بیوتین که با نام ویتامین B7 نیز شناخته میشود، از جمله ویتامین‌های خانواده B کمپلکس است. این ویتامین در تبدیل مواد غذایی به انرژی تاثیر به سزایی دارد. با ادامه متن همراه ما باشید تا هر چه بیشتر از تاثیرات این ویتامین محلول در آب و تاثیر آن بر پوست، مو و زیبایی را بیان کنیم.
بیوتین چیست؟
بیوتین یکی از ویتامین‌های گروه B است که به نام ویتامین H یا فاکتور X و همینطور ویتامین BW نیز شناخته میشود. بیوتین از واژه یونانی بوتوس به معنای زندگی یا معاش گرفته شده است.
ویتامین‌های خانواده B به ویژه بیوتین تاثیر ویژه‌ای بر سلامت پوست و مو، چشم‌ها، کبد و داشتن سیستم عصبی سالم دارند. ضروری برای تکامل رشد جنین و به خصوص دستگاه عصبی آن در دوران بارداری است.
این ویتامین را می‌توان از یک رژیم غذایی سالم، روزانه دریافت کرد. بسیاری از افراد تاثیر بیوتین بر تنظیم قند خون، رشد موهایی سالم، داشتن پوست و موی زیبا و سالم، سلامت جنین و نوزاد، ناخن‌هایی سلامت را می‌دانند. این موارد تنها فایده بیوتین برای بدن نیست و بهتر است در ادامه متن تاثیرات، علائم کمبود و منابع دریافت این ویتامین را برایتان معرفی کنیم.
بررسی برجسته‌ترین فواید بیوتین
تا به انجا برخی از فواید دریافت بیوتین برای بدن را برایتان بیان کردیم. این ویتامین نقش به سزایی در سنتز گلوکز و برخی از اسیدهای چرب، اسید آمینه‌هایی مانند ایزولوسین و والین دارد.
ویتامین B7 برای درمان بسیاری از آسیب‌های عصبی ضروری و لازم است. این ویتامین طی فرایندهای شیمیایی تاثیرات مختلفی را به همراه دارد که به صورت مجزا بیان خواهیم کرد.
1.مهمترین تاثیر بیوتین بر داشتن سلامت و زیبایی پوست، مو و ناخن
معمولا کمتر افرادی به کمبود ویتامین B7 دچار می‌شوند و اتفاق نادری بین افراد است. اما کمبود آن در بدن می‌تواند علائم واضحی را از خود بروز دهد. نشانه‌هایی مانند بثورات پوستی قرمز، ریزش مو و تار موهای ضعیف که در این صورت با مراجعه به پزشک، داروی مکملی برای دریافت بیوتین و ویتامین‌های دیگر گروه B را تجویز خواهد کرد.
B7 یک ویتامین مهم برای زیرساخت و تقویت کراتین پروتئین است. کراتین پروتئین نقش به سزایی در سلامت و بهبود بافت مو، ناخن و پوست را به همراه دارد. با دریافت متعادل این ویتامین رشد مناسب موها، پوستی سالم و همینطور ناخن‌هایی سفت ایجاد خواهد شد.
2. بهبود متابولیسم
همانطور که اشاره شد، بیوتین برای تبدیل مواد مغذی به انرژی در بدن ضروری است. تبدیل گلوکز ناشی از مصرف کربوهیدرات به انرژی و سنتز آمینو اسیدها را بر عهده دارد. از این رو نقش به سزایی در بهبود التهابات، افزایش کلسترول مفید برای کاهش کلسترول بد و همینطور بهبود عملکردهای بدن را خواهد داشت.
3.تاثیر بیوتین بر دیابت
طبق مطالعات انجام شده، مبتلایان به دیابت نوع 2 با مصرف مکمل بیوتین می‌توانند به تنظیم سطح قند خون خود بپردازند. با وجود اینکه این نتایج قطعی نیست اما از آسیب‌های کلیوی ناشی از قند خون بالا جلوگیری خواهد کرد. (منبع)
4.بارداری و رشد جنین
به ندرت پیش میاد که خانم‌ها در دوران بارداری با کمبود بیوتین مواجه شوند. اما اکثر پزشکان در این دوران برای پیشگیری از متولد شدن نوزاد نارس یا زایمان زودرس مصرف مکمل‌هایی را تجویز می‌کنند که حاوی اسید فولیک و بیوتین است. البته مصرف بیش از حد بیوتین ممکن است سبب آسیب رساندن به جنین شود که بهتر است طبق تجویز پزشک مصرف شود.
