی قفسه سینه و پشت شما آنرا می‌شود.
دلایل بروز علائم عفونت ریه
برونشیت، ذات الریه و برونشیت ویلیتس سه مورد عفونت ریه عمده محسوب می‌شوند که معمولا در اثر ورود باکتری یا ویروس به ریه ایجاد می‌شوند.
از میکروارگانیسم‌های ایجاد کننده عفونت ریه می‌توان به ویروس آنفولانزا (influenza)، ویروس آر اس وی (RSV)، باکتری کلومدیا پنومنیا، مایکوپلاسما پنومنیا و بوردتلا پرتوسیس اشاره کرد.
میکروارگانیسم‌های ایجاد کننده ذات الریه را می توان باکتری هایی مانند هموفیلوس آنفولانزا، استرپتوکوکوس پنومنیا و مایکوپلاسما پنومنیا دانست.
عفونت ریه به ندرت توسط قارچ‌ها ایجاد می‌شود که می‌توان این عفونت را ناشی از آسپرژیلوس، هیستوپلاسما کپسولاتوم، جیروسی و پنو موکس تیس جیروسی دانست.
به طور کلی عفونت ریه در اثر ورود قارچ بیماری زا به ندرت دیده می‌شود و در کسانی که سیستم ایمنی بدنشان ضعیف است به وجود می آید. ممکن است ضعف سیستم ایمنی ناشی از بیماری‌هایی مانند ایدز و سرطان باشد یا به دلیل مصرف داروهایی باشد که پس از پیوند اعضا تجویز می‌شود.
تشخیص عفونت ریه
در صورت مشاهده علائم عفونت ریه وقتی به پزشک مراجعه می‌کنید، او ممکن است از شما درباره تاریخچه پزشکی، علائم، شغل، مسافرت‌های اخیر یا تماس با حیوانات از شما سوالاتی کند که بهتر است به طور دقیق به آنها پاسخ دهید. پزشک ممکن است دمای بدن شما را اندازه گیری کند و به صدای ریه شما گوش دهد.
معمولا پزشک با بررسی موارد بیان شده، بسته به شدت بیماری راه درمان را تجویز می کند. اما گاهی نیاز است برای تشخیص دقیق تر و حاد بودن بیماری، بررسی ها و آزمایشات زیر نیز انجام شوند:
- عکسبرداری از قفسه سینه توسط پرتو ایکس یا سی تی اسکن، آزمایش اسپیرومتری (آزمایشی که نشان می‌دهد شما چه مقدار و چه قدر سریع می‌توانید هوا را به درون ریه خود ببرید)
- آزمایش پالس اکسیمتری این آزمایش نشان می‌دهد چه مقدار اکسیژن در خون شما وجود دارد
- آزمایش بر روی مخاط دهان یا خلط، آزمایش سواپ ریه
- آزمایش شمارش کامل خون و همینطور کشت خون
درمان عفونت ریه چگونه است؟
پزشکان برای از بین بردن علائم عفونت ریه معمولا دارو تجویز می کنند که برای از بین بردن عفونت ناشی از باکتری معمولا داروهای آنتی باکتریال و برای از بین بردن عفونت های قارچی از دارو های ضد قارچ مانند کتوکونازول و وریکونازول استفاده می کنند.
از بین بردن عفونت‌های ویروسی با داروهای ضد باکتری امکان پذیر نیست. معمولا برای از بین بردن علائم عفونت ریه ویروسی، کاری جز صبر کردن و اجاره دادن به بدن برای مبارزه با ویروس‌ها از دست ما بر نمی‌آید. در این بین با بهره گرفتن از درمان‌های خانگی می‌توان به کمک بدن رفت.
- استفاده از استامینوفن و ایبوپروفن می تواند به کاهش تب کمک کند.
- بیشتر آب بنوشید و بدن را هیدراته نگه دارید.
- چای زنجبیل و عسل برای عفونت ریه بسیار مفید است.
- غرغره آب نمک هم کارگشا است.
- استراحت کردن به اندازه کافی از عوامل مهم و تاثیرگذار در بهبود علائم عفونت ریه است.
- استفاده از دستگاه بخار ساز برای مرطوب کردن هوا و تنفس راحت تر می تواند موثر باشد.
- استفاده از آنتی بیوتیک ها، اندازه‌ای که پزشک تجویز کرده است لازم است تا بتوانید بر علائم عفونت ریه فائق آیید.
درمان عفونت ریه چند وقت طول می کشد؟
مدت زمان درمان عفونت ریه به شدت درگیری مجاری تنفسی و ریه بستگی دارد. اما معمولا با شروع راهکارهای درمانی خانگی و دارویی، سریعتر عوارض ایجاد شده از بین خواهند رفت.
معمولا علائم عفونت ریه طی یک هفته الی 10 روز بهبود می یابند که عوارضی از جمله خلط، مخاط و سرفه ممکن است تا حدود سه هفته به طول بینجامد.
