خردل یکی از ادویه‌های معطر و خوش طعمی است که اغلب برای تهیه بسیاری از مواد غذایی به کار برده میشود. گیاه خردل از خانواده براسیکا است و تا به امروز، بیش از 17 گونه از آن در جهان شناخته شده است.
همچنین از برگ، گل، ریشه و تخم خردل در طب سنتی برای درمان انواعی از بیماری‌ها بهره می برند. این گیاه به دو نوع خردل سیاه و خردل سفید وجود دارد. از خردل سیاه به شکل دانه استفاده میشود و خردل سفید بیشتر به صورت پودر شده به کار می‌برند. نکات جالبتری در مورد این دانه وجود دارد که در ادامه به آنها خواهیم پرداخت.
شناخت کلی در مورد خردل
خردل دارای ترکیبات گوگردی است. در نتیجه این ماده دارای خاصیت آنتی اکسیدانی و آنتی باکتریالی قوی در خود است. این گیاه بیشتر در شمال آفریقا، جنوب اروپا و آسیا پیدا میشود و در ایران نیز در قسمت‌هایی از مسجد سلیمان رشد می‌کند.
مطالب مرتبط با خردل
- طرز تهیه 4 سس رژیمی که در آنها می‌توانید از خواص خردل بهره‌مند شوید.
- با 10 تاثیر مهم زنجبیل برای سلامتی آشنا شوید.
- زردچوبه چه تاثیری بر درمان بیماری‌های مزمن دارد؟
برگ‌های این گیاه مانند برگ‌های ترب هستند و دارای گل‌های زرد رنگی است که دانه‌ها در قسمت پایین آن قرار گرفته‌اند. از این دانه‌ها پس از خیس خوردن می‌توان برای تهیه سس همراه با آبلیمو یا سرکه استفاده کرد.
خردل خواص دارویی و درمانی بسیاری را به همراه دارد. دانشمند و حکیم ایرانی، فیثاغورث نیز در تهیه داروهای خود، در قرن ششم از این گیاه بهره کافی را می‌برد.
از سال‌های بسیار دور نیز از دانه این گیاه برای تهیه چاشنی‌های غذایی بهره گرفته می‌شد. همچنین رومیان باستان از ترکیب پودر دانه خردل با سرکه سسی لذیذ برای چاشنی غذا تهیه می‌کردند. برخی از افراد معتقدند اولین مردمی که این گیاه را در دستورات غذایی به کار می‌بردند، فرانسویان بودند.
طبع خردل چیست؟
این دانه پرخاصیت کاربردهای متعددی از گذشته تا به امروز دارد. طبع خردل را در طب سنتی گرم و خشک مشخص کرده‌اند. از این رو افراد گرم مزاج بهتر است جانب اعتدال در مصرف این ادویه خوشمزه را رعایت کنند.
از طرفی می‌توانند از مُصلِح آن نیز استفاده کنند تا از آسیب‌های احتمالی ناشی از گرمی آن جلوگیری کرده باشند. گزینه‌هایی مانند عرق کاسنی، بادام درختی شیرین یا روغن آن و سرکه را می‌توان به عنوان مصلح خردل به کار برد.
ارزش غذایی و کالری خردل
یک قاشق چای خوری خردل حاوی 15 کالری انرژی است. این گیاه معطر دوست داشتنی، حاوی مقدار زیادی فیبر و اندکی کربوهیدرات است. دانه‌های آن سرشار از مواد مغذی از جمله پتاسیم، منیزیم، کلسیم و فسفر است.
در کنار این مواد مغذی، حاوی ویتامین A و فولات است. برگ‌های آن نیز حاوی مواد معدنی از جمله کلسیم، فسفر، منیزیم و پتاسیم هستند که این برگ‌ها سرشار از مقدار زیادی ویتامین A، ویتامین K، فیبر و ویتامین C را نیز شامل میشود.
برجسته‌ترین خواص مصرف متعادل خردل
این گیاه را به نام خردل زرد آمریکایی نیز می‌شناسند، اما در اصل این گیاه متعلق به هندوستان است. این گیاه به دلیل داشتن مزه و عطر خاص و فوق العاده در بین مردم طرفداران بسیاری را جذب کرده است. فواید متعددی را شامل میشود که در ادامه به بیان یک به یک آنها خواهیم پرداخت.