5.بیوتین بر کاهش وزن موثر است؟
از طرفی بیوتین به بهبود متابولیسم بدن می‌پردازد؛ یکی از ملزومات کاهش وزن و دست یافتن به وزن مناسب نیز داشتن متابولیسم مناسب برای بدن است. بیوتین یکی از ویتامین‌های موثر در افزایش سوخت و ساز بدن محسوب میشود.
مکانیسم اثر بیوتین برای کاهش وزن از این طریق است که مانند یک کاتالیزور برای سوخت کربوهیدرات و آمینو اسیدها عمل می‌کند. راهکاری برای کاهش چربی خون و تری گلیسیرید است که از عوارض چاقی و اضافه وزن هستند. پس تا حد بالایی می‌تواند به از بین بردن عوارض چاقی منجر شود. در طولانی مدت به عنوان مکملی عالی برای تامین نیازهای افرادی که در طول رژیم کاهش وزن با کمبود مواد مغذی و ویتامینی مواجه می‌شوند، خواهد بود.
بدن به چه مقدار بیوتین نیاز دارد؟
این ویتامین محلول در آب را بهتر است به اعتدال مصرف کرد. زیرا هر ویتامینی بهتر است به مقدار متعادلی به بدن رسانده شود تا از آسیب‌ها و عوارض احتمالی زیاده روی در مصرف آنها جلوگیری شود.
بیوتین برای نوجوانان و بزرگسالان بین 30 الی 100 میکروگرم در روز توصیه میشود که بسته به عوامل مختلفی مانند سن، جنسیت و نیاز بدن متغیر خواهد بود.
البته از آنجایی که این ویتامین محلول در آب است، مقدار اضافی آن از طریق ادرار دفع میشود. در مواردی مصرف مکمل‌ها سبب دریافت مقدار بیش از حد مورد نیاز خواهد شد که عوارضی مانند مشکلات گوارشی و حالت تهوع خفیف بروز داده میشود.
علائم کمبود بیوتین چیست؟
- نازک شدن تارهای مو، ریزش مو و تغییر رنگ موها به رنگ سفید
- خشکی چشم‌ها
- کاهش اشتها
- حالاتی مانند توهم، افسردگی و عصبی بودن
- خارش پوست
- بروز اختلالاتی در سیستم دفاعی بدن و در پی آن بروز برخی عفونت‌ها
- قرمزی و زخم بر سطح زبان
- بروز جوش و بثورات پوستی قرمز
- کمبود بیوتین در دوران بارداری به نقص در جنین و زایمان زودرس نیز منجر خواهد شد
منابع غذایی طبیعی بیوتین
تا به اینجا به ضرورت استفاده از بیوتین برای سلامت، زیبایی پوست و مو، عملکردهای طبیعی بدن و همینطور سیستم عصبی سالم را دریافتیم. حالا بهتر است منابعی طبیعی از این ویتامین را شناخته تا بتوان از آن به اعتدال در رژیم غذایی به کار برد.
- قارچ
- دریافت متعادل زرده تخم مرغ
- گوشت‌هایی از جمله جگر سیاه و قلوه
- مصرف متعادل و روزانه موز برای دریافت بیوتین
- غلات کامل مانند بلغور جو دوسر، نان کامل و سبوسدار
- کره تهیه شده از انواع آجیل از جمله کره بادام زمینی و کره فندق
- انواع حبوبات و سویا
- گل کلم، گوجه، هویج و چغندر
- آجیل و مغزهایی مانند گردو، بادام زمینی، بادام درختی و پکان
هر یک از این مواد غذایی نام برده شده منابعی عالی برای انواع ویتامین‌ها و مواد مغذی هستند. بهتر است این مواد غذایی را اعتدال در رژیم غذایی داشت. این مواد غذایی ممکن است با حرارت دیدن و پردازش بیوتین و سایر ویتامین‌ها را تا حدودی از دست دهند.