پیشگیری از عفونت ریه
حتما جمله پیشگیری بهتر از درمان است به گوش همه ما رسیده است. این جمله برای عفونت ریه هم صدق می کند ولی از همه عوامل بیماری زا مانند عوامل عفونت ریه نمی توان پیشگیری کرد. در زیر چند راهکار برای کم کردن احتمال ابتلا به عفونت ریه را معرفی می‌کنیم.
- دست ها را به طور مرتب بشویید.
- از دست زدن به صورت و دهان خود خودداری کنید.
- از اشتراک گذاری ظرف های، غذا و نوشیدنی با سایر افراد پرهیز کنید.
- از تردد بیش از حد در اماکن شلوغ و پر ازدحام که احتمال انتقال عوامل عفونت ریه در آن است دوری کنید.
- از کشیدن تنباکو خودداری کنید.
- در زمستان از واکسن آنفولانزا استفاده کنید.
- به کسانی که سیستم ایمنی ضعیفی دارند و به سرعت باکتری‌ها در بدن آنها بیماری ایجاد می‌کنند توصیه می‌شود که واکسن‌های باکتریایی عفونت ریه را استفاده کنند.
- واکسیناسیون معمولا به اطفال، سالمندان، سیگاری‌ها و افراد با بیماری‌های مزمن ضروری به نظر می‌رسد.
علائم عفونت ریه در کودکان
اغلب عفونت ریه بافت التهابی برای مجاری تنفسی را به همراه دارد که در بزرگسالان و کودکان به صورت مشترک علائم را بروز می دهد. اما این نشانه ها در کودکان به دلیل سیستم ایمنی ضعیف تر، شدیدتر بروز داده می شوند.
حتی می توان گفت کودکان به دلیل اینکه کمتر مراقبت های بهداشتی برای پیشگیری را رعایت می کنند، بیشتر در معرض بیماری های انتقالی خواهند بود. با این اوصاف نشانه هایی که عفونت ریه برای کودکان به همراه دارد را در موارد زیر می توان بیان کرد:
- نفس نفس زدن طوری که عمل دم و بازدم سریع و کوتاه باشد
- سرفه های خشک در یک یا دو روز ابتدایی بروز داده می شود که پس از آن با خلط و مخاط همراه خواهد شد
- خلط ها زرد رنگ هستند و با پیشرفت بیماری ممکن است رگه های خونی یا نارنجی نیز دیده شوند
- درد قفسه سینه و ضعف کودک را در پی خواهد داشت
- بالا رفتن دمای بدن کودک یکی از علائم عفونت ریه است که خبر از تشدید بیماری می دهد
- کاهش اشتها و عدم میل به غذا در کودکان بر اثر این بیماری ایجاد می شود
درمان عفونت ریه در کودکان
با مشاهده علائم عفونت ریه در کودکان، نباید فورا شروع به درمان با داروهای بدون نسخه پزشک را شروع کرد. بهتر است برای پیشگیری از بروز خطرات جدی مانند تشنج ناشی از تب، کودک را نزد پزشک برد.
معمولا برای درمان از آنتی بیوتیک های خوراکی به شکل شربت برای کودکان تجویز می شود که روند درمان را سرعت می بخشند. در کنار درمان دارویی توصیه شده توسط پزشک، پیشنهاد می کنیم از گزینه های زیر نیز برای تسریع در درمان استفاده شود:
- استفاده از دمنوش آویشن
- آب هویج، آب پرتقال، آب سیب
- استفاده بیشتر از سیر و پیاز در غذای کودک به ویژه تهیه سوپ با آنها
- استراحت بیشتر و خارج نکردن کودک از منزل
- متعادل نگه داشتن دمای منزل
- استفاده از دستگاه بوخور و اکالیپتوس در آن برای رفع التهابات و باز شدن مجاری تنفسی
مطالب مرتبط با رژیم عفونت ریه
- ذات الریه چیست؟ علائم، راه درمان و پیشگیری از آن چگونه است؟
- درمان سرفه خشک و علت های شایع آن کدام است؟
- آنفولانزا را با 13 راهکار درمان کنید + پیشگیری و علائم
سخن پایانی
علائم عفونت ریه مانند علائم آنفولانزا و سرماخوردگی است ولی ممکن است سخت‌تر و طولانی‌تر باشد. سیستم ایمنی بدن در برابر عوامل بیماری زای ویروسی عملکرد خوبی دارد و از پس آنها بر می‌آید و آنتی بیوتیک ها معمولا در عفونت باکتریایی و قارچی ریه تجویز می شود.
در صورت بروز علائمی مانند تنگی نفس، کبودی لب و ناخن، درد سخت قفسه سینه، تب شدید و سرفه های خلط دار تشدید شونده سریعا به پزشک مراجعه کنید. افراد بالای 65 سال یا زیر 2 سال سن، کسانی که سیستم ایمنی ضعیفی دارند و کسانی که از بیماری های مزمن رنج می برند در صورت مشاهده علائم عفونت ریه باید برای درمان قطعی به پزشک مراجعه کنند.
منبع : symptoms of lung infection