با توجه به فوایدی که این ادویه خوش عطر به همراه دارد بهتر است در رژیم غذایی برای طعم دار کردن غذا به کار برده شود. اما بهتر است جانب اعتدال را نیز در نظر داشت. با ادامه متن همراه باشید.
1. پیشگیری از ابتلا به سرطان
از مهمترین خاصیت‌های خردل می‌توان به خاصیت ضد سرطانی بودن آن اشاره کرد. دانه‌های این گیاه حاوی مقدار زیادی فیتونوترینت به نام گلوکوزینولات است که با خواص آنتی اکسیدانی همراه هستند. از این رو در پیشگیری از سرطان‌هایی از جمله سرطان روده بزرگ، سرطان مثانه و سرطان دهانه رحم بسیار موثر عمل خواهد کرد.
گلوکوزینولات‌ها با کمک آنزیمی به نام میروسیناز که در خردل یافت میشود، تجزیه شده و به ایزوتیوسیانات تبدیل می‌شوند. این ترکیبات از رشد و بدخیم شدن سلول‌های سرطانی جلوگیری کرده و مانعی بزرگ برای شکل گیری تومورهای بدخیم به شمار می‌روند.
خاصیت ضد سرطانی دانه‌های این گیاه باعث بالا رفتن سطح گلوتاتیون شده و بدون اثرگذاری بر سلول‌های سالم، به آپوپتوز کمک می کنند. در واقع آپوپتوز، مرگی برنامه ریزی شده برای سلول‌ها است و عدم انجام متعادل این عمل، می‌تواند عاملی برای تشکیل غدد سرطانی باشد.
2. موثر بر بهبود مشکلات گوارشی و درمان یبوست
از جمله ترکیبات مفید برگ‌های این گیاه به ویتامین C موجود در آن می‌توان اشاره کرد. در کشور چین از این برگ‌ها به عنوان تصفیه کننده خون و تقویت کننده بدن در غذا استفاده میشود.
خردل اضافه شده به غذا به دلیل دارا بودن فیبر فراوان موجب جلوگیری از بروز یبوست میشود. جوشانده خردل را نیز برای هضم غذا توسط افزایش دادن ترشحات معده می‌توان استفاده کرد تا به درمان یبوست منجر شود.
برای از بهره بردن از خاصیت اشتها آوری و رفع یبوست با کمک خردل می‌توانید یک قاشق چایخوری از ساقه خردل سیاه را با کمی آب دم کرده و روزانه سه فنجان بنوشید.
3. تقویت کننده سیستم ایمنی بدن
اکثر اوقات ویروس‌ها و باکتری‌ها همواره باعث بروز عفونت‌ها و آسیب رساندن به بدن می‌شوند. بر اساس تحقیقات انجام شده، دانه‌های خردل حاوی مواد مغذی بسیاری مثل منگنز، سلنیوم، آهن و منیزیم هستند. از این رو در متعادل ساختن فشار خون و تقویت کردن سیستم ایمنی بدن در مقابل عفونت و باکتری‌ها بسیار مفید واقع می‌شوند.
بهتر است با مصرف متعادل خردل زرد در کنار سالاد یا مواد غذایی از بدن در مقابل بیماری‌ها مراقبت کرد و سلامت بدن را حفظ نمود. خردل با داشتن خواص آنتی اکسیدانی و آنتی باکتریالی برای تقویت سیستم ایمنی بدن بسیار موثر عمل می‌کند.
4. درمان سرماخوردگی و سرفه‌های خلط آور
خردل شامل میروزین و سینیگرین است که خلط‌ها را روان کرده و عمل دفع آنها را آسان می‌کند. برای از بین بردن گرفتگی بینی می‌توان از خردل بهره برد. برای این کار، از دو قاشق غذاخوری پودر دانه خردل با یک پیمانه آرد گندم به همراه مقداری آب ولرم باید استفاده کرد.