از این رو بهتر است مواردی مانند سبزیجات نام برده شده، مغزها و آجیل را کمتر حرارت داد و به صورت تازه استفاده کرد. البته به دلیل از دست رفتن این ویتامین در مواد غذایی ضرورتی برای مصرف مکمل آن ایجاد میشود. با مصرف این مواد غذایی و دریافت مقدار مناسبی از این ویتامین بعد از حداکثر سه ماه علائم کمبود بیوتین از بین خواهد رفت.
مکمل‌های بیوتین
انواع مکمل در بازار برای تامین ویتامین‌ها وجود دارد که بسته به نیاز فرد باید مصرف شوند. مصرف مکمل ویتامین‌ها و مواد مغذی باید طبق تجویز پزشک باشد. بیوتین در انواع مختلف برای موارد کاربرد وجود دارد. قرص، آمپول و شربت این ویتامین وجود دارد که با دوز مناسب باید مصرف شوند.
دوزهای مختلفی از 500 الی 1000 میکروگرم این ویتامین وجود دارد که بسته به شدت کمبود این ویتامین باید مصرف شود. آمپول‌های انواع ویتامین وجود دارد اما اغلب به دلیل وجود مقداری جیوه، مواد شیمیایی و برخی از فلزات بهتر است کمتر مصرف شوند. زیرا می‌توانند آسیب‌های جدی را در طولانی مدت به همراه داشته باشد.
مکمل بیوتین ممکن است به عنوان دارویی انحصاری وجود داشته باشد و گاهی نیز با ترکیباتی از خانواده ویتامین B نیز به عنوان مکمل B Complex وجود داشته باشد. بهتر است با عوارض مصرف نابجای این ویتامین آشنا شوید تا خارج از تجویز پزشک از آن استفاده نکرده تا آسیب و عوارض زیاده روی در مصرف زیاد آنرا را از خود دور کرده باشید.
عوارض زیاده روی در مصرف بیوتین
کمبود ویتامین‌ها و مواد مغذی ممکن است آسیب‌هایی را برای بدن به همراه داشته باشد. این موضوع دلیل نمی‌شود تا انواع آنها را از طریق مواد غذایی و مکمل‌ها بیش از حد نیاز به بدن رساند. همانطور که کمبود آنها عوارضی را به همراه دارد، زیاده روی در مصرف نیز عوارضی را در پی خواهد داشت. زیاده روی و دریافت بیش از حد متعادل بیوتین (روزانه تا 2000 میکروگرم) موارد زیر را در پی خواهد داشت:
- بروز آکنه‌های کیستیک بر سطح چانه و خط فک؛ همانطور که برای زیبایی پوست ضروری است، می‌تواند با وارد شدن مقدار زیادی سبب از بین بردن زیبایی پوست شود
- بروز واکنش‌های آلرژیک برای فرد؛ از جمله آنها می‌توان به التهاب مجاری تنفسی، حالت تهوع و تورم گلو اشاره کرد
- بروز مشکلات ریوی حاد مانند آنافیلاکسی
- تکرر ادرار
- کاهش یافتن تولید انسولین در بدن
- ایجاد اختلال در سطح گلوکز خون
- بروز مشکلات گوارشی مانند حالت تهوع، اسهال، گاز معده و گرفتگی معده
- تداخل دارویی با داروهای ضد تشنج و کاهنده کلسترول خون
- افزایش خطر سقط جنین برای خانم‌های باردار که بهتر است در این دوران مادران از پزشک در مورد مصرف هر مکملی از جمله بیوتین مشورت گیرند
- کاهش یافتن سطح ویتامین C
- موثر در پایین آمدن سطح ویتامین B6
نکات پایانی
در این متن اطلاعات کاملی در مورد مصرف بیوتین را ارائه کردیم. بهتر است در صورت نیاز به دریافت بیشتری از این ویتامین طبق تجویز پزشک از مکمل آن استفاده کرده تا از عوارض احتمالی ناشی از زیاده روی در مصرف آن دور باشید.