مقداری وازلین روی پوست گلوی خود بمالید و سپس لایه‌ای از ترکیب را در ناحیه گلو بمالید. به مدت یک ربع این مرهم را روی گلو نگه دارید؛ سعی کنید مدت زمان بیشتری نماند زیرا ممکن است باعث بروز حساسیت و سوختگی روی پوست شود. پس از استفاده دست‌ها و سطح پوست را خوب بشویید. با اینکار به بهبود گلودرد کمک شایانی خواهد رساند.
5. درمانی برای آبریزش بینی
از خردل برای درمان آبریزش بینی می‌توان استفاده کرد. روغن این گیاه تاثیر بسیار زیادی بر درمان آبریزش بینی دارد و هیچ عوارضی را در پی نخواهد داشت.
از روغن خردل به عنوان یک ماده با خاصیت آنتی‌بیوتیکی، آنتی‌هیستامینی و ضد ویروسی می‌توان بهره برد که در نتیجه این خواص، از بین رفتن آبریزش بینی خواهد بود. خردل با گشاد کردن رگ‌ها، باعث ایجاد هورمون افدرین میشود که به بهبود علائم آلرژیک نیز منجر میشود.
برای این منظور روغن خردل را کمی حرارت دهید و با قطره چکان، چند قطره از آن را در سوراخ بینی بچکانید تا مجاری بینی را تمیز کند. می‌توانید این کار را دو یا سه مرتبه در روز انجام دهید تا نتیجه مورد نظر را مشاهده کنید.
6. خردل برای لاغری و افزایش چربی سوزی
بر اساس تحقیقات انجام شده افزودن 20 گرم خردل به هر وعده غذایی، 20 درصد متابولیسم و چربی سوزی در بدن را افزایش خواهد داد. این امر به علت وجود ماده ایزوتیوسیاناتی است که در این گیاه وجود دارد.
این ماده غذایی چربی سوز بسیار مطلوبی را برای بدن به همراه دارد. با افزودن سس یا پودر آن به غذاهایی همچون کوکو یا انواع ساندویچ‌ها و غذاهای ساده از یک منبع چربی سوزی عالی و طبیعی می‌توان بهره برد.
- بالا بردن چربی سوزی بدن یکی از راهکارهای مهم در روند کاهش وزن و تناسب اندام محسوب میشود. حتی در مواقعی که نیاز به کاهش وزن نیست هم ضرورت چربی سوزی برای مشخص شدن عضلات احساس میشود. برای این منظور پیشنهاد می‌کنیم به مقاله 14 راهکار برای بالا بردن چربی سوزی سریع و آسان مراجعه کنید.
7. کاهش دهنده کلسترول خون
کلسترول خون با بهره گیری از برگ‌های این گیاه می‌تواند به طور چشمگیری کاهش یابد. بر اساس مطالعات انجام شده، سبزیجات چلیپایی همچون برگ‌های این گیاه توانایی بالایی در برقراری اتصال با اسیدهای صفراوی را دارند، در نتیجه این عملکرد سرانجام به دفع راحتتر آنها می‌انجامند.
اسیدهای صفراوی حاوی کلسترول زیادی هستند که با استفاده از خردل می‌توان به دفع راحتتر و پایین آمدن کلسترول بدن کمک کرد. استفاده از برگ خردل از مسدود شدن سرخرگ‌ها و تصلب شرایین پیشگیری می‌کند.
برگ‌های خردل را کمی بخار دهید، سپس زیره، نمک و فلفل به آن اضافه کنید و از خواص آن بهره ببرید. با کمک ویتامین B6 موجود در برگ خردل، از تشکیل لخته خون در رگ‌ها جلوگیری کنید و خطر بروز ترومبوز را کاهش دهید.
8. تسکین رماتیسم و دردهای عضلانی
خردل به عنوان یک مسکن هنگام ایجاد درد های روماتیسمی و کمردرد به کار گرفته میشود. خردل می‌تواند به عنوان یک گرم کننده و مسکن برای دردها به کار آید.
یک فنجان آب جوش و یک قاشق چایخوری پودر خردل را مخلوط کرده و به مدت 5 دقیقه اجازه دهید تا دم کشد. دستمالی تمیز را به این ماده ترکیب شده آغشته کنید و به مدت 10 دقیقه بر روی قسمتی که احساس درد می‌کنید، قرار دهید.
از یک پیمانه پودر این دانه را به شکل خمیری ترکیب شده با دو پیمانه آرد گندم و مقداری آب می‌توانید به شکل مرهمی برای تسکین دردها در این نقاط به کار ببرید. از این مرهم برای گرفتگی عضلات در نقاط دیگر بدن مثل دست و پا نیز می‌توان بهره برد.
9. مفید برای رژیم غذایی و سیستم گوارشی
خردل زرد حاوی مقدار زیادی فیبر و ویتامین C است که برای سیستم گوارشی بسیار مناسب است. این گیاه به فعالیت‌های سیستم گوارشی سرعت داده و کمک می‌کند تا بدون بروز مشکل فعالیت خود را درست انجام دهد.
فیبر با ایجاد احساس سیری و پر بودن معده فرد را در مدت طولانی سیر نگه می‌دارد، به همین دلیل گزینه مناسبی برای قرار دادن در رژیم غذایی روزانه است و از پرخوری جلوگیری می‌کند. خوردن آن فرد را از انواع مواد مغذی و ضروری بهره‌مند می‌کند؛ زیرا کالری مشابه کربوهیدرات را در بر دارد.
10. بهبود عملکرد مغز
امگا 3 و امگا 6 موجود در خردل زرد برای عملکرد مغز بسیار سودمند است. دانه این گیاه حاوی پتاسیم است که به مغز کمک می‌کند تا با جابجا کردن اکسیژن، غذای مورد نیاز خود را دریافت کند. پتاسیم مسئول فرستادن پیام‌های عصبی در مغز است و از این طریق سیگنال‌ها را به عصب ارسال می‌کند.
نکته: از خردل می‌توان برای تقویت هوش کودکان در حال رشد نیز بهره گرفت.
11. اشتها آوری طبیعی برای وزن گرفتن
در هنگام بی‌اشتهایی و سنگینی می‌توان از جوشانده آن برای رفع این حس بهره برد. خوردن این ادویه معطر به دلیل ترشح بزاق و سرعت بخشیدن به متابولیسم بدن موجب افزایش یافتن اشتها میشود. این موضوع برای افرادی که اشتهای کمی دارند بسیار موثر است.
12. خواص خردل برای پوست صورت بدن
برای بهره از خواص خردل برای پوست می‌توان از آن به شکل خوراکی یا موضعی استفاده کرد. البته روغن این ادویه نیز در بازار وجود دارد که برای درمان چین و چروک دست و صورت می‌توان استفاده کرد تا نتیجه‌ای مشابه روغن فندق را از آن دریافت کرد.
روغن این دانه به منظور از بین بردن لک‌های قهوه‌ای روی سطح پوست نیز موثر عمل می‌کند. البته لازم است تا مداومت در استفاده از آن داشت. علاوه بر این موضوع روشنی پوست کل صورت و جلوگیری از آفتاب سوختگی را به عنوان یک ضدآفتاب طبیعی به همراه دارد.
13. استفاده موضعی خردل برای مو
تنها استفاده خوراکی از این دانه پرخاصیت، برای بهره از فواید آن وجود ندارد. استفاده موضعی از خردل، می‌تواند فواید متعددی را برای زیبایی و سلامت مو به همراه داشته باشد.
به سادگی مخلوطی از دانه‌های آن و روغن نارگیل را بر پوست سر خود ماساژ دهید، موهای خود را با حوله بپیچید و اجازه دهید حدود 20 الی 40 دقیقه همان طور بماند.
وقتی آن را شستشو دهید، موهای صاف و سالم‌تری برایتان بدست آمده است. همچنین از آنجایی که این روغن اسیدهای چرب امگا 3 زیادی دارد، خوردن آن نیز تواند به بهبود سلامت موها منجر شود.
موارد مصرف خردل به شکل‌های مختلف
سراسر جهان از این گیاه برای طعم دادن به غذا استفاده میشود. خردل زرد خشک شده به عنوان یک ادویه برای تهیه انواع سس برای مصرف سالاد، ساندویچ و خوراکی‌های مختلف استفاده میشود تا طعمی خوب و دلنشین را به غذاها دهد. از دانه این گیاه برای تهیه انواع ترشی‌ها در برخی دستورات استفاده میشود.
از روغن آن برای تفت دادن و سرخ کردن مواد غذایی می‌توان استفاده کرد. از آرد خردل زرد برای تهیه سوسیس و کالباس به عنوان یک تثبیت کننده استفاده میشود.
برگ‌های این گیاه را می‌توان در تهیه انواع سوپ‌ها استفاده کرد. مصرف این گیاه در جنوب هندوستان برای فصل سرد سال بسیار رواج دارد که در تهیه نان ذرت از آن بهره می‌برند. از ترکیب دانه این گیاه و سرکه سیب برای افزایش ماندگاری فرآورده‌های گوشتی نیز می‌توان بهره برد.
موارد منع مصرف خردل
- بهتر است از این گیاه برای مصرف کودکان زیر 6 سال با احتیاط بیشتری مصرف کرد.
- بیماران مبتلا به واکنش آلرژیک و ناراحتی‌های گوارشی بهتر است از آن استفاده نکنند.
- خردل حاوی ماده‌ای با ترکیبات گواترزا است و افراد مستعد این بیماری از مصرف آن پرهیز کنند؛ مگر آن که ید کافی از طریق انواع مواد غذایی و مکمل‌ها به بدن برسانند.
- افرادی که دارای سابقه سنگ کلیه و یا سنگ صفرا هستند در مورد مصرف این گیاه احتیاط لازم را به کار گیرند، زیرا برگ‌های این گیاه حاوی ماده اگزالات است.
- برداشت برگ خردل قبل از گل دادن، فاقد ماده سمی ایزوتیوسیانات است. پس بهتر است در صورت عدم برداشت به موقع گیاه خردل، از زیاده روی در مصرف آن خودداری کنید.
مضرات مصرف نامتعادل خردل
- حالت تهوع و استفراغ: خردل زرد دارای عطر و طعمی تند است و ممکن است برای افرادی که اولین تجربه مصرف را دارند، ایجاد حالت تهوع کرده و موجب استفراغ شود.
- ورم معده: مصرف بیش از حد این گیاه موجب تحریک سیستم گوارشی، در پی آن ورم معده و رفلاکس معده شود. پس از مشاهده سوزش معده و رفلاکس از مصرف مجدد آن پرهیز کنید.
- اعتیاد آور: افرادی که به غذاهای تند علاقمند هستند اگر در مصرف این ماده لذیذ و خوشمزه کنترلی نداشته باشند، ممکن است دچار اعتیاد به این ماده شوند.
- تغییر دمای بدن: این گیاه ممکن است رطوبت بدن را تغییر دهد و استشمام گاز آن موجب سوختگی درونی بدن میشود.
- کاهش ظرفیت تنفسی: در صورت مصرف بیش از حد خردل در مواد غذایی ایجاد خواهد شد.
مصرف خردل در بارداری مفید است یا مضر؟
بارداری می‌تواند منجر به بسیاری از هوس‌های غذایی یا حتی در مواردی گرسنگی غیر قابل کنترل شود. گاهی ممکن است هوس به مصرف این ادویه نیز یکی از این اتفاقات باشد.
دوران بارداری زمانی است که فرد باید مراقب آنچه می‌خورد و از آنچه پرهیز می‌کند، باشد. در ادامه به فواید و موارد منع مصرف این خوراکی برای این دوران حساس خواهیم پرداخت.
فواید مصرف خردل در دوران بارداری
خردل نه تنها غذای شما را خوشمزه‌تر می‌کند بلکه مزایای سلامتی زیادی برای این دوران به همراه دارد. در اینجا برخی از مزایای درخشان خوردن خردل در حالی که انتظار دارید آورده شده است.
1. خردل و کنترل آسم در بارداری
منیزیم و سلنیوم موجود در خردل باعث شده است، مزایای ضد التهابی بسیاری داشته باشد. بنابراین مصرف این خوراکی لذیذ به خانم‌های باردار این کمک را می‌کند که از احتقان قفسه سینه، سرماخوردگی و آسم پیشگیری کنند.
2. مدیریت وزن در بارداری
یکی از مشکلاتی که بسیاری از افراد در این دوران با آن مواجه هستند، به افزایش وزن ناشی از تغییرات هورمونی و همینطور رشد جنین برمی‌گردد.
خردل سرشار از تیامین، فولات، ریبوفلاوین و سایر ویتامین‌ها است که متابولیسم بدن در دوران بارداری بهبود می‌بخشد. از طرفی به خانم‌های باردار کمک می‌کند تا وزن خود را متعادل نگه دارند.
3. راهی برای پیشگیری از ابتلا به بیماری‌ها
خردل سرشار از مواد معدنی مانند آهن، منگنز و مس است. مواد معدنی موجود در خردل به تقویت سیستم ایمنی بدن برای جلوگیری از عفونت‌های خطرناک و بیماری‌ها کمک می‌کند. همچنین میزان گوگرد موجود در این دانه‌ها، مزایای ضد باکتری و ضد قارچی برای مقابله با عفونت‌های پوستی را به همراه دارد.
4. درمان یبوست دوران بارداری
فیبر از جمله مواد مغذی است که این دانه در خود دارد. فیبر باعث میشود، از ابتلا به یبوست جلوگیری شود. همچنین، میزان فیبر موجود در این دانه‌ها مشکل عدم حرکت روده‌ها در این دوران را بهبود می‌بخشد.
5. کاهش کلسترول
مقادیر زیاد ویتامین B3 و نیاسین موجود در خردل به تنظیم سطح کلسترول در بدن کمک می‌کند. به همین دلیل خانم‌های باردار را از آترواسکلروز به طور موثر محافظت می‌کند. همچنین، افزودن خردل به غذا، در تنظیم جریان و فشار خون نقش موثری دارد.
6. کاهش درد بارداری
مقدار منیزیم و سلنیوم موجود در خردل فواید ضد التهابی را به همراه دارد که التهابات دوران بارداری را کاهش می‌دهد. از این رو باعث پایین آمدن درد عضلات و علائم آرتریت در دوران بارداری میشود.
عوارض جدی مصرف نامتعادل خردل در دوران بارداری
با افزودن سس خردل، پودر، دانه یا برگ این خوراکی به غذاهای معمولی در دوران بارداری می‌توان خوا گفته شده را دریافت کرد.
اما مقدار زیاد و مصرف نامتعادل این ادویه ممکن است آسیب‌ها و خطرات جدی را به همراه داشته باشد. عوارضی که مصرف نامتعادل این ماده غذایی به اشکال مختلف در دوران بارداری به همراه داد، شامل موارد زیر است:
- مشکلات مرتبط با سلامت قلب
- سوزش گلو
- احساس خستگی
- مشکل در تنفس
- اسهال مزمن
- سقط جنین
- تورم پوست و تاول
- اغما، مرگ در موارد مصرف زیاد و وجود آلرژی
مطالب مرتبط با خردل
- طرز تهیه 4 سس رژیمی که در آنها می‌توانید از خواص خردل بهره‌مند شوید.
- با 10 تاثیر مهم زنجبیل برای سلامتی آشنا شوید.
- زردچوبه چه تاثیری بر درمان بیماری‌های مزمن دارد؟
نکات پایانی
در کنار مزایا و معایب نام برده شده از خردل بهتر است بدانیم مصرف متعادل از هر ماده غذایی کمک شایانی به عملکرد درست بدن خواهد کرد. افراد دچار اضافه وزن تا حد امکان از مصرف سس‌های تهیه شده با تخم مرغ پرهیز کنند و از گیاه خردل و پودر آن برای طعم دار کردن غذاهای خود بهره ببرند تا در کنار طعمی خوش از خاصیت چربی سوزی آن نیز بهره مند شوند.
